کلمه جو
صفحه اصلی

اویس قرنی

فرهنگ فارسی

ابن عامر بن جزئ بن مالک از طایفه بنی مراد یکی از پارسایان و از تابعیان است .

لغت نامه دهخدا

اویس قرنی. [ اُ وَ س ِ ق َ رَ ] ( اِخ ) ابن عامربن جزٔبن مالک از طایفه بنی مراد یکی از پارسایان و از تابعیان است. اصل وی از یمن است. او زندگانی حضرت رسول را ادراک نکرد و به درک صحبت آن حضرت موفق نگردید و بر عمربن خطاب وارد شد و در جنگ صفین با حضرت علی بن ابیطالب بود و بیشتر برآنند که وی در همین واقعه کشته شد به سال 37هَ. ق. برابر 657 م. ( الاعلام زرکلی ). ابن بطوطه گوید قبر او را به دمشق زیارت کرده است. و باز او گوید:در کتاب المعلم فی شرح صحیح المسلم قرطبی خوانده ام که اویس با جماعتی از صحابه از مدینه بشام می رفت و در راه در بریه ای که در آنجا نه آب و نه آبادی بود وفات کرد. همراهان در کار او درماندند ناگاه حنوط و کفن و آب حاضر دیدند و در شگفتی شدند پس او را شسته و کفن پوشیده و بر او نماز کرده بخاک سپردند و سوار شدند. یکی از آنان گفت بازگردیم و نشانه ای برقبر او گذاریم چون بازگشتند از قبر اثری نیافتند و ابن جزی ملخص و منقح رحله ابن بطوطه گوید که : بعضی گویند او در جنگ صفین با امیرالمؤمنین علی علیه السلام بوده و بدانجا کشته شد و این اصح است. ( از یادداشت مؤلف ).

دانشنامه عمومی

اویس قَرَنی (درگذشته ۳۷ قمری در شصت و هفت سالگی. /۶۵۷ میلادی) با عنوان کامل ابو عمرو اُوَیْس بن عَامِرِ بنِ جَزْءِ بنِ مَالِک، مسلمانی ساکن قَرَنْ یمن بود که در زمان محمد پیامبر می زیست ولی او را ملاقات نکرد و از تابعین به شمار می آید. دربارۀ آرامگاه وی اختلاف نظر وجود دارد؛ برخی تاریخ نویسان مانند حمدالله مستوفی آرامگاهِ وی را در روستای الولک در قزوین می دانند، برخی مقبره ای در کرمانشاه را به وی نسبت می دهند و برخی نیز آرامگاهی در شهر رَقّه در سوریه را منتسب به وی می دانند.
مقبره سلطان ویس
فیلم مستند از اویس قرنی از بابک صفوت
قرنی در دوران زندگی محمد، پیامبر اسلام، مسلمان شد ولی هرگز او را ندید. نقل می کنند وقتی برای دیدار محمد به مدینه آمد، او در جنگ بود و او را ندید. پس از درگذشت پیامبر اسلام در سال ۶۳۲ میلادی علی بن ابی طالب را ملاقات کرد. شرح چگونگی ارتباط نادیده اویس قرنی و پیامبر اسلام و ملاقات او با علی بن ابی طالب و عُمَر بن خَطاب که حامل وصیت و تحویل خرقه پیغمبر یه اویس قرنی بودند در کتاب «تذکرة الاولیا» نوشتۀ عطار نیشابوری و کتاب های اهل طریقتِ اویسی درج شده است.
اویس پس از این ملاقات قَرَنْ را به مقصد شهر کوفه ترک کرد و در سال ۶۵۷ میلادی در جنگ صفین در حالی که در سپاه علی بن ابی طالب در برابر معاویه می جنگید کشته شد.
اویس زمان پیامبر اسلام را درک کرد و مسلمان شد، اما به خاطر سرپرستی و خدمت به مادرش، از دیدار محمد بازماند.

دانشنامه آزاد فارسی

اُوِیسِ قَرَنی (قرن ۱ق)
از تابعین و از اصحاب امام علی (ع). زمان حیات پیامبر(ص) مسلمان بوده؛ اما به سبب پرستاری از مادر به دیدار پیامبر(ص) نایل نیامد. در کتب شیعه و سنّی روایات بسیار در زهد و پارسایی او نقل شده است و او را خیر التّابعین و از زُهّاد ثمانیه برشمرده اند. در جنگ صفّین به یاری امام علی (ع) پرداخت و به شهادت رسید.

نقل قول ها

اُوَیْس بن عامر بن جَزْءقَرَنی (زاده ۳۰ قبل از هجرت/۵۹۳م-درگذشته ۳۷ قمری/۶۵۷ میلادی)مُلَقب به «سیّدُ التابعین» مسلمانی ساکن قَرَنْ یمن بود که در زمان محمد می زیست ولی او را ملاقات نکرد و از تابعین محسوب می شود. مسلمان شدن اویس در یمن و موفق نشدن او به دیدار با محمد یکی موضوعاتی است که در عرفان و ادبیات فارسی به آن پرداخته شده.زمانی که خبر رسالت پیامبر اسلام به او رسید، ایمان آورد. اویس به دلیل پرستاری از مادر پیر و ناتوانش، موفق به زیارت ظاهری پیامبر اسلام نشد، ولی پیامبر او را «نَفَسُ الرحمان» نامید و فرمود:
• «چه نیکوست ایمان که آن را علم بیاراید، و چه نیکوست علم که آن را عمل بیاراید و چه نیکوست عمل که آن را حلم بیاراید و چه نیکوست حلم و صبر که به علم آمیخته گردد»• «تو را به کتاب خدا قرآن، و به سنّت رسولان و به صالحِ مؤمنان، علی علیه السلام سفارش می کنم. بر توباد که یاد مرگ را فراموش نکنی و به اندازه چشم بر هم زدنی قلبت را از یاد خدا غافل نگذاری. خیرخواه امت باش و از جدایی از گروه مسلمانان بپرهیز که موجب جدایی از دین خواهد شد، در حالی که به نتیجه شوم جدایی از دین آگاهی نداری و در اثر این جدایی، وارد دوزخ می گردی».• -> *از نصیحت ها او
• «هیچ کس با قرآن همدم نمی شود، مگر آن که وقتی برخاست، بر کمالش افزوده گردید یا از کوردلی و انحرافش کاسته شد. قرآن، مایه شفا و رحمت مؤمنان است، ولی برای ستمگران، چیزی جز زیان و خسارت نیست».• «همانا از سوی یمن، رایحهٔ رحمان می شنوم.» -> حضرت محمد
• «اویس قرآن می خواند و بر خویش می گرید». -> حضرت محمد
• «او با وجود عظمت و شخصیتی که دارد، در نظر شما فردی عادی است. اگر از میان شما غایب گردد، هرگز سراغ او را نمی گیرید و اگر در انجمن شما حاضر شود، به او اهمیت نمی دهید. او در پیشگاه الهی مقامی بزرگ دارد، به طوری که در روز رستاخیز، در سایه شفاعت او، دو قبیله به بهشت می روند. او مرا نمی بیند ولی به آیین من ایمان می آورد و سرانجام در رکاب علی در جنگ صفین کشته می شود». -> حضرت محمد
• -> از مولانا
• -> از سنایی

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] اُوِیْس ِ قَرَنی ، ابوعمرو (نیمه نخست سده ۱ق /۷م )، تابعی نام آور و از اصحاب امیرالمؤمنین علی (ع ) که نزد صوفیه به زهد و پارسایی شناخته می شود.
او از تیره قَرَن ، شاخه ای از قبیله یمانی بنی مراد بود. نام پدر او عامر و در برخی مآخذ انیس ، خلیص یا عمرو هم آمده است . اختلاف نظر در جزئیات زندگی اویس ، حتی در سده های نخستین هجری ، چنان بوده که برخی درباره شخصیت او با شک و تردید سخن گفته اند. با اینهمه ، گفته اند که او از امیرالمؤمنین علی (ع ) و عمر بن خطاب روایت کرده ، و کسانی از رجال سده ۱ق - که بیشتر کوفیند - از او استماع کرده اند.
محل سکنی
ظاهراً اویس در عهد پیامبر (ص )، در یمن می زیست ، ولی هرگز موفق به دیدار آن حضرت نشد.طبق روایاتی نه چندان موثق ، اویس همراه هیأتی از یمن یا کوفه به مدینه آمد.گفته اند که بر اثر نشانه هایی که پیامبر (ص ) از اویس گفته بود، عمر بن خطاب وی را شناخت . ظاهراً پس از این سفر، اویس کوفه را برای سکنی برگزید.
مرقد
درباره محل درگذشت اویس قرنی روایت بسیار است ، چنانکه گوری در ناحیه رقه در سوریه و نیز در جاهای دیگری همچون دمشق ، اسکندریه و دیار بکر به وی منسوب است . با اینهمه ، چنانکه بیشتر روایات نشان می دهند، وی در پیکار صفین ، در سپاه امیرالمؤمنین علی (ع ) حضور یافت و پیکر وی را در میان شهدای این واقعه یافتند.
دیدگاه شیعه
...

پیشنهاد کاربران

اویس قرنی از عشیره بنی تمیم قوم عرب و ساکن یمن
مردم عرب شهر ویس خوزستان خود را از نسل این
بزرگوار می دانند



کلمات دیگر: