[ویکی فقه] اسلام برای استحکام بنیان ملکوتی خانواده، قوانینی مقرر کرده و زن و شوهر را به رعایت آن سفارش نموده است. عمل نکردن
زوجین به وظایف زناشویی و زیر پاگذاشتن مقررات شرعی در
زندگی مشترک، بنیان
خانواده را متزلزل میسازد و مایه ناسازگاری و اختلاف میشود.
ناسازگاری که در اصطلاح فقه از آن به (نشوز) تعبیر میشود درباره مرد یا زنی به کار میرود که
حقوق زناشویی را مراعات نمیکنند. از این رو، نشوز ممکن است از ناحیه زن، مرد و یا هر دو رخ دهد.
نشوز در زن به معنای تمرد از دستورهای واجب شوهر است، از قبیل تمکین نکردن، نزدودن آنچه مایه تنفر و مانع کامجویی شوهر است، ترک
نظافت و آرایش دلخواه شوهر و خارج شدن از منزل بدون اجازه همسر.
نشوز در حقوق واجب است
نشوز منحصر در حقوق واجب
همسر است و فراتر از آن را شامل نمیشود. از اینرو، اگر زن کارهای منزل را انجام ندهد و خواستههای شوهر را که ارتباطی با کامجویی از او ندارد، بر نیاورد، ناشزه نمیشود، مثل اینکه از جارو کردن منزل، خیاطی، آشپزی و...
حتی آب به دست شوهر دادن و رختخواب پهن کردن خودداری ورزد. مرد نیز حق ندارد زن را به انجام اینگونه خدمات مجبور سازد.
نشوز مرد
نشوز مرد با تعدی بر همسر و نپرداختن حقوق واجب از قبیل، نفقه، همخوابی واجب و مانند آن محقق میشود.
با بروز نشوز از سوی مرد، زن نخست به مطالبه حق خویش میپردازد و مرد را پند و اندرز میدهد که حقوق واجب شرعی او را بپردازد و از مخالفت، دست بردارد. در مرحله دوم اگر نصیحت و اندرز کارگر نیفتاد، زن به
حاکم شرع مراجعه و از شوهر خویش شکایت میکند و حق ندارد با شوهرش قهر کند یا او را کتک بزند.
هنگامی که حاکم شرع از نشوز مرد آگاه شد، او را از کار
حرام نهی میکند و به او دستور میدهد که وظیفه واجب خود را انجام دهد. اگر امر و نهی حاکم سود نبخشید، او را به آنچه خود صلاح میداند، تعزیر میکند؛ چنان که میتواند نفقه زن را از مال شوهرش بپردازد؛ گر چه با فروش املاک او باشد.
تدبیر قرآن
...
wikifeqh:
فقهی است که بیشتر به خودداری زن از اطاعت شوهر در اموری مانند تمکین و خارج شدن از خانه با اجازۀ او گفته می شود و نسبت به مرد نیز در مواردی مانند ناسازگاری و کوتاهی در رعایت حقوق همسر مانند نفقه به کار رفته است.
در قرآن راه حل هایی برای حل این مشکل ارائه شده است.
آیات ۳۴ و ۱۲۸ سوره نساء،
آیه نشوز نام گرفته اند.
نشوز از ماده «ن ش ز» به معنای زمین مرتفع و بلند است. نشوز زن به معنای بغض و سرکشی او نسبت به شوهر و سرباز زدن از حقوق شرعی او است.