کلمه جو
صفحه اصلی

مهج الدعوات و منهج العبادات

دانشنامه عمومی

مُهَجَ الدَّعوات و مَنهَجُ العبادات، کتابی در زمینه ادعیه نوشته سید بن طاووس است.
این کتاب حزر، مربوط به امور طلسمات بوده و در آنها از تعویذات و ادعیه بهره گرفته شده و مشتمل بر انواع حرزهای چهارده معصوم، قنوت های ائمه معصومین و ادعیه های مأثور است و پایان بخش کتاب را ادعیه متفرقه است.

دانشنامه اسلامی

[ویکی اهل البیت] سید علی بن طاووس حسینی حلی، متوفی 664 هجری.
این کتاب، از آخرین تألیفات سید است که در سال 662 هجری، یعنی دو سال قبل از وفات تألیف کرده است. ابن طاووس کتاب مهج الدعوات را فصل بندی نکرده است.
فرهنگ دعا در دین مقدس اسلام جایگاه ویژه ای دارد. این مطلب با سیری در موضوع کتب تألیف شده در تاریخ اسلام و نسبت تعداد کتاب های ادعیه به بقیه موضوعات کاملا مشهود است.
به لحاظ اهمیت فراوانی که ائمه اطهار علیهم السلام برای دعا و نقش آن در زندگی انسان قائل بوده اند، علمای بزرگوار علاوه بر توجه خاص به این موضوع، برای گسترش این فرهنگ پربار تلاش فراوانی کرده اند. عالمانی مانند رضی الدین سید ابن طاووس که از وجیه ترین علمای تشیع هستند اکثر تألیفات خود را به ادعیه اختصاص داده اند. سید، خود نقل می کند که در کتابخانه شخصی اش بیش از هفتاد جلد کتاب دعا از پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم و ائمه علیهم السلام وجود دارد و کتاب هایی مانند مهج الدعوات را از آنها تهیه کرده است.
ابن طاووس در این کتاب، تنها ادعیه مطلقه را نقل کرده که اختصاص به زمانی خاص یا مکانی خاص ندارند. برخلاف کتبی مانند جمال الأسبوع و الاقبال که نظر به زمان و مکان های خاص داشتند.
سید در هر موضوع از پیامبر صلی اللّه علیه و آله شروع کرده و به امام زمان عجل الله تعالی فرجه ختم نموده و پس از آن از غیر ائمه علیهم السلام هم مواردی نقل می کند.
ابتدای کتاب، احراز وارده از معصومین علیهم السلام است و بعد از آن ادعیه و احراز هر یک از ائمه به صورت مفصل ذکر شده است. سپس ادعیه پیامبران گذشته به ترتیب آمده است.
سید در جای جای این کتاب شریف ادعیه و احرازی از خود با عنوان «دعاء ورد علی خاطری» نقل نموده است. همچنین دعاهایی به عنوان ادعیه متفرقه از کتب مختلف آورده است.

پیشنهاد کاربران

سید بن طاووس، خود درباره این کتاب می گوید:
�من در اوقاتی که به مداومت و مواظبت دعاها، انواع ریاضات بر خود قرار داده بودم از جمله حرزها، قنوت ها، حجاب ها و دعاهای دیگر که از حضرت پیامبر و ائمه اثناعشر به سندهای معتبر روایت شده بود و همچنین از جمله مناجات ها و دعاهای متفرّقه در کتاب ها قدری را که نخبه و خلاصه آنها بود و کمال اعتماد بر آن داشتم، نقل نمودم و چون این قدر منتخب، همگی در رساله ها و کاغذهای متعدد نقل شده بود و پراکنده بودند و کسانی که جویای آنها هستند را چندان سود و بهره ای به آسانی حاصل و میسّر نمی شود، به خواست و یاری خدای تعالی همه آنها را در رساله ای جمع نمایم ؛ زیرا هرگاه همگی در کتابی مجتمع و محفوظ باشند، از برای راغبانش سودمند و بهتر خواهد بود و دسترسی به آن آسان تر و نیکوتر. و چون دعاهای انتخاب شده و جمع شده در این رساله به منزله حیات و روح نسبت به سایر دعاها و به منزله راه راست برای جویندگان دعا است، این رساله را به �مهج الدّعوات و منهج العبادات� نامیدم.

معانی کلمات کتاب سید بن طاووس به نام، مُهَجَ الدَّعوات و مَنهَجُ العبادات:
مهج جمع مَهجَه، مهجه:روح، خون دل.
دعوات جمع دعا.
منهج:نهج، راه، راه راست.
عبادات جمع عبادت
لذا معنی تحت لفظی کتاب می شود: روح دعاها و راه عبادت ها.

مُهَجَ الدَّعوات و مَنهَجُ العبادات، کتابی در زمینه ادعیه نوشته سید بن طاووس است. سید درباره این کتاب می گوید:من در اوقاتی که به مداومت و مواظبت دعاها، انواع ریاضات بر خود قرار داده بودم از جمله حرزها، قنوت ها، حجاب ها و دعاهای دیگر که از حضرت پیامبر و ائمه اثناعشر به سندهای معتبر روایت شده بود و همچنین از جمله مناجات ها و دعاهای متفرّقه در کتاب ها قدری را که نخبه و خلاصه آنها بود و کمال اعتماد بر آن داشتم، نقل نمودم و چون این قدر منتخب، همگی در رساله ها و کاغذهای متعدد نقل شده بود و پراکنده بودند و کسانی که جویای آنها هستند را چندان سود و بهره ای به آسانی حاصل و میسّر نمی شود، به خواست و یاری خدای تعالی همه آنها را در رساله ای جمع نمایم ؛ زیرا هرگاه همگی در کتابی مجتمع و محفوظ باشند، از برای راغبانش سودمند و بهتر خواهد بود و دسترسی به آن آسان تر و نیکوتر. و چون دعاهای انتخاب شده و جمع شده در این رساله به منزله حیات و روح نسبت به سایر دعاها و به منزله راه راست برای جویندگان دعا است، این رساله را به �مهج الدّعوات و منهج العبادات� نامیدم.


کلمات دیگر: