حقابه

حق آب، (به انگلیسی: Water right) در قانون آب، به حقوق هر فرد برای استفاده از منابع آب اطلاق می گردد. بطور کلی حق آب عبارتست از: سهم شروع و مقرر روستا، مزرعه، باغ، خانه از آب رود، چشمه، قنات، آب های زیرزمینی یا چاه در ساعات و به اندازه معلوم.
ملی کردن آب های کشور در ایران قانون نوینی برای آب های کشور ایجاد کرد. وظایف قانون آب این است که آب را به فرم طبیعی و دیگر فرم های خود مانند آب های روان، آب های ایستا، آب های زیرزمینی و غیره از حملات آسیب رسان بدان حفاظت کند و منابع آب را نگهداری نماید.

[ویکی فقه] حَقابه به مقدار آب معین از سهمملک یا زمینی را می گویند.
حقابه ترکیب یافته از حق عربی و آب فارسی و به معنای سهم مقرر دِه، مزرعه، باغ، خانه و یا کسی از یک منبع آب، مانند رود، چشمه و یا قنات است.
کاربرد حقابه درفقه
از آن به مناسبت در باب تجارت و احیاء موات سخن گفته‏ا ند.
حقّابه دار، در صورتی که در استفاده از آب به مقدار سهم خود با دیگران شریک باشد، می‏تواند در سهم خویش هر نوع تصرف مالکانه- همچون فروختن و اجاره دادن- بکند و شرکا حق جلوگیری از آن ندارند.
کسی که زمینی را فروخته، آیا حق شرب آن نیز داخل در معامله زمین شده و در نتیجه به خریدار منتقل می‏گردد؟ برخی تصریح به عدم دخول آن در معامله کرده‏اند، مگر آنکه دخول آن را شرط کرده باشند.
نهری که میان زمینهایی واقع شده؛ لیکن سهم هر یک از صاحبان زمینها از آن نهر معلوم نیست، چنانچه مالکان زمینها در مقدار سهم خود از نهر اختلاف کنند، بنابر تصریح برخی، حق شرب برای هر یک از آنان به نسبت مساحت زمینشان ثابت است.
چنانچه صاحبان بعضی زمینها به دلیل موات بودن زمینشان، از آب نهر بهره‏ای نداشته باشند، لیکن ادعا کنند قبل از موات شدن زمین، حق شرب از نهر داشته‏اند، در صورتی که مالکان دیگر زمینهای حاشیه نهر، منکر ادعای آنها باشند، بنابر قول برخی، قول صاحبان زمینهای موات در صورت سوگند خوردن‏
پذیرفته می‏شود. در مقابل، برخی ادّعای آنها را غیر قابل پذیرش دانسته‏اند.
کسی که زمین دارای حق شرب را برای کشاورزی از صاحبش ا جاره کند، در که دخول آن حق، در اجاره شرط شده باشد، حق شرب نیز داخل در اجاره زمین است و گرنه به عرف محل رجوع می‏شود. اگر عرف حق شرب را داخل در اجاره زمین بداند، طبق آن عمل می‏شود. اما اگر عرفی وجود نداشته باشد، در اینکه حق شرب داخل در اجاره است یا نه اختلاف است.