کلمه جو
صفحه اصلی

مکرر حکم امضایی

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] حکم امضایی، حکم و دلیل تأیید شده از جانب شارع مقدس را می گویند.
پیش از ظهور اسلام، برای تنظیم مناسبات حقوقی، معاملاتی، اقتصادی و نیز مراسم عبادی قواعد و مقرراتی میان مردم وجود داشتکه برخی از شرایع پیشین و برخی دیگر از بنای عقلا نشأت می‏گرفت. آن دسته از قواعد و مقررات و مراسمی که پس از اسلام شارع آنها را- هرچند با سکوت و نهی نکردن، خواه به طورکامل یا با اصلاحات جزئی یا کلی- تأیید و امضا کرده است، احکام و ادله امضایی نامیده می‏شود و در مقابل آن، احکام و ادله تأسیسی است
عقود ، ایقاعات و برخی موارد دیگر، مانند وجوب ختنه، وجوب حداد زن پس از مرگ شوهر و وجوب وفا به نذر از احکام امضایی اند. همچنین حجیت بیشتر امارات - مانند حجیت خبر ثقه- و نیز اصوللفظی امضایی است.
برخی، امضایی بودن تمامی احکام وضعی بر خلاف احکام تکلیفی را از جمله تفاوتهای این دو دسته از احکام دانسته‏اند.
البته امضایی بودن احکام وضعی، به اعتبار خود احکام است، اما به اعتبار موضوعاتِ آنها، این احکام به امضایی و تأسیسی تقسیم می‏شوند، مانند ملکیت که خود، حکمی وضعی است، اما اعتبار فقر یا سید بودن به عنوان موضوع برای تملک زکات و خمس، امری تأسیسی می‏باشد.



کلمات دیگر: