کلمه جو
صفحه اصلی

واقعه کربلا

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] واقعۀ شهادت امام حسین علیه السلام و یاران وفادار آن حضرت در سال ۶۱ در کربلا رخ داد.
دربارۀ واقعه کربلا و قیام امام حسین علیه السلام کتابهای متعددی در قرن دوم و سوم تألیف شده، اما به دست ما نرسیده است. مهم ترین آن ها کتابهایی است با عنوان مقتل الحسین از ابومِخْنَف لوط بن یحیی (متوفی ۱۵۷)، محمدبن عمر واقدی (متوفی ۲۰۷ یا ۲۰۹)، ابوعبیده مَعْمَربن مُثَنّی (متوفی ۲۰۹)، نصربن مُزاحم مِنْقَری (متوفی ۲۱۲)، ابوعبید قاسم بن سلّام هروی (متوفی ۲۲۴)، ابوالحسن علی بن محمد مدائنی (متوفی ۲۲۴ یا ۲۲۵)، ابن ابی الدنیا (متوفی ۲۸۱)، یعقوبی (زنده در ۲۹۲) و محمدبن زکریا غَلّابی (متوفی ۲۹۸) بیشتر این آثار به صورت مستقل برجای نمانده، اما بخش عمدۀ مطالب آن ها در منابع بعدی نقل شده و از طریق کتابهای تاریخی قرنهای سوم و چهارم، جزئیات درخور توجهی از حرکت امام حسین از مدینه به مکه و سپس به سوی کوفه و شهادت آن حضرت در کربلا، به دست ما رسیده است.
← قدیمی ترین منبع
پس از مرگ معاویه ، خلیفه اموی، در نیمه رجب سال ۶۰، پسر و جانشینش یزید در نامه ای به ولیدبن عُتْبه، والی مدینه، دستور داد از امام حسین، عبدالرحمان بن ابی بکر، عبداللّه بن زُبیر و عبداللّه بن عمر برای او بیعت بگیرد و در صورت بیعت نکردن، آنان را به قتل برساند. از این میان، امام حسین و ابن زبیر بیش تر مورد توجه بودند. ولیدبن عتبه نیز شبانه از امام و عبداللّه بن زبیر بیعت خواست. امام و عبداللّه بن زبیر دعوت برای بیعت را به صبح روز بعد و در حضور مردم موکول کردند و امام فرمود کسی مانند من پنهانی بیعت نمی کند و ولید پذیرفت. به روایت ابن سعد ، امام که همان شب با جمعی از اهل بیت و یاران و نزدیکانش نزد ولید به دارالاماره مدینه رفته بود، بر بیعت نکردن خود با یزید تأکید کرد و چون ولید درشتی نمود و مروان به ولید پیشنهاد کرد امام را در صورت خودداری از بیعت، به قتل برساند، امام عمامه خود را از سر برداشت و بدین گونه مخالفت و آمادگی خود را برای قیام، به آنان نشان داد.
حرکت امام به مکه
یک شب پس از این ماجرا، دو روز مانده از رجب سال ۶۰، امام با فرزندان و برادران و برادرزادگان و عموزادگان خود ــ جز برادرش، محمدبن حنفیه ، که در مدینه ماندــ از مدینه به مکه رفت (که نوشته است امام دو شب پس از گفتگو با ولید، از مدینه به سوی مکه حرکت کرد). مسلم بن عقیل به امام پیشنهاد کرد از بیراهه به مکه برود، اما امام از جاده اصلی به سوی مکه رفت و در شب جمعه سوم شعبان ۶۰ وارد مکه شد (که نوشته است امام در سوم شعبان از مدینه خارج شد).عبداللّه بن زبیر ــ که یک شب قبل از امام حسین به مکه رفته بود ــ به سبب نفوذ امام در میان مردم، می دانست مادام که امام در مکه حضور دارد، مردم مکه با وی بیعت نخواهند کرد. ازاین رو، گرچه در ظاهر نزد امام می رفت و با او نماز می گزارد، مایل نبود امام در مکه بماند و چون بعداً امام عزم عراق کرد، ابن زبیر شادمان شد . عبداللّه بن زبیر در مکه به ظاهر آمادگی خود را برای بیعت با امام اعلام کرد و درخواست نمود یا خود با امام بیعت کند یا امام بیعت با وی را بپذیرد، اما امام، با آگاهی از اندیشه او، بیعت وی را نپذیرفت و خود نیز با او بیعت نکرد. .
دعوت به کوفه
...


کلمات دیگر: