سیراف

مختصات: ۲۷°۳۹′ شمالی ۵۲°۲۰′ شرقی / ۲۷٫۶۵۰°شمالی ۵۲٫۳۳۳°شرقی / 27.650; 52.333
حاتم، محمد، بن غریب، «تاریخ عرب الهولة»، چاپ سوم، قاهره (مصر): دارالعرب للطباعة والنشر والتوزیع، ۱۹۹۷ میلادی به (عربی).
صدیق، محمد، عبدالرزاق، «صهوة الفارس فی تاریخ عرب فارس»، چاپ دوم،: مطبعة المعارف، انتشار سال ۱۹۹۳ میلادی به (عربی).
دکتر: رازی، عبدالله، (از سلسلهٔ ماد تا انقراض سلسلهٔ قاجاریه) چاپ ششم، چاپخانهٔ: اقبال، انتشار سال ۱۳۶۳.
قاسم بگلو، مرتضی، سکه های سیراف ، چاپ اول، مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر و بنیاد ایرانشناسی بوشهر، تهران، انتشار سال ۱۳۸۵ خورشیدی.
جعفری، سید محی الدین. (دانش بومی منحصربه فرد اندیشمندان سیراف در استحصال آب و کشاورزی)
کنگره بین المللی سیراف، بوشهر: نشر شروع، ۱۳۸۴.مجمع دانش آموختگان استان بوشهر
اقتداری، احمد. (آثار شهرهای باستانی سواحل و جزایر خلیج دریای عمان) . انجمن آثار مفاخر فرهنگی، تهران:۱۳۴۸
معصومی، غلامرضا. سیراف (بندر طاهری)) ، چاپ سوم،: انجمن آثار مفاخر فرهنگی، تهران: انتشار سال ۱۳۸۳ خورشیدی.
رضا طاهری، از مروارید تا نفت، چاپ دوم، نشر نخستین
سمسار، محمد حسن؛ بندر سیراف: ۱۳۶۸.
فقیه، نسیرین بندر سیراف شکل بندی شهر ایرانی در صدر اسلام“. دوره ۱۴، ش ۱۵۹ و ۱۶۰
شهرداری بندر طاهری، سایت اطلاع رسانی، ۱۳۸۷
سیراف (صورت قدیمتر: سیراب) در بعضی نوشته ها صیراف نیز نوشته شده است. شهری باستانی واقع در بخش مرکزی شهرستان کنگان در استان بوشهر یکی از آثار تاریخی و از نقاط دیدنی استان بوشهر در جنوب ایران است.سیراف یکی از قدیمیترین بنادر ایران است که زمانی دارای رونق فراوانی بوده است. شهر باستانی «سیراف» دارای معماری خاصی می باشد که بسیار شبیه به روستای ماسوله در شمال کشور می باشد.شبیه بودن آن به ماسوله از این جهت است که سیراف در یک نوار طولی با عرض بسیار کم قرار گرفته است که یک سمت آن دریا و سوی دیگر آن کوه می باشد و هر چند منازل آن بافت تاریخی ماسوله را ندارد ولی از این جهت که ساختمان ها به صورت پلکانی به سمت کوهستان سوق پیدا نموده اند لذا مناطقی مانند ماسوله و کندوان را برای بازدید کننده ها تداعی می کنند با این تفاوت که سیراف بسیار تاریخی تر و دارای قدمتی به درازای خلیج فارس می باشد. بندری که در آن زمان بیش از سیصد هزار نفر جمعیت داشته و به دلیل آزادمنشی دینی در این بندر بین المللی پیروان مذاهب گوناگونی همچون زرتشتیان، مسیحیان، مانویان، یهودیان، بوداییان و اقوامی همچون رومیان، یونانیان و چینی ها در این بندر زندگی می کرده اند. گورستان های بازمانده از پیروان دین های گوناگون در این شهر باستانی نشانگر آزادی دینی این بندر ایرانی ست.
سیراف پررونق ترین بندر کشور بود که روابط تجاری زیادی با روم و یونان در اروپا و ماداگاسکار در آفریقا تا کانتون چین در آسیا در دوره های ساسانی و اسلامی داشت. سفال های بازمانده با نقش های گوناگون، پارچه ها و زیورآلات، معماری های گچی و اتاق های آذین شده به آثار هنری و ساختمان های دو سه طبقه بخشی از میراث بجا مانده از آن تمدن است. اما زمین لرزه مرگبار هفت روزه سال سیصد و شصت و هفت هجری قمری مدفون شدن کامل این بندر را در پی داشت. از این روست که سیراف پمپئی ایران نامیده شده است.
گردشگری سیراف:بندر سیراف بواسطه واقع شدن در بین دو منطقه انرژی پارس جنوبی و منطقه انرژی کنگان دارای ویژگی خاصی است آثار باستانی و همچنین دریای زیبای سیراف و نزدیکی به شهر شیراز و استان فارس جاذب گردشگران بسیاری شده.

سیراف (ابهام زدایی). سیراف ممکن است به یکی از موارد زیر اشاره بدارد:
سیراف نام شهری تاریخی در شهرستان کنگان استان بوشهر
بندر سیراف بندری کوچک در استان بوشهر
سیراف (پهپاد) یک پهپاد رزمی ساخته شده توسط نزاجا

[ویکی فقه] سیراف (بندر طاهری). سیراف (بندر طاهری)، حاوی دانستنی های گوناگون درباره آثار کهن سال و جایگاه مهم تاریخی سیراف، یکی از بزرگترین مراکز تمدن ایران باستان در کرانه خلیج فارس می باشد. این کتاب به زبان فارسی و توسط غلامرضا معصومی نوشته شده است.
مولف با مطالعه فصلی از کتاب (آثار شهرهای باستانی و جزایر خلیج فارس و دریای عمان ) که درباره بندر سیراف بود، در وی تاثیر به سزایی بخشید، زیرا قسمت عمده ای از موضوعاتی که برایش ناشناخته مانده بود، روشن گردیده، در نتیجه سیراف ارزش بیشتری برای نگارنده پیدا کرد. لذا وی تصمیم گرفت، جهت تکمیل کتاب مذکور اطلاعاتی فزونتر درباره بندر تاریخی سیراف در اختیار گذارد.
گزارش محتوا
این کتاب نتیجه بررسی و کاوش دو ماهه و مطالعه سه ساله نگارنده است، که علاوه بر شرح آثار بازمانده سیراف مردم شناسی و فرهنگ عامه این سرزمین، با یاری دانشمندان و باستانشناسان ایرانی و خارجی کوشش شده تا به مسائلی؛ چون: علت کندن قبور در سنگ و چگونگی آن، و زمان کندن این قبور، بپردازد. این بندر تقریبا یک کیلومتری بندر طاهری کنونی یا بندر قدیم سیراف در سمت شمال و شمال غربی بندر دخمه ها قرار دارد و دارای قبوری است که در دامنه کوه ها و صخره ها در داخل سنگ های یک تکه ایجاد شده اند. امروز از بندر سیراف تنها خرابه هایی در کنار دهکده ای به نام دهکده طاهری باقی مانده است. به دلیل اهمیتی که این شهر در ابتدای شکل گرفتن مدنیت اسلامی در ایران داشته است، باستان شناسان از سال ۱۹۶۶ به حفاری در محل خرابه های آن پرداختند و حاصل کار آنان پیدا شدن بقایای مجموعه شهری مهمی است که برای ترسیم شکل شهر ایرانی در قرن های هشتم تا دهم میلادی ماخذی بی همتا و قابل تامل است. در سده نهم و دهم میلادی سیراف شهری با اهمیت و مرکز فعالیت های تجاری بود. بندر سیراف سرزمین ایران را به هند، چین، افریقا و دریای سرخ مربوط می کرد. در حدود سده یازدهم زلزله شدید شهر را ویران و خالی از سکنه ساخت. در سده چهاردهم از نو برخی نقاط آن مسکون شد و سپس در سده پانزدهم به کلی زندگی شهری از آن رخت بست. علت اینکه سیراف برای بررسی شهرسازی ایران شایان توجه است، این است که: این شهر از لحاظ جغرافیایی منفرد و دارای امکان گسترشی محدود است. از جنوب ، دریا و از شمال ، نوار بلند و سراسری کوه ها حد طبیعی شهر را معلوم می کند. دو دیوار شرقی و غربی نیز مرزهای مصنوع آن را تشکیل داده است. برخلاف سایر شهرهای دیگر ایران که بیشتر در دشت های گسترده شکل می گیرفتند و بدین سبب دیوارهای شهر و محله های آنها بارها تغییر جا داده اند، سراف در قالب طبیعی محدود و ثابت پیدایش و گسترش یافت و این امر کار بررسی ساخت آغاز این شهر را ساده می کند.
← مهم ترین بندرگاه بازرگانی ایران
ابتدای کتاب سرآغازی است از طرف انجمن آثار و مفاخر فرهنگی که در ادامه آن پیش گفتاری از مولف درباره انگیزه وی از نوشتن این کتاب و همچنین مطالبی پیرامون کتاب، عنوان گشته است. کتاب از ۵ بخش تشکیل یافته است. بخش اول مربوط به نام سیراف و گذشته سیراف از نظر مورخین ایرانی و عرب می باشد. بخش دوم، آثار بازمانده از بندر کهن سیراف، سنگ قبرهای دوره اسلامی، مساجد، آرامگاه ها، حفاری هیئت مشترک ایران و انگلیس در بندر می باشد. بخش سوم، آثار بازمانده از بندر کهن سیراف، چاه های سنگی، دخمه ها، قبور سنگی، تخت جمشید و قسمتی از تپه های آن مناطق و دیگر مسائل مطالبی خواندنی ایفا می نماید.در بخش چهارم، سیراف امروز را از نظر مردم شناسی و فولکور مورد بررسی قرار داده و همچنین به نام زمین ها و درختان و شیوه گرده افشانی نخل ها و نام ماهی ها و غیره به همراه تصاویر و نقشه های مربوطه پرداخته است. در بخش پنجم، این گفتار درباره گچ بری های زیبایی که از مجالس شاهنامه فردوسی در ایوان غربی قلعه شیخ سیراف به وسیله استاد علی اصغر شیرازی پدید آمده، سخن رفته است. ضمنا طرح با عکس گچبری ها همراه سروده هایی بر گزیده از شاهنامه فردوسی توام با مینیاتورهای مربوط به هر موضوع، درک گفتار فردوسی بزرگ و موضوع نقوش گچبری ها را برای خواننده ساده تر و بیان مطلب را شیواتر کرده است.
وضعیت کتاب
...