کلمه جو
صفحه اصلی

شهروز رشید

دانشنامه عمومی

شهروز رشید زاده ۱۰ اردیبهشت ۱۳۳۹ - درگذشته ۱۳ اسفند ۱۳۹۷ (۵۸ سال) شاعر، برگردان، و نویسنده ایرانی بود. او پرورش یافته فضای ادبی فارسی زبان خارج از ایران بود و با چیرگی بر ادبیات تبعید ایران، یکی از منتقدان کارکشته آن به شمار می رفت. وی با وجود زندگی در خارج از ایران برای زمان طولانی، همیشه به زبان فارسی و ادبیات ایران، علاقه مند بود.
در آب در شولا (۱۳۶۳)
بادبادک ها (۱۳۶۸)
از خاطره ها و گریز (۱۳۷۲)
دایره ها و هرگز (۱۳۷۴)
سوره گل سرخ (۱۳۷۵)
کتاب هرگز (۱۳۷۶)
مرثیه های برلینی (۱۳۷۸)
کتاب هرگز (۱۳۸۳) گزیده ای از اشعار شهروز رشید، نشر دات، در ایران
بازگشت پسرگم شده (۱۳۹۱)
اینجا ایران است به همراه اشعار ۲۷ شاعر ایرانی دیگر ساکن آلمان (به زبان آلمانی)
شهروز رشید روز دهم اردیبهشت سال ۱۳۳۹ در دشت مغان در نزدیکی شهر فارس آباد در استان اردبیل زاده شد. او از طایفه "خامسلو" یکی از طوایف شاهسون ها بود. دوران دبستان را در روستای زادگاه خود گذراند و برای دوره راهنمایی به اردبیل رفت. او سرودن شعر را از دوران دبیرستان آغاز کرد. کتاب شعر در آب در شولا که در سال ۱۳۶۳ (خورشیدی) در خارج از ایران چاپ شد سروده های او در دوران زندگی او در ایران هستند.
شهروز رشید در نوجوانی به تشکیلات "راه کارگر" پیوست. با پیروزی انقلاب ۱۳۵۷ ایران ترک تحصیل کرد و دیپلم نگرفت. او به ادبیات علاقه بسیار داشت و کتاب های مذهبی و سیاسی مانند کتاب های علی شریعتی را می خواند. با این حال، هرگز به مذهب نزدیک نشد و به اندیشه های غیردینی چپ گرایش پیدا کرد. با وجود سرکوب های سال ۱۳۶۰ (خورشیدی) همچنان می خواست در ایران بماند. در این دوره، برای گذران زندگی به کارهای گوناگونی مانند کار در کارگاه های ساخت ترازو یا ساخت در و پنجره روی آورد. رشید سپس مدتی به تبریز و سپس به تهران رفت و به کار تشکیلاتی خود مانند شرکت در نشست های سیاسی و پخش اعلامیه ادامه داد.
با افزایش سرکوب و زندان و اعدام، در بهمن ۱۳۶۲ ایران را ترک کرد. شهروز از مرز زمینی به ترکیه رفت. در آنجا دستگیر شد و بیست روز در زندان شهر قارص زندانی شد. در آنجا تهدید به بازگرداندن به ایران شد. اما پس از آزادی از زندان به استانبول رفت. در آنجا با درخواست پناهندگی به آلمان رفت. رشید در آلمان در نشست های کانون پناهندگان سیاسی ایرانی در برلین شرکت می کرد. سخنرانی او به نام "خاوران و شعر" درباره کشتار سیاسی دهه شصت بود. از آخرین کنش های او در این زمینه، برگزاری مراسم بیستمین سالگرد قتل های زنجیره ای ایران بود که با حضور پرستو فروهر در دسامبر ۲۰۱۸ در برلین برگزار شد.


کلمات دیگر: