قطب الدین راوندی

قطب الدین سعید بن عبدالله راوندی (۵۷۳-؟ ق)، از علما و فقهای شیعه در قرن ششم هجری قمری است.
۱- مؤسسه فرهنگی هنری علامه قطب راوندی
۲- پایگاه اینترنتی حوزه
۳- وبسایت مؤسسه بحار
۴- الثقات العیون فی سادس القرون، آقا بزرگ تهرانی، ص ۱۰۳.
۵ -اعیان الشیعه، سید محسن امین عاملی، ج ۷، ص ۲۶۰.
۶- ریاض العلماء، میرزا عبدالله افندی، ج ۲، ص ۴۳۵
۷- مجموعه دیدار با ابرار
۸ - الغدیر، ج ۵، ص ۳۸۰
۹ -الثقات العیون فی سادس القرون، ص ۱۳، ۷۵، ۱۹۲، ۲۰۶، ۲۵۴.
۱۰- معالم العلماء، ابن شهر آشوب، ص ۵۵.
۱۱ - الذریعة، آقا بزرگ تهرانی، ج ۲، ص ۳۰۳؛ ج ۴، ص ۳۰۱؛ ج ۷، ص ۲۲۰؛ ج ۱۳، ص ۵۶؛ ج ۱۸، ص ۲۸۰؛ ج ۲۴، ص ۱۴.
۱۲-ریاض العلماء، ج ۲، ص ۴۲۴ و ۴۲۵؛ الذریعة، ج ۴، ص ۵۰۲؛ ج ۵، ص ۲۷۷.
۱۳- معالم العلماء، ص ۵۵.
۱۴ - الذریعة، ج ۲۱، ص ۱۳.
۱۵ - الذریعة، ج ۴، ص ۲۲۸، ج ۱۳، ص ۳۷۲، ج ۱۶، ص ۵۰.
شیخ قطب الدین، ابو الحسن یا ابو الحسین، سعید بن عبدالله بن حسین بن هبة الله بن حسن راوندی کاشانی، محدث، مفسر، متکلم، فقیه، فیلسوف و تاریخ دان شیعه در قرن ششم هجری است. بسیاری اوقات نیز او را به جدش نسبت داده و می گویند سعید بن هبة الله راوندی. پدر و پدر بزرگ قطب راوندی از علمای بزرگ زمان خود بودند. او در شهر راوند به دنیا آمد و در سال ۵۷۳ قمری در شهر قم درگذشت. اکنون آرامگاه وی در صحن بزرگ حرم حضرت معصومه قرار دارد.
وی تحصیلات ابتدایی را نزد پدر خویش فرا گرفت. پس از آن در محضر درس شیخ ابو علی طبرسی، عمادالدین طبری و سید مرتضی رازی بهره فراوان برد؛ سپس به شهر قم رهسپار شد تا از علمای آن دیار نیز بهره مند گردد و در مدتی کوتاه از چهره های سرشناس شیعه گردید.
قطب الدین در آثار خود موضوعات متنوعی از علوم و معارف اسلامی را به بحث گرفته و در علم تفسیر، فقه، حدیث، فلسفه، کلام، تاریخ و دیگر موضوعات نوشتارهای فراوانی بر جای نهاده است. وی در نوشته هایش تمام جوانب موضوع را بررسی کرده و به نگاهی گذرا اکتفا نمی کند.

[ویکی فقه] «راوند» که در آن زمان روستایی در نزدیکی کاشان بود زادگاه عالمان بسیاری شناخته می شد به گونه ای که آقا بزرگ تهرانی بیش از ده نفر از بزرگان راوند را منحصر قرن ششم یاد می کند. «سعید» گلی از بوستان مکتب محمدی بود که از آن دیار برخاست و قلب الدین لقب یافت او فرزند «هبه الله بن حسین بن هبه الله بن حسن راوندی» بود. گرچه اطلاعات کافی از همه نیاکان او به دست نیامده، همین اندازه معلوم است که پدر و جد قطب الدین، از عالمان و برجستگان آن دیار بوده اند. با تأسف تاریخچه و شرح حالی از تولد و دوران کودکی او نیز به دست نیامده است.
فرزانه برومند راوند، علاوه بر پدر، از محضر بزرگان دیگری استفاده کرده است. قطب الدین خوشه چین خرمن عالمانی است که ثمره اندیشه شان قرنهای متمادی مشام انسانها را معطر ساخته است. افکار بزرگ شخصیتهایی چون شیخ صدوق، سید مرتضی، سید رضی و شیخ طوسی، در اندیشه و تفکر او جای پیدا کرده و با نقل حدیث از شاگردان آنان، جوهره علمی وعملی او نضج یافته است.بنابر آنچه در ریاض العلماء آمده است، قطب الدین روایاتی از بزرگان حدیث در شهرهای اصفهان، خراسان و همدان شنیده و نقل کرده است و از این روزنه می توان به مسافرتهای علمی او به شهرهای مختلف پی برد. چنانکه قرار داشتن قبر شریف او در شهر قم، دلیلی بر استفاده او از محضر استادان آن دیار است.
اساتید
برخی از استادان او عبارت اند از:۱. ابو جعفر محمد بن علی بن محسن حلبی. او موفق به درک محضر شیخ طوسی شده و قطب الدین راوندی از وی روایت نقل کرده است.۲. ابوالحسن محمد بن علی بن عبدالصمد تمیمی نیشابوری. او از شاگردان فرزند شیخ طوسی بوده است.۳. سید ابوالبرکات محمد بن اسماعیل مشهدی. وی از شاگردان شیخ طوسی بوده است و علاوه بر قطب الدین منتجب الدین (صاحب کتاب الفهرست) و امام ضیاءالدین از جمله شاگردانش بوده اند.۴. صفی الدین مرتضی بن داعی بن قاسم. او از شاگردان شیخ طوسی و مؤلف کتاب تبصره العوام است.۵. شیخ الساده مجتبی بن داعی بن قاسم. ایشان نیز همچون برادرش از محدثان بزرگ بوده و قطب الدین از این دو برادر روایت نقل کرده است.۶. ابوالفضل عبدالرحیم بن احمد شیبانی.۷. ابو جعفر محمد بن مرزبان. از شاگردان شیخ مفید است که قطب الدین در کتاب قصص الانبیاء از او روایت نقل کرده است.۸. هبه الله بن دعویدار. از شاگردان شیخ صدوق به شمار آمده است.۹. ابوجعفر بن کمیح.۱۰. ابونصر الغاری.۱۱. ابوصمصام احمد بن سعید طوسی.۱۲. ابوالحسین احمد بن محمد بن علی مرشکی.۱۳. ابوسعید حسن بن علی لارآبادی.۱۴. ابوالقاسم حسن بن محمد حدیقی.۱۵. ابو صمصام ذوالفقار بن محمد بن معبد حسینی.علاوه بر آنها، نام هفت نفر از بزرگان و اندیشه وران آن عصر در شمار استادان قطب الدین قرار دارد.
استاد بزرگ
ابوعلی فضل بن حسن بن فضل طبرسی، معروف به «امین الدین» از بزرگترین دانشمندان و مفسران شیعی در قرن ششم هجری است. شیخ طبرسی با خلق تفسیر بی نظیر از قرآن کریم به نام «مجمع البیان» جاودانگی نام و یاد خویش را موجب گشت.گرچه او بیش از دهها اثر مفید همچون «اعلام الوری» از خود به جا گذاشت، تفسیر قرآن (مجمع البیان) برای شناساندن شخصیت علمی اش از همه ممتازتر است. قطب راوندی شاگر ممتاز شیخ طبرسی بوده است و این امتیاز و شایستگی شاگرد، به حدّی رسیده که قطب را با او و او را با قطب می شناسند.قطب راوندی خود به قرآن عشق می ورزید و در راه نشر معارف آن پرتلاش بود اما تأثیر نفس قدسی استادش طبرسی بزرگ، در اندیشه و آثار گران سنگ او نقش بسزایی داشت و از این رو، آثار و تألیفات قطب راوندی، رنگ خدایی و بوی وحی به خود گرفت.
شاگردان
...