ابن عبدالبر

ابن عَبدُالبِرّ (قرطبه ۳۶۸ـ شاطبه ۴۶۳ق)
(نام اصلی: ابوعمر یوسف بن عبدالله قرطبی) فقیه، محدث، مورخ و ادیب اندلسی. در قرطبه به فراگیری علوم زمان خود پرداخت. در آغاز ظاهری مذهب بود. سپس مالکی شد و گاه در برخی از مسائل به فقه شافعی گرایید. در زمان اقامت ابن عبدالبر در قرطبه این شهر مرکز حکومت امویان در اندلس بود و زمانی که قرطبه درگیر جنگ و خون ریزی شد، ابوعمر این شهر را ترک و در دانیه، دورترین نقطۀ شرق اندلس، سکنی گزید. مدت اقامت ابوعمر در دانیه از پربرکت ترین دوران زندگی اوست، چه در همین شهر بود که بیشتر کتاب هایش را نوشت. برخی از آثار او عبارت اند از الاستیعاب، کتابی دربارۀ صحابه و از مهم ترین منابع در این زمینه؛ الاستذکار؛ الانباه علی قبائل الرواة؛ بهجة المجالس و اُنس المُجالس، این کتاب از مهم ترین منابع دربارۀ ادبیات اندلس در قرون ۴ و ۵ق است.

[ویکی فقه] اِبْن ِ عَبْدُالبَرّ، ابوعمر یوسف بن عبدالله بن محمد بن عبدالبر ابن عاصم نَمری (۲۵ ربیع الاخر ۳۶۸- آخر ربیع الاول ۴۶۳ق / ۳۰ نوامبر ۹۷۸- ۵ ژانویه ۱۰۷۱م ) فقیه ، محدث ، تاریخ نگار و ادیب اندلسی است .
او را از این روی نمری خوانده اند که نسبش به نمر بن قاسط ابن افصی بن دعمی بن حَدیلة بن اسد بن ربیعة بن نزاز می رسد. در قرطبه زاده شد و در همان جا رشد کرد. پدرش از فقیهان قرطبه بود و او در ۱۸ سالگی پدر را از دست داد. در قرطبه به فراگیری دانشهای معمول آن زمان پرداخت .
اساتید و مشایخ حدیث
از استادانش می توان به اینان اشاره کرد: ابوالولید ابن فَرَضی ، ابوعمر طَلْمَنَکی ، قاسم بن اصبغ بیانی که نزد او حدیث خواند، ابوعمر ابن مکوی ، سعید بن نصر، احمد بن فتح تاجر، احمد بن قاسم تاهرتی بزاز که کتابهای محمد بن جریر طبری را به نامهای صریح السنة، التبصیر و فضائل الجهاد، نزد او خواند، قاضی ابن صفار و ابن جسور که ذیل المذیل را نزد او خواند.
مذهب
ابن عبدالبر در آغاز ظاهری مذهب بود، سپس مالکی شد و گاه در پاره ای از مسائل به فقه شافعی می گرایید. او چندان به درس و پژوهش اهتمام ورزید که پس از چندی از دیگر پیشینیان اندلسی خود پیشی گرفت . حمیدی در ۴۴۸ق / ۱۰۵۶م ضمن آنکه با او دیدار کرده است ، از وی اجازه ای برای روایت شنیده ها و گردآورده هایش گرفته است .
دیگر شاگردانش
...