و نویسنده آثاری همچون وسیلة النجاة (به عربی) و ذخیرة الصالحین (به فارسی). او از شاگردان خاص آخوند خراسانی بود. پس از وفات
در بخش عمده جهان تشیع در شخص اصفهانی منحصر شد.
اصفهانی در امور سیاسی و به خصوص در حمایت از مشروطه موضع گیری می کرد. حضور وسیع مردم در مراسم سوگواری درگذشت وی، در
۱۳۲۵ش (ذیحجه ۱۳۶۵ق) در شکست فرقه دمکرات در آذربایجان مؤثر بود.
سید ابوالحسن اصفهانی در روستای مَدیسه از توابع لنجان اصفهان زاده شد؛ اجداد او از
بهبهان بوده اند که نسب آنها به موسی بن ابراهیم بن امام موسی کاظم (ع) می رسد.
wikishia:
فقیه بزرگوار و
مرجع عالیقدر عصر خویش، آیت الله العظمی سید ابوالحسن اصفهانی اعلی الله مقامه الشریف از فقها و مراجع بزرگ عصر اخیر است که در کیاست و درایت و حسن اداره حوزه های علمیه شهرت بسزا و نام پرآوازه ای دارند.
او اصلاً از
سادات موسوی بهبهان، پدرش مرحوم سید محمد فرزند مرحوم سید عبدالحمید از شاگردان
صاحب جواهر می باشد که در سال 1277 هجری در قریه مدیسه از قرا لنجان اصفهان به دنیا آمد و تحصیلات اولیه را در اصفهان در مدرسه نیماورد به انجام رساند و از محضر میرزا ابوالمعالی کلباسی استفاده ها برد. سپس در سال 1307 هـ.ق به قصد ادامه تحصیلات، عازم حوزه علمیه نجف گردید و در محضر درس بزرگان و فضلای حوزه نجف شرکت جست.
حوزه درس آیت الله آخوند خراسانی او را به خود جذب نمود و در حوزه درس او بود که به درجه عالیه
اجتهاد نائل آمد پس از رحلت آیت الله آخوند خراسانی در سال 1329، مرجعیت عامه با آیت الله میرزا محمدتقی شیرازی بود. او احتیاطات خود را به ایشان ارجاع داده بود پس از درگذشت او در سال 1338، آیت الله نائینی و آیت الله اصفهانی، هر دو به عنوان مرجع تقلید معروف و مشهور گردیدند، تا این که آیت الله نائینی در سال 1355 هم سال با فوت آیت الله حاج شیخ عبدالکریم حائری درگذشتند.
مرجعیت به صورت تمام به آیت الله اصفهانی در نجف و اغلب بلاد شیعه، محرز و مسجل گردید ایشان
رساله ای نگاشتند که نام آن وسیله النجاه می باشد که ترجمه فارسی آن صراط النجاه و ترجمه اردوئی آن طریق النجاه می باشد. که به علت جامعیت آن مورد تحشیه حضرت
امام خمینی و برخی دیگر از فقهای معاصر قرار گرفته است.
او دارای صفات کریمه و همت بلند بود و در کیاست و درایت و مدیریت، گوی سبقت را از دیگر هم ردیفان خود برده بود او بیان رسا و طبع روان داشت، به حدی که مجلس درس ایشان از پرجمعیت ترین درس های حوزه نجف بود و با توجه به سهولت بیانات و شیوه تدریس همگان می توانستند نسبت به فهم خویش از آن بهره مند گردند.
او صاحب روح بزرگ پایداری و استقامت در راه خدا بود معروف است که فرزند رشیدش حجت الاسلام والمسلمین سید حسن اصفهانی در بین
نماز مغرب و عشاء، به دست یک فرد دیوانه و تعلیم دیده به قتل رسید و این پدر هفتاد ساله خم به ابرو هم نیاورد و حتی از قاتل فرزند خود نیز گذشت، و این نمونه و ضرب المثل پایداری و صبر در بین اقران بود.
انگلیسی ها به بهانه حفظ پایگاه های خود، در
عراق به این کشور اسلامی لشکرکشی کردند و آن را اشغال نمودند رشید عالی نخست وزیر عراق به
ایران گریخت و سپس به
مصر رفت همراه با حمله انگلیسی ها به عراق و فرار رشید عالی، امیر عبدالله دائی، فیصل و نوری سعید از افسران عراق که به اردن پناهنده شده بودند.
با قوای امدادی انگلیس، به عراق آمدند و دوباره دولت دستوری خود را در عراق تشکیل دادند و در این موقع انتخابات فرمایشی راه انداختند و آن در سال 1341 هجری قمری بود فیصل در این انتخابات اکثریت آرا شیعه را منظور نداشت و این انتخابات توسط علما و فقها شیعه
تحریم گردید. مرحوم آیت الله نائینی و آیت الله اصفهانی، دو مرجع بزرگوار و عالی قدر آن روز، فعالیت های مرحوم آیت الله خالصی را مورد تایید قرار دادند و این امر زمینه های قیام مردم را فراهم می ساخت که مرحوم آیت الله اصفهانی و آیت الله نائینی و سید هبه الدین شهرستانی به ایران
تبعید گردیدند.
wikiahlb: شیعیان جهان • سیدابوالحسن بن سیدمحمدباقر درچه ای اصفهانی، از علما و فضلای معاصر اصفهان• سیدابوالحسن بن ابوالحسین حسینی اصفهانی، از ادبا و فضلای اصفهان• سیدابوالحسن بن محمدابراهیم موسوی اصفهانی، از بنی اعمام حاج سیّدمحمّد باقر حجّةالاسلام شفتی، از علمای اصفهان• سیدابوالحسن بن سیدمحمدجواد کتابی اصفهانی، از فضلا و دانشمندان اصفهان در قرن چهارده هجری• سیدابوالحسن بن سیدعلی طباطبایی بروجردی، از علماء و مجتهدین بزرگ و مدرّسین اصفهان• سیدابوالحسن بن عبدالغفار حسینی تویسرکانی اصفهانی، از فقها و علمای اصفهان در قرن چهاردهم هجری• سیدابوالحسن بن سیدعباس عمادالشریعه اصفهانی، از علما و فضلای اصفهان در قرن چهارده هجری• سیدابوالحسن بن سیدمحمدعلی موسوی اصفهانی، از نوادگان حاج سیّدمحمّدباقر حجّةالاسلام شفتی بیدآبادی، از علمای اصفهان• سیدابوالحسن بن محمدکاظم مرتضوی کرونی اصفهانی، از فقها و علمای معاصر اصفهان• سیدابوالحسن بن محمدابراهیم شهشهانی اصفهانی، از علما و فضلای اصفهان و ظاهرا از شاگردان آقامحمّد شهشهانی• سیدابوالحسن بن محمدابراهیم شمس آبادی اصفهانی، از فقها و مجتهدین قرن چهارده هجری در اصفهان• سیدابوالحسن حسینی طبیب اصفهانی، از پزشکان معروف اصفهان• سیدابوالحسن بدری اصفهانی، از فضلای معاصر اصفهان• سیدابوالحسن حسنی حسینی اصفهانی، از محدّثین و فضلای قرن یازدهم هجری در اصفهان• سیدابوالحسن بن سیدمهدی عاملی اصفهانی، از علما و فضلای ساکن اصفهان در قرن چهارده هجری• سیدابوالحسن تاج حسینی اصفهانی، از ادبا و شعرای قرن دوازده هجری در اصفهان• سیدابوالحسن بن محمد موسوی عاملی اصفهانی، از علما و فضلای اصفهان در قرن چهارده هجری
...