عباس اقبال اشتیانی

عباس اقبال آشتیانی. عباس اقبال آشتیانی (۱۳۱۴ه‍.ق / ۱۲۷۵ خورشیدی - ۲۱ بهمن ۱۳۳۴ خورشیدی) مورخ، ادیب و نویسنده معاصر ایرانی است.
حدائق السحر فی دقائق الشعر، رشیدالدین وطواط، ۱۳۰۹
بیان الادیان (۱۳۱۲)
تجارب السلف، هندوشاه بن سنجر نخجوانی، ۱۳۱۳
تبصرةالعوام فی معرفة مقالات الانام، ۱۳۱۳
معالم العلماء، ۱۳۱۳
تتمه الیتیمة (به عربی)، ۱۳۱۳
شاهنامهٔ فردوسی (با همکاری سعید نفیسی)، ۱۳۱۴
طبقات الشعراء فی مدح الخلفاء و الوزرا، ابن متعز، ۱۳۱۷
دیوان امیر معزی، ۱۳۱۹
لغت فرس، اسدی طوسی، ۱۳۲۰
تاریخ طبرستان، ۱۳۲۰
سیاست نامه، خواجه نظام الملک، ۱۳۲۰
کلیات عبید زاکانی، ۱۳۲۱
روزنامهٔ میرزا محمد کلانتر فارس، ۱۳۲۵
انیس العشاق، شرف الدین رامی، ۱۳۲۵
تاریخ نو، جهانگیر میرزا، ۱۳۲۷
شدّالزار فی حط الوزار عن زوارالمزار، جنید شیرازی (با محمد قزوینی)، ۱۳۲۸
مجمع التواریخ، محمدخلیل مرعشی صفوی، ۱۳۲۸
سمط العلی للحضرةالعلیا، ناصرالدین منشی کرمانی، ۱۳۲۸
عتبةالکتبه، مؤیدالدوله (با محمد قزوینی)، ۱۳۲۹
المضاف الی بدایع الازمان فی وقایع کرمان، افضل الدین کرمانی، ۱۳۳۱
فضایل الانام من رسائل حجت الاسلام (مکاتیب فارسی غزالی)، ۱۳۳۳
شرح قصیده عینیه ابن سینا در احوال نفس، ۱۳۳۴
ذیل بر سیرالعباد سنایی، ۱۳۳۴
عباس اقبال آشتیانی فرزند محمدعلی آشتیانی در سال ۱۲۷۵ خورشیدی در آشتیان زاده شد. پس از آموختن دروس ابتدایی در سال ۱۳۲۸ قمری به تهران آمد و ابتدا در مدرسهٔ شرکت گلستان و سپس در مدرسه دارالفنون تحصیل کرد. پس از فراغت از تحصیل در دارالفنون به معلمی در همان مدرسه انتخاب شد و معاونت کتابخانهٔ عمومی معارف را نیز به عهده گرفت. پس از تأسیس دارالمعلمین عالی با توجه به درخشندگی خاصی که در دارالفنون از خود نشان داده بود، برای تدریس دعوت شد و سال ها تدریس ادبیات، تاریخ و جغرافیا در دارالمعلمین عالی و همچنین در مدارس نظام و علوم سیاسی بر عهدهٔ او بود. اقبال سمت معلمی در مدرسهٔ نظام را هم به عهده داشت و در سال ۱۳۰۴ با سمت منشی هیئت نظامی ایران به پاریس رفت، و در آنجا به مطالعه و تحقیق در کتابخانه ها و تکمیل دانش خود ادامه داد و دورهٔ لیسانس ادبیات را نیز در دانشگاه سوربن گذراند. اقبال در پاریس با محمد قزوینی مراوده یافت و از همکاری و راهنمایی او در تحقیق و تصحیح متون بهره جست.
پس از بازگشت به ایران از ابتدای تأسیس دانشگاه تهران در سال ۱۳۱۳ به استادی دانشگاه برگزیده شد. در سال ۱۳۱۷ به عضویت فرهنگستان ایران انتخاب شد، اما بارها مخالفت صریح خود را با نحوهٔ کار فرهنگستان اعلام کرد. از سال ۱۳۲۳ تا ۱۳۲۸ مجله یادگار را در تهران منتشر کرد و نیز به تأسیس انجمن نشر آثار ایران مبادرت ورزید که نشر متون کهن فارسی را در نظر داشت. در سال ۱۳۲۸ در حالی که از تعطیل اجباری مجلهٔ یادگار آزرده خاطر بود، با سمت رایزن فرهنگی ایران در ترکیه به آنکارا رفت. در بهار ۱۳۳۳ در کنگرهٔ هزارهٔ ابن سینا در تهران حضور یافت و سخنرانی او مورد توجه قرار گرفت. در ۲۱ آبان ماه ۱۳۳۴ در حالی که متصدی سمت رایزنی فرهنگی ایران در ایتالیا بود در شهر رم در ۵۹ سالگی درگذشت.
عباس اقبال طی سال های فعالیت نویسندگی خود تعداد پرشماری مقاله در زمینه های ادبی، تاریخی و اجتماعی از خود به یادگار نهاد. این مقاله ها در مجله هایی چون بهار، دانشکده، مهر، ایرانشهر، ارمغان، یغما، فروغ و تربیت انتشار یافت. خود او مجلهٔ یادگار را تأسیس کرد و به مدت پنج سال از ۱۳۲۳ تا ۱۳۲۸ انتشار داد که در میان معدود نشریات ادبی و تاریخی آن زمان کاملاً متمایز است. عباس اقبال آشتیانی را بنیان گذار مقاله نویسی به معنی فنی آن در ایران دانسته اند.

عباس اقبال آشتیانی. عباس اقبال آشتیانی (۱۸۹۶، آشتیان - ۱۳ نوامبر ۱۹۵۵، رم) ادیب، تاریخ نگار، استاد دانشگاه، روزنامه نگار، مقاله نویس، متن ویرای کهن و مترجم ایرانی بود.
• «در این مدت اقامت ثانوی خود درپاریس با آقای میرزا عباس خان اقبال آشتیانی مقیم طهران از فضلا و ادبای جوان ایران آشنایی غایبانه و روابط کتبی پیدا کردم آقای اقبال با تبحر شرقی طریقه انتقادی و تدقیق غربی را جمع دارد و با یک پشت کار ملال ناپذیری توأم با حرارت و شور جوانی در احیای آثار ادبی صنا دید عجم می کوشد.» ۱۶ربیع الثانی ۱۳۴۳ مطابق ۱۴ نوامبر۱۹۲۴ -> محمد قزوینی در شرح زندگانی خود
• «مرحوم عباس اقبال آشتیانی در زبان فارسی مرد بسیار مهّمی بود. تحقیقاتش محکم بود. علاوه بر دانش وسیع، مردی روشن بین بود. سرمقاله های مجّلة یارگار جزو نوشته های ارزندة زبان فارسی است. در آثار اقبال پیوند بین مسائل روز، با سنّت فرهنگی ایران خیلی خوب حفظ شده است و از این رو میان همگنان خودش نوعی برجستگی خاص دارد.» -> محمدعلی اسلامی ندوشن

[ویکی فقه] عباس اقبال آشتیانی. اِقْبال ِ آشْتیانی ، عباس (۱۲۷۷-۱۳۳۴ش /۱۸۹۸-۱۹۵۶م )، فرزند محمدعلی ، مورخ ، نویسنده ، استاد دانشگاه ، عضو پیوسته فرهنگستان ایران و مجمع علمی عربی دمشق بود.
اقبال در آشتیان از پدری فقیر و مادری لایق ، پرعاطفه و دلسوز به دنیا آمد.خانواده اش در دوران کودکی او به تهران کوچ کردند.پدرش در این شهر حمام بیمارستان وزیری را در اجاره خود آورد و خود وی نیز به سبب تنگدستی تا ۱۴ سالگی به درودگری پرداخت و همزمان تحصیلاتش را در مکتب خانه ها دنبال کرد.
تحصیلات
در همین سال ها شیخ مرتضی نجم آبادی که با خانواده اقبال ، آشنایی و مراوده داشت ، او و برادر بزرگ ترش را به مدرسه «شرکت گلستان » فرستاد.پس از اتمام دوره ۳ ساله این مدرسه ، عباس جوان به پایمردی نجم آبادی و با مساعدت ابوالحسن فروغی ، به دارالفنون راه یافت . اقبال دوره متوسطه را در دارالفنون با موفقیت طی کرد و به دلیل توانایی فراوان ، معاونت کتابخانه معارف را که در همین مدرسه تأسیس گردیده بود، عهده دار شد.او تدریس را از همین زمان در دارالفنون آغاز کرد و در ۱۲۹۷ش که دارالمعلمین مرکزی به همت میرزا ابوالحسن فروغی تأسیس شد در آن جا درکنار کسانی مانند عبدالعظیم قریب ، به تدریس فارسی ، تاریخ و جغرافیا مشغول شد و همزمان در مدرسه سیاسی و مدرسه نظام به تدریس پرداخت .
شروع تألیف مجلات
حضور اقبال در این مدارس و کتابخانه معارف ، از یک سو سبب آشنایی او با ملک الشعرا بهار ، رشید یاسمی ، تیمور تاش و سعید نفیسی - که مجله دانشکده را منتشر می ساختند - شد و از سوی دیگر موجب دوستی وی با محمد علی فروغی ، ابوالحسن فروغی ، عبدالعظیم قریب و غلامحسین رهنما - که مجله فروغ تربیت را انتشار می دادند - گردید، و این خود وسیله ای شد تا اقبال به نوشتن مقالاتی در این مجلات بپردازد و نامش بر سر زبان ها افتد.
فعالیت های علمی
...