نشاط اصفهانی

عبدالوهاب نشاطِ اصفهانی (زاده ۱۱۷۵ - درگذشت ۱۲۴۴ (قمری)) ملقب به معتمدالدوله از سیاست مداران، شاعران و خوشنویسان صاحب نام در خطوط شکسته، نستعلیق و تعلیق سده سیزدهم هجری ایران بوده است از او به عنوان نخستین وزیر امور خارجهٔ ایران نام می برند.
دیوان و منشآت نشاط اصفهانی
گنجینه
معتمدالدوله میرزا عبدالوهاب به سال ۱۱۷۵ (قمری) در اصفهان زاده شد. پدربزرگ او عبدالوهاب، حکومت اصفهان را به عهده داشت و مال و ثروت فراوان برای فرزندان خود به جا گذاشت. نشاط علاوه بر زبان مادری، زبان های عربی و ترکی را فراگرفت و در خوش نویسی سرآمد زمان خود شد؛ و با شعر و ادب فارسی و دانش های زمان خود از دینی و ریاضی و حکمت الهی و منطق آشنایی یافت.
نشاط وزیر فتحعلی شاه قاجار بوده، در شکسته نویسی توانا و قدرتمند بوده و گنجینه معتمد، از آثار باقی ماندهٔ اوست. نسب وی به حکیم سلمان، طبیب مخصوص شاه عباس می رسد. معتمدالدوله از دوستان نزدیک عبدالمجید درویش بوده و عبدالمجید در خانه او اقامت داشته است و از شاگردان درویش عبدالمجید محسوب می شود.
نشاط، شاعری توانا و نویسنده ای قدرتمند است چنان که شهرت او بیشتر به همین هنرهاست. دیوان او تاکنون چندین بار به چاپ رسیده است. او در سال ۱۲۴۴ ه‍.ق درگذشت.

نشاط اصفهانی، (میرزا عبدالوهاب) از شاعران دوره فتحعلی شاه است که به لقب «معتمدالدوله» معروف شد. خط و انشای او در زمان خود سرمشق نویسندگان بوده و دست به دست می گشته است. وی به سال(۱۱۷۵ هجری قمری) در اصفهان زاده شد و در ۶۹ سالگی در روز ۵ ذی حجه (۱۲۴۴ هجری قمری) به بیماری سل در تهران درگذشت.
• «بی شرب مدام، ذوق مدام داشت و بی جام شراب، مست و خراب بود... به یک بار دامان سامان از کف بداد و دعوی تقدس یکسو نهاد، نه باکسی مهر و کینش ماند و نه در دل کفر و دینش... لاجرم طرز رفتارش در چشم خلایق که در دام علایق بسته و از قید طبایع نرسته، مستبعد آمد. هرکسی ظنی در حق او برد و امری نسبت بدو داد که نه به عالم او دخلی داشت و نه به عادت او ربطی...» -> میرزا ابوالقاسم قائم مقام فراهانی

[ویکی اهل البیت] این صفحه مدخلی از اثر آفرینان است
عبدالوهاب نشاط اصفهانی (وفات: 1244 ق)، خطاط و شاعر، متخلص به نشاط. ملقب به معتمدالدوله.
از سادات موسوی بود و در اصفهان به دنیا آمد. وی در زادگاه خود با شعر و ادب فارسی و عربی و دانش های مختلف از جمله ریاضی و حکمت الهی و منطق آشنا شد و در هنر خوشنویسی نیز مهارت یافت. او خطوط نستعلیق، شکسته تعلیق و به ویژه شکسته نستعلیق را خوش می نوشت و روش درویش عبدالمجید را استادانه تقلید می کرد.
نشاط یکی از دوستداران سبک بازگشت ادبی بود و در آن زمان که شهر اصفهان مرکز این جنبش و رستاخیز شعر و ادب بود، محفلش مجمع شعرا و ظرفا بود. او در 1218 ق به تهران آمد و به دربار فتحعلی شاه قاجار راه یافت و سمت دبیری و منشی گری و لقب معتمدالدوله گرفت و پس از چندی به سرپرستی دیوان (تشکیلات اداری) رسائل گمارده شد.
بیشتر احکام سلطنتی و فرامین رسمی و نامه های خصوصی شاه و عقدنامه ها و وصیت نامه های افراد خاندان سلطنت با خط و انشای او تحریر می شد و تا پایان عمر عهده دار این سمت بود. وی یک باراز طرف شاه به پاریس رفت و به حضور ناپلئون اول رسید. نشاط به بیماری سل در تهران درگذشت. نشاط در سرودن غزل، قصیده، ترکیب بند، مثنوی، قطعه، رباعی و ترانه توانا بود.
مجموعه غزل ها، قصیده ها، مثنوی ها، رباعی ها، قطعه ها و تک بیت های او به چاپ رسیده است. او همچنین در سرودن شعرهای عربی و ترکی نیز دست داشت و قصیده ها و غزل هایی به این دو زبان سرود. معروف ترین اثر وی «گنجینه» است که به نام «گنجینه ی نشاط» یا «گنجینه ی معتمد» نیز شهرت دارد. این کتاب حاوی پنج درج می باشد. منشأت و مکاتیب خصوصی، رسمی و حکومتی و فرامینی که برای فتحعلی شاه انشاء شده است بخش مهمی از این اثر را تشکیل می دهد. از آنجایی که «گنجینه» پس از مرگ وی جمع آوری و تنظیم شده و در هر چاپ این مجموعه تغییراتی نموده است، یک «گنجینه» مدون و یک شکل وجود ندارد. در «الذریعه» در کنار «گنجینه»، دیوان شعر و «ساقی نامه» نیز به وی نسبت داده شده است.
اثرآفرینان، زیر نظر: دکتر سید کمال حاج سید جوادی و دکتر عبدالحسین نوایی، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، 1377، ج2، نشاط اصفهانی، عبدالوهاب.