کلمه جو
صفحه اصلی

علم اهل بیت

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] علم اهل بیت (قرآن). امامان معصوم علیهم السّلام از مصادیق بارز راسخان در علم و عالمان به تاویل قرآن می باشند.
امامان معصوم علیهم السّلام از مصادیق بارز راسخان در علم و عالمان به تاویل قرآن می باشند: هو الذی انزل علیک الکتـب... وما یعلم تاویله الا الله والرسخون فی العلم...» او کسی است که این کتاب (آسمانی) را بر تو نازل کرد، در حالی که تفسیر آنها را، جز خدا و راسخان در علم، نمی دانند. ( امام صادق علیه السلام فرمود: ما : اهل بیت علیهم السّلام راسخان در علم و عالمان به تأویل قرآنیم).
معنای تأویل
درباره معنی تأویل سخن بسیار گفته اند، آنچه به حقیقت نزدیک تر است این است که تأویل در اصل لغت به معنی بازگشت دادن چیزی است، بنابراین هر کار و یا سخنی را که به هدف نهایی برسانیم تأویل نامیده می شود، مثلا اگر کسی اقدامی کند و هدف اصلی اقدام او روشن نباشد و در پایان آن را مشخص کند این کار را تأویل می گویند، هر گاه انسان ، سخن بگوید و مفاهیم خاص و اسراری در آن نهفته باشد که هدف نهایی آن سخن را تشکیل دهد به آن تأویل می گویند.در آیه مورد بحث، منظور از تأویل همین معنی است یعنی در قرآن آیاتی است که اسرار و معانی عمیقی دارد، منتها افرادی که افکارشان منحرف است، و اغراض فاسدی دارند از پیش خود، تفسیر و معنی نادرستی برای آن ساخته و برای اغفال خود یا دیگران، روی آن تکیه می کنند.
انحصار علم به تأویل
جمله مورد بحث، افاده حصر می کند، چون می فرماید: تأویل کتاب را به جز خدا کسی نمی داند، و ظاهر این حصر این است که علم به تأویل تنها نزد خدا است. و اما جمله : «و الراسخون فی العلم» عطف به آن نیست، تا معنا چنین شود: تأویلش را نمی داند مگر خدا و راسخون در علم، بلکه جمله ای از نو و در حقیقت فراز دوم جمله : «فاما الذین فی قلوبهم زیغ» است، و معنای دو جمله این است که مردم نسبت به کتاب خدا دو گروه هستند، گروهی از آنها که بیمار دلند آیات متشابه آن را دنبال می کنند، و بعضی دیگر وقتی به آیات متشابه برمی خورند می گویند: ما به همه قرآن ایمان داریم، چون همه اش از ناحیه پروردگار ما آمده، و اینگونه اختلاف کردن مردم به خاطر اختلاف دلهای ایشان است.دسته اول دلهاشان مبتلا به انحراف است، و دسته دوم، علم در دلهاشان رسوخ کرده. علاوه بر اینکه اگر واو مذکور عاطفه باشد، و مراد این باشد که تنها خدا و راسخین در علم تأویل کتاب را می دانند در این صورت یکی از راسخین در علم رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلّم محسوب می شود چون آن حضرت افضل همه این طایفه است، و چگونه ممکن است قرآن کریم بر قلب مبارکش نازل بشود، و او آیات متشابهش را نفهمد، و بگوید (چه بفهمم و چه نفهمم به همه ایمان دارم، چون همه اش از ناحیه خدا است).
راسخون در علم
...


کلمات دیگر: