کلمه جو
صفحه اصلی

بغض در قران

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] بغض در قرآن. بغض در برابر حب و دوستی است و اصطلاحاً نفرت از امری است که نفس بدان میل ندارد، در مقابل حب که به معنای میل به چیزی است که نفس بدان رغبت دارد.
بغض امری نفسانی است و منشأ اثر خارجی بودن در آن مورد نظر نیست، برخلاف مفهوم عداوت و خصومت که انجام دادن کار دشمنانه جزئی از معنای آن است. البته بغض و نفرت ممکن است در بیش تر موارد موجب دشمنی گردد؛ ولی این امر به معنای یکی بودن مفهوم آن دو نیست بلکه این دو مفهوم رابطه اعم و اخص دارند، و هر دشمنی ناشی از بغض است؛ اما هر بغضی، موجب دشمنی نیست.
مفهوم بغض در قرآن
مفهوم بغض در قرآن کریم همانند مفهوم حب ( => دوستی) به دو صورت مثبت و منفی وصف شده است: در مواردی که نفرت کافران از مؤمنان یا احساس تنفر و کینه مؤمنی نسبت به برادر دینی وی بیان می گردد، به صورت عملی ناپسند و منفی جلوه کرده و در آیاتی که به بیان بیزاری مؤمنان از کافران و کفرشان پرداخته، این امر جنبه مثبت به خود گرفته و برائت نامیده می شود.مفهوم بغض در قرآن کریم در قالب واژه «بَغْضاء» به معنای شدت بغض و نفرت به کار رفته است. ۴ مورد از موارد پنج گانه استعمال این واژه در کنار واژه عداوت است که این امر نشان از ارتباط تنگاتنگ این دو مفهوم دارد و شاید به همین جهت نیز خداوند هشدار داده است که مبادا بغض و نفرت مؤمنان از کافران، ایشان را به دشمنی و ظلم به آنان مبتلا کند: «و لا یَجرِمَنَّکُم شَنَانُ قَوم... اَن تَعتَدوا...».
الفاظ مشابه مفهوم بغض در قرآن
افزون بر واژه بغض، الفاظ دیگری نیز نزدیک به این مفهوم در قرآن استعمال شده است؛ مانند: «شنئان» به معنای تنفر، «مقت» به معنای نفرت شدید و همراه استحقار، «اضغان» به مفهوم کینه و نفرت ریشه دار و عمیق و «غِلّ» به معنای بغض خفیف جمع شده در سینه. مجموع این الفاظ که مفهومی نزدیک به مفهوم بغض دارد، ۱۱ بار در قرآن بکار رفته است. افزون بر این موارد واژه «عداوت» نیز بر مفهوم نفرتی که در رفتار شخص اثر خارجی گذاشته باشد، دلالت دارد. از دیگر مفاهیم نزدیک به بغض، واژه «حِقْد»، به معنای نفرت ریشه دار و عمیق و سرشته شدن قلب انسان با آن است. البته این کلمه در قرآن به کار نرفته است.
سه محور موضوع بغض در قرآن
...


کلمات دیگر: