ناپل

ناپل (به ایتالیایی: Napoli) با حدود یک میلیون نفر جمعیت، سومین شهر بزرگ ایتالیاست. شهر ناپل مرکز ناحیه کامپانیا و استان ناپل و در واقع مرکز اقتصادی و فرهنگی جنوب ایتالیاست و در کل منطقهٔ شهری این کلان شهر بین ۳ الی ۴٫۴ میلیون نفر زندگی می کنند.این شهر در آغاز یک شهرک یونانی به نام نئوپولیس بود و بعدها تحت تسلط امپراتوری روم درآمد. از اواخر قرون وسطی تا سدهٔ ۱۸ میلادی این شهر جزء یکی از شهرهای مهم و بزرگ اروپا به شمار می رفت. تاریخ سیاسی ناپل از زمانی که در ادوار مختلف به پایتختی امپراتوری های جنوب ایتالیا انتخاب شد، شکل گرفت. بسیاری از ساکنان ناپل، ایتالیایی را به شدت با لهجه ای متفاوت از ایتالیایی استاندارد صحبت می کنند.در داخل ناپل بناها و آثار ارزشمند معماری و تاریخی موجود است و به همین دلیل در ۱۹۹۵ تمام قسمت قدیمی شهر جزء میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید. نمای شهری این شهر به شدت ناهمگون است به طوری که در یک نگاه ساختمان ها و آسمان خراش های مدرن و رفیع و در کنار آن کوچه ها ی تنگ و قدیمی به سبک شهر قدیمی در کنار هم به چشم می خورد. در قسمت غربی در مرکز این شهر به وضوح تمرکز ثروت دیده می شود ولی در مقابل و در مقایسه با دیگر کلان شهرهای اروپایی هنوز هم در ناپل محله هایی که از لحاظ اجتماعی و اقتصادی عقب مانده هستند، وجود دارد. در حومهٔ شهر لایه های مختلف اجتماعی زندگی می کنند که بیکاری بالاتر از حد متوسط و نبود زیر ساخت ها سبب به وجود آمدن زمینه های جرم و جنایت شده.ناپل بر سراشیب کوهپایه های رشته کوهی قرار گرفته است که خلیج ناپل را در دهانه دریای مدیترانه، محصور می کند. آتشفشان وزوو از شهر قابل مشاهده است، وزوو همان آتشفشانی است که شهر پمپی را در سال ۷۹ میلادی زیر گدازه ها مدفون کرد.در ناپل علاوه بر یک بندر بزرگ برای کشتی های مسافری و تجاری، چندین بندر کوچکتر برای کشتی های ماهیگیری و تفریحی وجود دارد. در کنار صنعت اصلی که توریسم می باشد، ناپل دارای صنایع کشتی سازی، مواد شیمیایی، غذایی، دستکش، آهن، فولاد و ماشین سازی است. ناپل به جهت زندگی رنگین خیابانی، غذاها (محل پیدایش اسپاگتی و پیتزا) و ترانه هایش بالاخص سبک بل کانتو معروف است. موزه ملی ناپل به جهت دارا بودن نقاشیهای بسیار زیاد یونانی و رومی و مجسمه های یافت شده از شهر پمپی، هرکولانیوم و حومه شهر، در جهان مشهور است.این موزه همچنین دارای مجموعه ای غنی از نقاشی های باارزش فرانسوی متعلق به دوران سلطهٔ دودمان های فرانسوی آنژو و بوربون بر ناپل است. علاوه بر دانشگاه، ناپل دارای مؤسسه آموزش نیروی دریایی، مدرسهٔ زبان های خارجی، هنرستان موسیقی و آکادمی هنرهای زیبا نیز می باشد.
تونس، قفصه
رومانی، سیگتو مرمتسیه
رومانی، کلرش
فلسطین، نابلوس
مجارستان، بوداپست
اسپانیا، مایورکا
یونان، آتن
کوبا، سانتیاگو
ماداگاسکار، نوسی به
ژاپن، کاگوشیما
جمهوری آذربایجان، باکو
برزیل، سالوادور
بوسنی و هرزگوین، سارایوو
هند، کلکته
نام این شهر در زبان ایتالیایی ناپولی [ˈna:poli] است، همچنین ساکنان ناپل، نام این شهر در لهجهٔ ناپلی را در آنجا بکار می برند، این شهر در لهجهٔ مردمانش ناپولهخوانده می شود.ریشهٔ لغوی نام کنونی شهر، از کلمهٔ یونانی نئوپولیسمی آید که از دوبخش نئو به معنای جدید و پولیس به معنای شهر تشکیل شده و ریشه در زبان یونانی داشته و به معنای «شهر جدید» می باشد و مربوط به زمان ساخت و بنا نهاده شدن اولیهٔ این شهر توسط یونانیان است. این نام در زبان فارسی نئوپولیس تلفظ می شود.
در حدود سدهٔ هفتم قبل از میلاد در طی روند مهاجرتی یونانی ها به کشور ایتالیا، آن ها شهرک پارته نوپه را در نزدیکی شهر کومای، در منطقه ای از شهر امروزی ناپل که سن فردیناندو نامیده می شود، بنا کردند. این شهرک در دامنهٔ تپه ای به نام پیتزوفالکونه ساخته شد. در حدود ۵۳۰ قبل از میلاد در شمال شرقی بندرگاه شهری متولد شد که کم کم تا سال ۴۷۰ قبل از میلاد پارتنوپه را در خود بلعید و از آن زمان شهرک پارتنوپه به نام شهر قدیم لقب گرفت و در واقع به محله ای از شهر تازه احداث شده تبدیل شد. این شهر جدید (به یونانی باستان: Neapolis) در موقعیت امروزی شهر قدیم ناپل واقع شده. این شهر جدید تا قرن ها جزء شهرهای موفق ایتالیا و یونان بزرگ بود.تاریخ کامپانیا در قرن چهارم قبل از میلاد تحت تأثیر امپراتوری در حال ظهور روم قرار گرفت، به طوری که در سال ۳۲۸ روم قصد نوعی سلطهٔ حکومتی بر ناپل را داشت که ناپل آن را نپذیرفت. در نتیجهٔ روم، سپاهی به سمت ناپل گسیل کرد تا خواسته اش را برآورده کند. پس از ۲ سال در سال ۳۲۶ قبل از میلاد یک پیمان صلح بین ناپل و روم امضا شد که طبق آن ناپل دارای یک خودمختاری و استقلال مطمئن در امور داخلی و خارجی می شد. به این شکل یونانی ها توانستند تا مدت ها در زمان رومی ها در ناپل به عنوان ملتی تأثیرگذار باقی بمانند و شهرشان تا حدود ۲۵۰ سال به صورت رسمی یک شهر خودمختار باقی ماند. پس از آنکه ناپل در جنگ داخلی روم (۸۸–۸۲ قبل از میلاد) در سمت اشتباه ایستاد، توسط لوسیوس کورنلیوس سولا که یک ارتشبد و سیاستمدار رومی بود به عنوان یکی از استان های وابسته به امپراتوری روم ضمیمه شد. حتی با وجود انجام اقدامات رومی سازی که در شهرهای روم انجام شد، ناپل در دوران سزارهای رومی هم به وضوح از یک فضا و فرهنگ یونانی برخوردار بود. محققان دربارهٔ تعداد ساکنان ناپل در دوران روم باستان این گونه حدس می زنند که چیزی حدود ۱۶۰۰۰ تا ۳۰۰۰ نفر در آن زمان در این شهر زندگی می کرده اند.چندین اثر که نتن ها از دوران یونان بلکه از دوران سلطهٔ روم بر ناپل در آنجا باقی ماندند عبارتند از؛ قسمت هایی از دیوار شهر که در دوران روم مستحکم تر شد، آثار به جای مانده از بناهایی با معماری آکروپولیس در منطقهٔ پیتزابلینی در شمال غرب شهر قدیم، عتیقه جات موجود در موزهٔ ناپل (به ایتالیایی: Museo dell’Opera di Santa Chiara) و باقی ماندهٔ آمفی تئاتر رومی. میدان اصلی شهر (به ایتالیایی: Piazza San Gaetano) درست در همان جایی قرار دارد که قرن ها پیش توسط بانیان شهر ساخته شد و در آنجا می شود هنوز ستون هایی مربوط به معبدی یونانی و در زیر زمین ساختمان هایی با کاربری بازار از دوران روم را مشاهده نمود. پیاده روهای شهر قدیم هنوز هم شبیه به شهرهای باستانی است. کامپانیا در طول دوران شکوه روم نتن ها به عنوان منطقه ای مهم از لحاظ تولیدات کشاورزی مثل غله یا شراب مهم به شمار می رفت بلکه به عنوان تفرجگاه اصلی طبقهٔ اشراف نیز شناخته می شد. از این رو در اطراف ناپل مکان های مجلل باستانی مثل حمام های آب گرم رومی و بقایای ویلاهای لوکس یافت می شود.
در ۴۷۶ میلادی اودوآکر، آخرین امپراتور روم غربی را خلع کرد و در حقیقت با پشتوانهٔ امپراتور کنستانتینوپولیس یا همان روم شرقی، به طور رسمی خود را rex Italiae یا پادشاه ایتالیا خواند و چندین سال در واقع به طور خودمختار فرماندار ایتالیا تحت نظر امپراتوری روم شرقی بود و در این حین شهر ناپل نیز در حقیقت جزئی از قلمرو حکومتی او به شمار می رفت. در۴۹۳ میلادی ناپل پس از یک جنگ ۴ ساله حکومت گوت ها را به رهبری تئودوریک بزرگ پذیرفت. این سلطه تا ۵۳۶ میلادی دوام آورد. در سال ۵۳۶ میلادی، ناپل که شهری مهم برای روم شرقی به شمار می رفت بوسیلهٔ نیروهای نظامی روم شرقی و طی یک محاصرهٔ طولانی تسخیر شد. فرماندهٔ مشهور رومی، بلیساریوس از طریق کانالهای آبرسانی زیر زمینی شهر صدها سربازرا به داخل شهر فرستاد و از این طریق ناپل را تسخیر نمود. البته گوت ها توانستند چندی بعد در ۵۴۳ میلادی، با یک قیام دوباره شهر را پس بگیرند ولی در۵۵۳ میلادی، رومی ها دوباره شهر را تصرف کردند و بدینوسیله در ایتالیا تاریخ باستان به پایان رسید.

ناپْل (Naples)
قلعه جدید (به ایتالیایی: ناپولی؛ به یونانی: نئاپولیس) بندر صنعتی و مرکز ناحیۀ کامپانیا، در ایتالیا، بر ساحل دریای تیرنه، با ۹۹۱,۷۰۰ نفر جمعیت (۲۰۰۳). کارخانه های کشتی سازی، فرآوری مواد غذایی، خودروسازی، نساجی، و تولید کاغذ دارد. در جنوب آن جزیرۀ کوچک کاپری و پشت آن کوه وزوو قرار دارد، که ویرانه های پومپئی در دامنۀ آن واقع شده است. ناپل سومین شهر بزرگ ایتالیا و پس از جنووا، دومین بندر بزرگ آن به شمار می رود. بناهای تاریخی آن عبارت اند از سالن اپرای سان کارلو، از قرن ۱۸، چند قلعۀ سلطنتی، و موزۀ ملی باستان شناسی با مجموعۀ بزرگی از آثار هنری هرکولانوم و پومپئی. مهاجران یونانی در قرن ۶پ م، حدود ۱۶ کیلومتری غرب ناپل کنونی ساکن شدند و آن را نئاپولیس نامیدند. در ۳۲۶پ م رومی ها آن را تصرف کردند. استحکامات نئاپولیس در ۲۸۰ پ م، دربرابر پورهوس و سپس دربرابر هانیبال مقاومت کرد. سولا در ۸۲ پ م آن را غارت کرد، اما خیلی زود ترقی آن با فرهنگ و نهادهای یونانی در امپراتوری روم ازسر گرفته شد. پس از سقوط امپراتوری روم غربی در قرن ۵م، ناپل تحت نفوذ گوت ها قرار گرفت، اما در ۵۳۶م به تصرف امپراتوری بیزانس درآمد. در ۱۱۴۰م، بخشی از کشور پادشاهی سیسیل های دوگانه و در ۱۲۸۲ پایتخت مملکت ناپل بود. پس از وحدت ایتالیا و لغو تعرفه هایی که قبلاً از صنایع شهر حمایت می کرد، ناپل از لحاظ اقتصادی از شمال عقب ماند. بمباران کارخانه ها و خانه های ناپل در جنگ جهانی دوم به فقر و رکود ناشی از بحران ۱۹۴۵ دامن زد. با کمک دولت کارخانه های خودروسازی، صنایع هوا ـ فضا، بلبرینگ سازی، و لاستیک سازی ایجاد شد و تولید پنبه، کنف، کاغذ، مواد غذایی، ظروف شیشه ای، و مواد شیمیایی و پالایش نفت در ناپل ازسر گرفته شد. با وجود این، درآمد سرانۀ آن همچنان پایین است و بسیاری از شهروندان آن در محله های فقیرنشین و زاغه ها زندگی می کنند.