کلمه جو
صفحه اصلی

قطب الدین رازی

لغت نامه دهخدا

قطب الدین رازی. [ ق ُ بُدْ دی ن ِ ] ( اِخ ) محمدبن محمدبن ابی جعفر، مکنی به قطب الدین و قطب المحققین. از اکابر علمای نامی اسلامی است ، و در کلمات بزرگان به علامه رازی و سلطان المحققین موصوف است. اصل او از ورامین از مضافات ری بوده است و به همین جهت به رازی شهرت یافت. او از شاگردان مبرز علامه حلی است و قواعد علامه را به خط خود استنساخ کرد و علامه در پشت همان نسخه به سال 713 هَ. ق. در قصبه ورامین برای او اجازه نوشت. وفات او در دوازده ذی قعده سال 776 هَ. ق. اتفاق افتاد و در مقبره صالحیه دمشق دفن شد، سپس وی را به موضعی دیگر نقل کردند. او راست : 1- بحر الاصداف ، و این کتاب حاشیه و شرح تفسیر کشاف است. 2- تحریر القواعد المنطقیه ،در شرح شمسیه است و به شرح شمسیه مشهور است و بارهادر ایران و غیر ایران چاپ شده است. 3- تحفة الاشراف فی شرح الکشاف ، این کتاب در چند مجلد و بزرگتر از بحرالاصداف است. 4- تحقیق معنی التصور و التصدیق ، این کتاب در تونس چاپ شده و نسخه ای از آن با شرح محمدبن زاهد هروی در کتابخانه خدیویه مصر موجود است. 5- تقسیم العلم. 6- حاشیه قواعد علامه ، این کتاب را حواشی قطبیه گویند. 7- شرح الاشارات. 8- شرح مطالع، که کتاب مطالع الانوار قاضی سراج الدین ارموی را در منطق و کلام برای غیاث الدین وزیر شرح کرد. و نام اصلی این شرح لوامع الاسرار فی شرح مطالع الانوار است. قسمت منطق آن بارها در ایران و غیره چاپ شده است. 9- المحاکمات بین شرحَی الاشارات ، که محاکمه مابین دو شرح اشارات فخر رازی و خواجه نصیرالدین طوسی است. ( قاموس الاعلام ترکی ) ( طبقات الشافعیه ج 6 ) ( ریحانة الادب ج 3 ص 304 ).

دانشنامه عمومی

قطب الدین ابوعبدالله محمد بن محمد بویه ای رازی ورامینی از فقهای بزرگ شیعه که باالقاب گوناگونی مانند قطب الدین، علامه رازی، قطب تحتانی شناخته می شود. کنیه او را ابو جعفر رازی ذکر کرده اند نام کامل او به صورتی که ذکر شد مورد تأیید و اجماع دانشمندان و شرح حال نویسان است.
ورامین و علامه قطب الدین رازی ورامینی فیلسوف و دانشمند قرن هشتم، نویسنده دکتر مجتبی دماوندی، نشر واج
درآمدی بر تاریخ فلسفه اسلامی.
رسالتان فی التصور و التصدیق، قطب الدین رازی.
شرح المطالع، قطب الدین رازی.
دربارهٔ سال تولد و وفات وی اختلاف نظرهای زیادی وجود دارد. درکتب رجالی و شرح حال شیعی وفات ورامینی در تاریخ دوازدهم یا سیز دهم ذی القعده سال ۷۷۶ ذکر شده. در کتب اهل سنت تاریخ وفات قطب الدین سال ۷۶۶ قمری ذکر گردیده. در هدیة العارفین نیز سال ۷۶۶ سال وفت او عنوان شده است.اما از آن جهت شهید اول در سال ۷۶۸ از وی بهره برده است تاریخ اهل سنت معتبر نمی باشد
تمام شرح حال نویسان و کسانی که به محل تولد علامه قطب الدین اشاره داشته اند آن را ورامین نگاشته اند.
مقبره قطب الدین شهر دمشق است زیرا قطب الدین سالیان اواخر عمر خویش را در این شهر به سر برده و همان جا در گذشته است.

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] از علما و دانشمندان مشهور اسلام و مفاخر شیعه قرن هشتم هجری قمری، و حکیم و منطقی و فقیه و جامع منقول و ایرانی می باشد.
نامش: محمدبن محمد ابوجعفر رازی بویهی، لقبش: «قطب الدین رازی»، قطب المحققین و در کلمات بزرگان به علامه رازی، سلطان المحققین، موصوف و به «قطب تحتانی» مشهور بود.و این از آن جهت که با شخص دیگری که لقب «قطب» داشته و در یک مدرسه مشغول تحصیل بودند و برای رفع اشتباه اسم، او را که در طبقه پائین ساکن بود، «قطب تحتانی» و دیگری را قطب فوقانی می گفتند.
زندگی نامه
وی در «ورامین» در نزدیکی شهرری، از توابع تهران به دنیا آمد، و از همین رو به «رازی» معروف شد. نسبتش به سلسله ی دیالمه «آل بویه» می رسد و به گفته ی شهید اول: از آل بویه ی قمی و از اولاد «بابویه» جد بزرگ شیخ صدوق و از نوادگان ایشان است.قطب الدین در زمان (علامه، مشهورترین شخصیت علمی نیمه اول قرن هشتم هجری) زندگی می کرد.
تحصیلات قطب الدین رازی
علوم مقدماتی و فنون متداول اولیه را نزد مؤلف کتاب «» تحصیل و سپس علوم منقول و معقول را در محضر علامه حلی، تلمذ نموده و در رشته های علوم مختلف آن، مخصوصا منطق و فلسفه، تخصص یافت و از شاگردان مبرز و به گفته ی محقق ثانی: بزرگترین شاگرد علامه شد و در آن زمان از دانشمندان عالیقدر و جایگاه ویژه ای در بین علماء شیعه و سنی پیدا کرد. به گفته ی «ابن کثیر»، در علم کلام و منطق یگانه با عباراتی لطیف بود. چشمانی ضعیف و مال و ثروت زیاد داشت.او کتاب «قواعد الاحکام» علامه حلی را نزد ایشان، درس گرفت و سپس نسخه ای از آن را به خط خودش نوشت و سال ۷۰۸ه ق، آنرا تمام کرد و بر او خواند و علامه حلی، در پشت همان نسخه، به او اجازه حدیث داد و آنرا برایش در قصبه و ورامین نوشت.شهید اول این مطلب را در پایان همان کتاب به خط علامه دیده و چنین تحریر کرده: «این کتاب را شیخ دانشمند بزرگوار، فقیه فاضل، محقق مدقق، ملک العلماء و الافاضل، قطب الله والدین محمد بن محمد رازی ادامه الله ایامه، استنساخ کرده و با تحقیق و دقت نزد من خوانده و از مکلات آن پرسش ها کرده و از شبهات آن توضیح خواسته است. من هم با بیان قانع کننده ای آنها را برایش روشن ساختم و نقل مطالب این کتاب و سایر مصنفات خود و آنچه برای نقل آن اجازه گرفته ام و تمام کتب علمای پیشین (رضوان الله علیه اجمعین)، با استاد و طرق مربوطه را به وی اجازه دادم تا او هم به هرکس که خواست اجازه دهد، زیرا وی شایستگی آن را دارد. کتب العبد، الفقیر الی الله، حسن بن یوسف بن مطهر حلی، سوم شعبان ۷۱۳هـ، ناحیه ی ورامین.»
جایگاه قطب الدین رزای در نزد ابوسعید
...


کلمات دیگر: