ذبیح الله منصوری

ذبیح الله حکیم الهی دشتی، فرزند اسماعیل معروف به ذبیح الله منصوری و با نام های مستعار پیشتاز و ناصر (زادهٔ ۱۲۷۸ در سنندج - مرگ ۱۹ خرداد ۱۳۶۵ در تهران)، پرکارترین مترجم تاریخ مطبوعات و ادبیات ایران، روزنامه نگار، نویسنده و به گفتهٔ خودش قهرمان بوکس سبک وزن ایران بود.
استالین تزار سرخ (۱۳۶۳) - ایزاک دویچر
قهرمان هند و چین (۱جلد) (۱۳۳۵)ـ ژوزف کاتلر و هیم جاف
غرش طوفان (۷ جلد) (۱۳۳۶) - الکساندر دوما (پدر)
قبل از طوفان (۸ جلد) - الکساندر دوما (پدر) (مجموعه ای از ۳ کتاب ملکه مارگو، مادام مونسورو و پاسداران ۴۵ گانه)
سه تفنگدار (۱۰ جلد) (۱۳۳۶) - الکساندر دوما (پدر)
شاه جنگ ایرانیان در چالدران و یونان (۱۳۴۳) - جون بارک و اشتن متز
عشاق نامدار (۳ جلد) (۱۳۴۶) -
خواجه تاجدار (۱۳۴۷) - ژان گور
امام حسین و ایران (۱۳۵۱) - کورت فریشلر
مغز متفکر جهان شیعه «امام صادق» (۱۳۵۴) -
سقوط قسطنطنیه (۱۳۵۹) - میکا والتاری
خداوند الموت (حسن صباح) (۱۳۵۹) - پل آمیر
ملاصدرا (۱۳۶۱) - هانری کربن
عارف دیهیم دار (۱۳۶۲) - جیمز داون
غزالی در بغداد (۱۳۶۳) - ادوارد توماس
قدم به قدم با اسکندر در ایران - هارولد لمب
تقدیر (۱۳۶۳) - ژرژ بلوند
جراح دیوانه (۱۳۶۴) - یورگن توروالد
فتنه (۱۳۶۸) - لانتیاک
جاده های آتش (۱۳۶۹) - موریس فونبور
فرمانده بعد از خدا - فونت دونیتز
خاطرات ژنرال گالاند - ژنرال آدولف گالاند
تزار و کاتیا - لوسیل دکو
به سوی ستاره ای به نام آفتاب - پدرو آلوارز کابرال
اندیشه های یک مغز بزرگ، خدا و هستی، افکار کوچک و دنیای بزرگ - موریس مترلینک
الماس بودا - فرانکلین بلاک
ابن سینا؛ نابغه ای از شرق - جرج بی کوچ
یوسف در آیینه تاریخ - توماس مان
دختر فقیر، قلب پاک - ماگزنس وان در مرش
خاطرات یک جراح بزرک آلمانی
کارل مارکس گفت چنین - اشعیا برلین/لیون بلوم
هوش گل ها - موریس مترلینک
دروازه زندگی و مرگ - موریس مترلینک
لایه های شهر وحشی - موریس مترلینک
عشق صدر اعظم - الکساندر دوما
شاهزاده خانم محکوم - داریا اولیویه
لنینگراد، مغاک خون و مرگ - آناتولی داروف
گروه آهنین و آموری - الکساندر دوما
کاردیتال ریشیلو، صدر اعظم فرانسه - الکساندر دوما
سرزمین جاوید (۴ جلد) (۱۳۷۰) - رومن گیرشمن
زندگی خصوصی کاترین کبیر (۱۳۷۲) - جرج پی. کوچ
سینوهه پزشک فرعون (۲ جلد) - میکا والتاری
من کنیز ملکه مصر بودم - میکل پیرامو
سفرنامه ماژلان - پیگافتا دی لومباردو (آنتونیو پیگافتا)
اسپارتاکوس (؟) - هوارد فاست
ژوزف بالسامو (۳ جلد) (؟) - الکساندر دوما (پدر) (این رمان قبل از غرش طوفان بوده و با این رمان یک مجموعه واحد را تشکیل می دهد)
محبوس سنت هلن یا سرگذشت ناپلئون - اوکتاو اوهری
شاه طهماسب و سلیمان قانونی - آلفرد لابی ار
دلاوران گمنام ایران در جنگ با روسیه تزاری (؟) - ژان یونیر
مکاتبات چرچیل و روزولت - وارن اف. کمبل
پطر کبیر (۲ جلد) - رابرت ماسی
عایشه بعد از پیغمبر - کورت فریشلر
محمد پیغمبری که از نو باید شناخت - کنستانتین ویرژیل گئورگیو
ایران و بابر - ویلیام ارسکین
ملکه ویکتوریا - الیزابت لانفورد
خاطرات یک جراح بزرگ آلمانی - ارهارد لوتز
لولیتا - ولادیمیر ناباکوف
سه سال در ایران - کنت دو گوبینو
آخرین ضربه - فردریک دار
آقایان قضات! قاتل اصلی را جستجو کنید - رالف گولدمان
آواره ها - موریس دوکبرا
ابن سینا: نابغه ای از شرق
گروه آهنین - الکساندر دوما
مردی بالای صلیب
جدال تبهکاران در پاریس
سفرهای کریستف کلمب
قهرمانان تمدن
سفر به قطب شمال
جنگ دریایی تزوشیما
کنت مونت کریستو
چگونه قرآن را شناختم
تب طلا جنگ الماس
عشق یک جاسوسه
سفر به قطب شمال با نضمام دو کتاب دیگر - روژه رسل
سرنوشت شوم یک امپراتور - پیر نزلف
سرگذشت ملکه سبا بلقیس - دنیس فلیپ
سرگذشت دون ژوان - دومینیک راون
سرگذشت آخرین تزار روس (۲ جلدی) - رابرت ماسی
جنگ دریایی ترافالکار
تولستوی - اشتفان تسوایگ
پل خیلی دور است به انضمام فاجعه غرق کشتی تیتانیک - کورنیلوس راین ـ والتر لورو
به سوی ستاره ای به نام آفاب - آلوارز کابرال
از شوربختی تا اقتدار، سرگذشت ملکه الیزابت اول - لانتیاک
آواره ها
دون کیشوت - میگل سروانتس
رابین هود یا پادشاه دزدان
فرزند نیل
قتل در ساحل
عشق یک جاسوسه
زنبور عسل، مورچگان، موریانه - موریس مترلینک
یک سال در میان ایرانیان - ادوارد براون
تبهکار مخوف
سایه عقاب - ژان دنکورت
خاطرات چرچیل(۶ جلد)، انتشارات صفی علیشاه، ۱۳۳۳
نهج البلاغه
زندگی پزشکی من - آندره سوبیران
خاطرات چرچیل، شش جلد، انتشارات صفی علیشاه، ۱۳۳۳
خداوند علم و شمشیر، رودلف ژایگر، انتشارات ایرانیان، ۱۳۶۳ چاپ دوم
او در مدرسهٔ آلیانس (سنندج) کردستان درس خواند که فرانسوی ها آن را اداره می کردند. پس از چندی با مأموریت پدر در کرمانشاه به آن شهر رفت و زبان فرانسه را از پزشکی که این زبان را می دانست فراگرفت. در بازگشت به تهران و درگذشت پدر، عهده دار مخارج خانواده شد و به ناچار از تحصیل دست کشید و در سال ۱۳۰۱ شمسی با تأسیس روزنامه کوشش با سمت مترجم داستان و مقاله و مطالب علمی در آن روزنامه شروع به کار کرد.
در سال ۱۳۰۶ در حالی که در روزنامه کوشش کار می کرد، با روزنامه اطلاعات نیز شروع به همکاری کرد که مدت ها ادامه یافت و از آغاز انتشار روزنامه کیهان هم به مدت شش سال، چندین کتاب برای این روزنامه ترجمه کرد که همه به صورت پاورقی به چاپ می رسید. بعدها با روزنامه ایران ما، روزنامه داد، مجله خواندنیها، روزنامه باختر، روزنامه اختر امروز، مجلهٔ ترقی، مجلهٔ تهران مصور، مجلهٔ روشنفکر، مجلهٔ سپید و سیاه، مجلهٔ امید ایران، روزنامه پست تهران و سرانجام مجله دانستنیها همکاری داشت. او دیر ازدواج کرد و دارای یک دختر و یک پسر شد. مادرش از خانواده علماء و روحانیون شهر سنندج بود.
ذبیح الله منصوری در سال ۱۲۹۹ وقتی به تهران آمد می خواست در رشته دریانوردی تحصیل کند ولی در روزنامه کوشش به ترجمه چند کتاب پرداخت و از آن به بعد به نوشتن اشتغال یافت. گفته می شود حدود۱۲۰۰ عنوان داستان و مقاله و کتاب نوشته استذبیح الله منصوری بسیار ساده می زیست و به همسر و دو فرزند خود علاقه فراوانی داشت همواره از خودکشی برادرش که جزو ۵۳ نفر همراهان ارانی به زندان افتاده بود و سه سال محکومیت یافت و بعداً خود را از بین برد ناراحت بود.

ذبیح الله حکیم الهی دشتی معروف به ذبیح الله منصوری (۱۹۰۹، سنندج - ۹ ژوئن ۱۹۸۶، تهران)، پرکارترین مترجم تاریخ مطبوعات و ادبیات ایران، روزنامه نگار و نویسنده بود.
• «ذبیح الله منصوری یکی از افرادی بود که نقش بسیار مهمی در کتابخوان کردن افراد جامعه ایفا کرد… شخصی مانند ذبیح الله منصوری بیشتر کتاب را برای خوانندگان عام می نوشت و تعداد خوانندگان آثار او هم بسیار زیاد بود حتی برخی کتاب های او به چاپ سی ام یا چهلم هم می رسید.»، ۱۳۹۳ -> محمد ضیمران

[ویکی فقه] ذبیح الله حکیم الهی دشتی معروف به ذبیح الله منصوری، نویسنده بسیار متواضع بود که در سال ۱۳۶۵ در سن ۸۹ سالگی در تهران درگذشت. از ذبیح الله حکیم اللهی دشتی که جامعه کتاب خوان ما او را با نام «ذبیح الله منصوری» می شناسد، نزدیک به هزار و ۴۰۰ نوشته، ترجمه و کتاب باقی مانده که بعضی از آن ها با وجود حجم زیاد صفحات و مجلدات متعدد به فروش بالایی دست پیدا کرده اند.
ذبیح الله حکیم الهی دشتی، فرزند اسماعیل، در سال ۱۲۷۶ ش در شهر سنندج متولد شد. تحصیلات مقدماتی خود را در آن شهر و کرمانشاه انجام داد و زبان فرانسه و انگلیسی را فرا گرفت. پدرش علاقه ای به تحصیل او نداشت؛ ولی مادرش از خانواده علماء و روحانیون بود.ذبیح الله حکیم الهی دشتی در سال ۱۲۹۹ وقتی به تهران آمد، می خواست در رشته دریا نوردی تحصیل کند؛ ولی در روزنامه کوشش به ترجمه چند کتاب پرداخت و از آن به بعد به نوشتن اشتغال یافت. گفته می شود، حدود ۱۴۰۰ کتاب و نشریه منتشر کرده که از پر فروش ترین کتاب ها به زبان فارسی می باشند.ذبیح الله منصوری بسیار ساده می زیست و به همسر و دو فرزند خود علاقه فراوانی داشت. همواره از خودکشی برادرش که جزو ۵۳ نفر همراهان ارانی به زندان افتاده بود و سه سال محکومیت یافت و بعدا خود را از بین برد ناراحت بود.ذبیح الله منصوری که نوشته ها و ترجمه هایش خوانندگان فراوان یافت، نویسنده ای بود، بسیار متواضع و دیرجوش و گوشه گیر؛ وقتی بعد از شهریور ۲۰ او را شناختم و کرارا برای ترجمه و نوشتن مقاله در چاپ خانه او را می دیدم، گفتگو با او فقط در چند جمله خلاصه می شد.
ویژگی آثار
درباره این مترجم نام آشنا حرف و حدیث هایی مثل این مورد که الحاقات او به متن چندین برابر متن اصلی نویسنده است و... بسیار است؛ اما نمی توان نادیده گرفت که چاپ های چهل و چندم بعضی از ترجمه های او حکایت از اقبال عمومی به آثار وی دارند.منصوری شهرت خود را بین اهل مطالعه به ترجمه کتاب هایی؛ همچون «خواجه تاجدار»، «سینوحه» و «محمد پیغمبری که از نو باید شناخت»، مدیون است.ناشرانی که کارهای وی را چاپ کرده اند، می دانند که ترجمه های منصوری- هر چند که حجیم و چند جلدی هستند- همواره از پر درآمدترین کتاب ها بوده و هستند.ترجمه ذبیح الله منصوری از «سینوحه» نوشته «میکا والتاری» که چاپ اول آن در سال ۱۳۶۴ منتشر شد تا به امروز به ۴۷ چاپ رسیده است.برگردان او از «فرزند نیل» نوشته هوارد فاوست تا به حال ۱۰ چاپ خورده و چاپ چهاردهم «محمد پیغمبری که از نو باید شناخت» نوشته کنستان ویرژیل گیورگیف با ترجمه وی به چاپ چهاردهم رسیده است.چاپ دهم «سفرنامه ماژلان» نوشته «پیگار فتادی لومبارد» و بیست و هفتمین دوره انتشار کتاب «کنیز ملکه مصر» اثر «میکل پیرامو» از ترجمه های دیگر این مترجم پرتلاش هستند که توسط نشر زرین چاپ و منتشر شده اند.«خداوند الموت» نوشته نویسنده فرانسوی «پل آمیر» با ترجمه منصوری در حال حاضر به چاپ ۴۳ رسیده و برگردان او از کتاب «امام حسین و ایرانیان» تالیف «کورت فریشلر» چاپ ۱۷ خود را در انتشارات جاویدان سپری می کند.علاوه بر آثار یاد شده، رمان ۱۰ جلدی «سه تفنگدار»، کتاب ۴ جلدی «سرزمین جاوید»، «منم تیمور جهانگشا»، «کنت مونت کریستو»، «جنگ ایرانیان»، «زندگی و سرانجام ماری آنتوانت»، «اسپارتاکوس»، «غرش طوفان»، «ژوزف بالسامو»، «ملاصدرا» و بسیاری رمان و کتب تاریخی دیگر بخش کوچکی از ترجمه های معروف منصوری در عمر ۸۹ ساله او را تشکیل می دهند.آثار این مترجم که به خاطر حجم وسیع ترجمه ها و نوشته هایش جزو نوادر تاریخ تالیف و ترجمه در ایران و شاید جهان به حساب می آید، همان اندازه که پر فروش و عامه پسند بوده و هستند، به همان اندازه نیز جدی و مورد پسند حرفه ای های ادبیات نیز بوده اند.منصوری در کنار چاپ کتاب هایش که توسط چند ناشر معروف و نام آشنا مثل «امیر کبیر»، «جاویدان»، «زرین»، «مستوفی» و... منتشر شده، با نشریات و جراید کثیرالانتشار جدی و عامه پسند نیز همکاری داشته که از میان این دو طیف مختلف المنافع می توان از «کتاب هفته» که توسط احمد شاملو اداره می شد و «خواندنی ها» که علی اصغر امیرانی آن را می گرداند، اشاره کرد. برای هر دو این مجلات هر هفته می نوشت و ترجمه می کرد.زبان انگلیسی و فرانسه می دانست و به واسطه همین دانایی اول بار ترجمه هایش را به روزنامه «کوشش» سپرد.
آثار
غرش طوفان الکساندر دومای پدرسه تفنگدار الکساندر دومای پدرشاه جنگ ایرانیان در چالدران و یونان (جون بارک واشتن فنو)عشاق نامدارخواجه تاجدار ژان گورامام حسین و ایران کورت فریشلرمفز متفکر جهان شیعه «امام صادق»سقوط قسطنطنیه میکا والتاریخداوند الموت (حسن صباح) پل آمیرملاصدرا هانری کورینعارف دیهیم دار جیمز داونغزالی در بغداد ادوارد توماسجراح دیوانه ژارگن توروالدسرزمین جاوید رومن گیرشمنسینوهه پزشک فرعون میکا والتاریمن کنیز ملکه مصر بودم میکل پیراموسفرنامه ماژلان پبگافتا دی لومباردواسپارتاکوس هوارد فاستژوزف بالسامو الکساندر دومای پدرمحبوس سنت هلن یا سرگذشت ناپلئون اوکتاو اوهریشاه طهماسب و سلیمان قانونی آلفرد لابی اردلاوران گمنام ایران در جنگ با روسیه تزاری- ژان یونیرمکاتبات چرچیل و روزولت وارن اف. کمبلپطر کبیر رابرت ماسیعایشه بعد از پیغمبر کورت فریشلرایران و بابر ویلیام ارسکینملکه ویکتوریا الیزابت لانفورد
عناوین مرتبط
...