[ویکی فقه] عبدالله بن محمد بن شاهاوَرْ بن أنوشروان بن أَبِی النجیب، الأسَدی، الرازی، نجم رازی معروف به نجم الدین دایه (۵۷۳ ـ ۶۵۴ ه.ق)، از اصحاب و مریدان شیخ نجم الدین کبری، و از چهره های تأثیرگذار و مطرح در تاریخ تصوف و عرفان در ایران و جهان اسلام است. با اهمیت ترین کتاب نجم رازی به نام «مرصاد العباد»، کتابی است نفیس که به زبان فارسی، در علم تصوف و
اخلاق و سیروسلوک و آداب معاش و معاد نگاشته شده و از آثار ادبی باارزشی است که در قرن هفتم نوشته شده است.
نجم رازی معروف به نجم الدین دایه، از اصحاب و مریدان شیخ نجم الدین کبری بود. نام او چنان که در مقدمه مرصاد العباد و در ابتدای منارات السائرین نوشته شده «ابوبکر عبداللّه بن محمد بن شاهاوَر الاسدی الرازی»، است. در برخی منابع دیگر نام کامل او این گونه نیز آمده است: عبداللّه بن محمد بن شاهاور بن انوشروان بن ابی النّجیب الاسدی الرازی. محل تولد نجم الدین دایه،
شهر ری است و علاوه بر این که همه تذکره نویسان در این باره اتفاق دارند، نوشته های خود او نیز مؤید آن است. تاریخ ولادت نجم الدین در همه کتاب های تاریخی و تذکره که به شخصیت او پرداخته اند، ذکر نشده است؛ اما
شمس الدین ذهبی (عبدالله بن محمد بن شاهاوَرْ بن أنوشروان بن أَبِی النجیب، الأسَدی، الرازی، نجم الدین، أَبُو بَکْر... وُلِد سنة ثلاثٍ و سبعین و خمسمائة) و
صلاح الدین صفدی تاریخ ولادت او را در سال ۵۷۳ ه.ق می دانند.نجم رازی در سال ۶۵۴ ه.ق از
دنیا رفت و پیکر او در بیرون شهر
بغداد (شونیزیه نام مقبره ای است در سمت مغرب بغداد که جمع زیادی از صلحا در این مکان دفن شده اند.) در کنار مزار شیخ سَریّ سَقَطی و
جنید بغدادی (نهاوندی) به خاک سپرده شد. نجم رازی پس از بروز
فتنه مغول از خوارزم به دیار روم رفت و در
قونیه با صدرالدین قونیوی و
جلال الدین بلخی (ملای روم) ملاقات کرد.
شیوه های تصوف در ایران
نجم رازی از چهره های تأثیرگذار و مطرح در تاریخ تصوف و عرفان در ایران و جهان اسلام است. در قرن هفتم دو شیوه و مکتب تصوف در ایران رواج داشته است.
← تصوف عاشقانه
نجم رازی دارای تالیفاتی است که از اجمالا آنها را بررسی می کنیم.
← مرصاد العباد
...
