حرم امام حسین یا حرم حسینی در کربلا، مدفن ابی عبدالله حسین بن علی، مشهور به سیدالشهداء پیشوای سوم شیعیان است که در زمان خلافت یزید بن معاویه، در مخالفت با وی جنگید و روز عاشورا، ۱۰ محرم سال ۶۱ هجری قمری برابر با پنجشنبه، ۲۰ مهر ۵۹ هجری خورشیدی (۹ اکتبر ۶۸۰ میلادی) در بیابانِ نینوا (کربلای کنونی در کشور عراق) کشته شد و پس از چند روز همان جا به خاک سپرده شد. امروزه آرامگاهش تبدیل به محلی برای زیارت شیعیان شده است. در این حرم، حسین، به همراه علی اکبر در پایین پا و علی اصغر بر سینه در ضریح دفن اند. همچنین بیشتر شهدای کربلا کمی آن سوتر در حرم به خاک سپرده شده اند. در شمال شرقی حرم حسین بن علی، حرم عباس بن علی قرار دارد. مابین دو حرم را بین الحرمین می گویند.
هیچ فرشتهٔ مقرب و پیامبر فرستاده ای نیست مگر از خدا می خواهد که بگذارد امام حسین را زیارت کند؛ پس مرتب دسته ای از روان های پیامبران و فرشتگان فرومی آیند و دسته ای فرامی روند.
هر شب هفتاد هزار فرشته از آسمان فرود آمده پس از طواف خانهٔ خدا و زیارت حرم محمد و علی، به زیارت حرم حسین می روند و پیش از برآمدن خورشید به آسمان فرامی روند.
یکی از یاران جعفر صادق از او نقل می کند که گفت: «رسول گرامی و علی ابن ابیطالب و فاطمه و همهٔ امامان برای زائران حسین ابن علی دعا می کنند» نیز نقل می کند که روزی بر او درآمدم، دیدم با خدایش رازونیاز می کند، و سجده کنان این دعا را می خواند …. از سجده که سر برداشت، گفت: «کسانی که در آسمان ها در حق زائران حسین ابن علی دعا می کنند، بیش از کسانیست که در زمین برایشان دعا می کنند.» همچنین نقل می کند که امام گفت: «آیا دوست نداری از کسانی باشی که از دنیا بیرون می روند و گناهی برایشان نیست؟ آیا دوست نداری از کسانی باشی که فرستادهٔ خدا حضرت باایشان مصافحه می کند؟ »
خداوند هزاران فرشته را مأمور قبر حسین نهاده است و هیچ زائری به زیارتش نمی رود مگر به پیشوازش آیند، و هیچ زائری با او وداع نمی کند مگر این که به پادره اش می روند، و هیچ زائری بیمار نگردد مگر عیادتش کنند، و هیچ زائری نمیرد مگر بر پیکرش نماز گزارند و پس از مرگش برایش آمرزش خواهند. طبق حدیث دیگری اگر در میان سفر بمیرد، فرشتگان بشویندش و درب های بهشت به رویش باز شود.
حرم حسین بن علی در میانه کربلا، شهری در هشتاد کیلومتری نجف و صد کیلومتری بغداد است. موقعیت جغرافیایی این شهر ۳۲ درجه و ۴۰ دقیقه عرض شمالی و ۴۳ درجه و ۵۰ دقیقه طول شرقی است.
پس از به شهادت رسیدن حسین بن علی و اصحاب وی در سرزمین کربلا، قبیله بنی اسد با کمک فرزندش علی ابن حسین (که کالبد پدر و عمویش عباس ابن علی را به تنهایی دفن کرد) کالبد ایشان و اصحابش را دفن کردند. بنی اسد برای قبر امام حسین نشانه ای در نظر گرفتند و درخت سدره ای را علامت آن ساختند. در زمان بنی امیه شیعیان به زیارت قبر وی می آمدند و قبر مشخص بود.
نخستین ساخت بنای آرامگاه حسین بن علی را به مختار ابوعبید ثقفی مختار بن ابی عبیده ثقفی (پس از قیامش) و بعضی به بنی اسد نسبت می دهند که مصالح آن از گچ و آجر بوده و در نزدیکی آن مسجدی بوده است که این آرامگاه در عهد بنی عباس بدستور هارون الرشید ویران شد و خانه های شیعیان همجوار آن خراب گشته و قبر را شخم زدند و درخت سدره ای که بنی اسد جهت علامت قبر کاشته بودند را بریدند. پس از آن در زمان مأمون که برای راضی کردن شیعیان خراسان، تصمیم گرفت خلافت را به علی بن موسی واگذارد، شیعیان فرصت یافتند بر روی قبر حسین بن علی آرامگاهی بنا کنند که بنای این آرامگاه هم در سال ۲۳۲ قمری به دستور متوکل عباسی همراه با خانه های اطراف آن ویران شد و زمین آن شخم زده شد و در آن کشت صورت گرفت. همانگونه که حمدالله مستوفی آورده است:
هیچ فرشتهٔ مقرب و پیامبر فرستاده ای نیست مگر از خدا می خواهد که بگذارد امام حسین را زیارت کند؛ پس مرتب دسته ای از روان های پیامبران و فرشتگان فرومی آیند و دسته ای فرامی روند.
هر شب هفتاد هزار فرشته از آسمان فرود آمده پس از طواف خانهٔ خدا و زیارت حرم محمد و علی، به زیارت حرم حسین می روند و پیش از برآمدن خورشید به آسمان فرامی روند.
یکی از یاران جعفر صادق از او نقل می کند که گفت: «رسول گرامی و علی ابن ابیطالب و فاطمه و همهٔ امامان برای زائران حسین ابن علی دعا می کنند» نیز نقل می کند که روزی بر او درآمدم، دیدم با خدایش رازونیاز می کند، و سجده کنان این دعا را می خواند …. از سجده که سر برداشت، گفت: «کسانی که در آسمان ها در حق زائران حسین ابن علی دعا می کنند، بیش از کسانیست که در زمین برایشان دعا می کنند.» همچنین نقل می کند که امام گفت: «آیا دوست نداری از کسانی باشی که از دنیا بیرون می روند و گناهی برایشان نیست؟ آیا دوست نداری از کسانی باشی که فرستادهٔ خدا حضرت باایشان مصافحه می کند؟ »
خداوند هزاران فرشته را مأمور قبر حسین نهاده است و هیچ زائری به زیارتش نمی رود مگر به پیشوازش آیند، و هیچ زائری با او وداع نمی کند مگر این که به پادره اش می روند، و هیچ زائری بیمار نگردد مگر عیادتش کنند، و هیچ زائری نمیرد مگر بر پیکرش نماز گزارند و پس از مرگش برایش آمرزش خواهند. طبق حدیث دیگری اگر در میان سفر بمیرد، فرشتگان بشویندش و درب های بهشت به رویش باز شود.
حرم حسین بن علی در میانه کربلا، شهری در هشتاد کیلومتری نجف و صد کیلومتری بغداد است. موقعیت جغرافیایی این شهر ۳۲ درجه و ۴۰ دقیقه عرض شمالی و ۴۳ درجه و ۵۰ دقیقه طول شرقی است.
پس از به شهادت رسیدن حسین بن علی و اصحاب وی در سرزمین کربلا، قبیله بنی اسد با کمک فرزندش علی ابن حسین (که کالبد پدر و عمویش عباس ابن علی را به تنهایی دفن کرد) کالبد ایشان و اصحابش را دفن کردند. بنی اسد برای قبر امام حسین نشانه ای در نظر گرفتند و درخت سدره ای را علامت آن ساختند. در زمان بنی امیه شیعیان به زیارت قبر وی می آمدند و قبر مشخص بود.
نخستین ساخت بنای آرامگاه حسین بن علی را به مختار ابوعبید ثقفی مختار بن ابی عبیده ثقفی (پس از قیامش) و بعضی به بنی اسد نسبت می دهند که مصالح آن از گچ و آجر بوده و در نزدیکی آن مسجدی بوده است که این آرامگاه در عهد بنی عباس بدستور هارون الرشید ویران شد و خانه های شیعیان همجوار آن خراب گشته و قبر را شخم زدند و درخت سدره ای که بنی اسد جهت علامت قبر کاشته بودند را بریدند. پس از آن در زمان مأمون که برای راضی کردن شیعیان خراسان، تصمیم گرفت خلافت را به علی بن موسی واگذارد، شیعیان فرصت یافتند بر روی قبر حسین بن علی آرامگاهی بنا کنند که بنای این آرامگاه هم در سال ۲۳۲ قمری به دستور متوکل عباسی همراه با خانه های اطراف آن ویران شد و زمین آن شخم زده شد و در آن کشت صورت گرفت. همانگونه که حمدالله مستوفی آورده است:
wiki: حرم امام حسین