ورزش

ورزش به تمامی گونه های فعالیت فیزیکی بدن گفته می شود که شرکت کنندگان آن می توانند به صورت منظم و سازمان یافته یا گاه به گاه در آن شرکت کنند و از آن برای بهبود تناسب اندامشان یا فراهم آوردن سرگرمی و تفریح بهره ببرند. ورزش می تواند به صورت رقابتی برگزار شود که در این صورت باید بر پایهٔ رشته قوانینی که مورد توافق همگان است، یک یا چند برنده در آن مشخص گردد که در این گونه ورزش ها شرکت کنندگان باید درجه ای از توانمندیهای مربوط به آن رشته به ویژه در رده های بالاتر را دارا باشند. هم اکنون با در نظر گرفتن ورزش های تک نفره، صدها رشتهٔ ورزشی وجود دارد. ورزش های گروهی می تواند افراد را در قالب دو یا چند گروه دسته بندی کند و تیم ها با هم رقابت کنند. گونه هایی از فعالیت های غیر فیزیکی وجود دارد که گاهی آن ها را به ورزش نسبت می دهند؛ برای نمونه می توان به ورق بازی و بازی های تخته ای و فکری اشاره کرد.سوارکاری   اسنوبرد سواری   فوتبال   موتورسواری   ورزش های رزمی   ورزش های آبی   دو و میدانی
تعریف ورزش به هدف و منظور از انجام آن بستگی دارد:
برای نمونه رقابت های شنا که در برابر هزاران نفر در یک استخر سرپوشیده ویژه مسابقات انجام می گیرد یک گونه از ورزش به شمار می رود در حالی که شنا در یک استخر معمولی یا در دریا یک تفریح شمرده می شود. رشته های فراوانی در ورزش وجود دارند و مردم زمان و هزینه زیادی را چه به عنوان شرکت کننده و چه به عنوان تماشاگر صرف ورزش می کنند. ورزش و ورزش کردن طی سالیان طولانی از قالب یک تفریح و سرگرمی به قالب یک حرفه و فعالیت درآمده است و تعداد بیشماری از ورزشکاران حرفه ای در سراسر جهان از طریق ورزش به ثروت رسیده اند. این یکی دیگر از ویژگی های ورزش به شمار می آید. امروزه ورزش زنان نیز جایگاه ویژه ای در مجامع بین المللی پیدا کرده است.
واژهٔ ورزش که از دیرباز معنای تمرین و ممارست داشت به هنگام تصویب «قانون ورزش اجباری در مدارس» در ۱۶ شهریور ماه ۱۳۰۶ خورشیدی به طور رسمی به معنای امروزی وارد قاموس واژگان دولتی ایران شده است. توسعهٔ ورزش ها با توجه به گذشتهٔ کامل آن ها، مطالب مهمی را دربارهٔ دگرگونی های اجتماعی و دگرگونی های خود ورزش ها آشکار می نمایند.

ورزش (sport)
ورزش اسبدوانی
ورزش اسبدوانی
فعالیت به منظور تمرین یا تفریح، به شکل انفرادی یا گروهی، اغلب شامل آزمون توانایی های بدنی و معمولاً به صورت بازی های رقابتی. ورزش های بسیار متنوعی وجود دارد، ولی می توان آن ها را در ۴ گروه دسته بندی کرد: ورزش های قهرمانی مانند شنا، ژیمناستیک و رشته های مختلف دو و میدانی، ورزش های مسابقه ای که مستلزم استفاده از وسایل حمل و نقل هستند مانند اسب دوانی، دوچرخه سواری، موتورسواری؛ ورزش های رزمی نظیر جودو و کشتی، و ورزش های توپی مانند بیس بال، تنیس و فوتبال. خاستگاه بسیاری از ورزش ها را مصر یا یونان باستان می دانند. برای مثال گمان می رود که اسب دوانی در تعقیب شکار با استفاده از سگ در ۳۰۰۰ پ م در مصر معمول بوده و مسابقۀ کشتی در ۳۰۰۰ سال پ م در بین النهرین سرزمینی که امروزه عراق نام دارد برگزار می شده است. شکلی از هاکی کمابیش در ۲۰۵۰ پ م در مصر وجود داشته و مشت زنی، دوومیدانی و شمشیربازی بیش از ۴هزار سال پیش شناخته شده بودند. تعدادی از بازی های توپی امروزی مشتق از بازی هایی هستند که در اواخر قرون وسطا در اروپا بازی می شده اند؛ مثلاً در فرانسۀ قرن ۱۲ بازی لاسول ابداع شده بود و در آن ۲ تیم با هم به مبارزه می پرداختند تا توپی را به درون دروازه ای برانند. در قرن چهاردهم استول بال به وجود آمد که پدر بیس بال و کریکت بود. تحول بیشتر ورزش ها از شکل تفریحی به صورت رقابتی در قرون ۱۸ و ۱۹ اتفاق افتاد و رشته هایی نظیر کریکت، فوتبال، فوتبال راگبی، گلف و تنیس با اقبال روزافزون روبرو شدند. کریکت در اواخر قرن ۱۸ شهرت پیدا کرد و نخستین باشگاه های فوتبال در دهۀ ۱۸۲۰ تشکیل شدند و اولین لیگ فوتبال در ۱۸۸۸ شکل گرفت. اگرچه بیشتر رشته های ورزشی در حال حاضر به صورت حرفه ای برگزار می شوند و تولید درآمد می کنند، رشته های بسیاری نظیر شنا، فوتبال، دوچرخه سواری در قالب آماتوری نیز سازمان دهی می شوند. در قرن بیستم پخش تلویزیونی رقابت ها منجر به برگزاری مسابقات بیشتر در هر رشته شده است. همچنین تلویزیون به رشد و گسترش بسیاری رشته های ورزشی کمک کرده است.

ورزش به تمامی گونه های فعالیت فیزیکی بدن گفته می شود که شرکت کنندگان آن می توانند به صورت منظم و سازمان یافته یا گاه به گاه در آن شرکت کنند و از آن برای بهبود تناسب اندامشان و یا فراهم آوردن سرگرمی و تفریح بهره ببرند.
• «هنگامی که به هر ورزشی می نگرم آن را فوق العاده می یابم. همه ورزش ها برای کودکان شگفت انگیز هستند. ورزش به شخصیت شما شکل می دهد و به زندگ تان نظم می بخشد و به شما حس تعیین هدف می دهد.» -> نادیا کومانچی
• «امروز یک قهرمان ورزش باید قهرمانِ اخلاق باشد. قهرمان ورزش کسی است که اگر هم به او توجّه کافی نشود، فقط روی عشق به ورزش به سوی ورزش پیش رود.» در جمعِ اعضای شورای عالی تربیت بدنی، ۲۹/۱/۱۳۳۶ -> محمدرضا پهلوی
• «تن زنده والا به ورزندگی است/ورزندگی مایهٔ زندگی است//به ورزش گرای وسرافراز باش/که فرجام سستی سرافکندگی است» -> محمدتقی بهار

[ویکی فقه] ورزش عاملی برای حفظ سلامتی و تامین نیازهای آدمی لازم است، و اسلام برای تندرستی و سلامتی ارزش زیادی قائل است. اوج توان جسمی و قدرت ورزشکار باید به جایی برسد که عمل به ارزش های انسانی را برای خود تکلیف و سرمشق بداند و سرلوحه زندگی خود قرار دهد.
رسیدن به سلامتی جسم و جان، از اموری است که انسان همیشه درپی آن بوده و هست. دین اسلام همواره به عنوان یک دین کامل و جهان شمول به تمامی زوایای یک زندگی سالم می اندیشد و همه راه های منتهی به سعادت دنیا و آخرت را برشمرده است. ارزش تندرستی را بیان می کند؛ حفظ بهداشت را لازم می داند و به ورزش و توجه به آن اهمیت داده است. اساساً حرکت، لازمه زندگی است. حرکت، جنب وجوش، افت وخیز و جهش و پرش و دویدن، عاملی برای حفظ سلامت، پویایی، بالندگی و نشاط است. سکون، نه تنها مانع رشد است، بلکه زیان های فراوانی به بار می آورد و بیماری های جسمی و روحی فراوانی را درپی دارد. با گذشت زمان و ماشینی شدن زندگی انسان و جایگزین شدن صنعت به جای بسیاری از فعالیت های جسمی و بدنی، نقش ورزش، آشکارتر شده است و در نتیجه رویکرد به کارهای ورزشی باید بیشتر شود. امروزه، نگاه به ورزش، متفاوت و انگیزه های پرداختن به آن نیز گوناگون است، ولی باید دانست که ورزش امری بی ارزش یا صرفاً سرگرم کننده و مایه گذران وقت نیست، بلکه بخشی از برنامه های لازم زندگی به شمار می رود که با مفاهیمی مانند: تندرستی، بهداشت، رشد، نشاط، آگاهی، سلامت روان و غیر آن ارتباط نزدیکی دارد. بی شک ورزش برای تامین نیازهای آدمی لازم است، ولی گاهی نیازهایی به وجود می آید که ضرورت پرداختن به ورزش را دو چندان می سازد.در مبارزه با سختی ها و مشکلات و نیز در رویارویی با دشمنان، آماده بودن جسمانی نیز برای رویارویی با این ناهنجاری ها امری ضروری به نظر می رسد. قرآن کریم در سفارش به افراد باایمان در آماده سازی خویش می فرماید:«هرچه در توان دارید نیرو و سلاح و اسب های ورزیده برای مقابله با دشمنان آماده سازید تا به وسیله آن دشمن خدا و دشمن خویش را بترسانید. » بنابراین، انسان باید ورزش را به عنوان جزئی از برنامه های روزانه خویش قرار دهد و از فایده های جسمی و روحی آن بهره مند شود.
انواع ورزش ها
امروزه ورزش، یکی از ضروریات زندگی است. این ضرورت از دو بعد فردی و اجتماعی، قابل بررسی است. اصولاً زندگی شهرنشینی، دوری از طبیعت، استفاده از غذاهای مصنوعی، نداشتن فعالیت بدنی لازم، آلودگی محیط زیست، عموم مردم را با شرایطی روبه رو می سازد که ره آورد آن چیزی جز ضعف و ناتوانی جسمی و افسردگی روحی و روانی نیست.ناگفته نماند که ارزش های مورد پذیرش هر جامعه تعیین کننده نوع فعالیت ها، روش ها و رشته های ورزشی در آن است. با مطالعه اقوام و ملت ها درمی یابیم که بعضی از ورزش ها، جایگاهی ارزشمند دارند. از بعضی دیگر نیز استقبال چندانی صورت نمی گیرد. در زمان حیات معصومین نیز مانند هر دوره دیگر، بعضی از ورزش ها رونق بیشتری داشته و مورد توجه بوده است. برای مثال، ارزش تیراندازی به آن اندازه است که پیامبر گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله وسلّم) می فرماید: «عَلِّموا بَنیکُم الرَّمی فاِنَّه نِکایَةُ العَدُوّ؛ تیراندازی را به پسران تان بیاموزید که موجب شکست دشمن است». در اخبار دیگری از ائمه معصومین (علیهم السّلام) آمده که ورزش کشتی نیز همواره مورد تشویق ایشان بوده است. حضرت ابوطالب (علیه السّلام) فرزندان خود و برادرزاده هایش را جمع می کرد و آنها را به کشتی گرفتن وا می داشت و دیده می شد که حضرت علی (علیه السّلام) که کودکی بیش نبود با برادران و پسرعموهای خود کشتی می گرفت و بزرگ و کوچک شان را بر زمین می زد. همچنین، درباره اسب سواری و اسب دوانی نیز در اسلام سفارش بسیاری شده است. به گونه ای که پیامبر گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله وسلّم) فرمود: «بهترین سرگرمی نزد خداوند، اسب دوانی و تیراندازی است». امام صادق (علیه السّلام) نیز شادابی را ده چیز می داند که یکی از آنها را سوارکاری می شمارد. شنا نیز از دیگر ورزش های مورد توجه اسلام است که آن را نشاط آور و عاملی برای سلامتی جسم و روح می داند. پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله وسلّم) می فرماید: «حق فرزند بر پدرش این است که ... به او شنا کردن بیاموزد». جالب است بدانیم که امروزه پیاده روی به عنوان بهترین ورزش برای درمان بیماری ها شمرده شده و این حقیقتی است که پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله وسلّم) نیز درباره آن فرموده است: «خَیْرُ ما تَداوَیْتُمْ بِهِ الْمَشْیُ؛ بهترین چیزی که خود را با آن درمان می کنید، پیاده روی است». بخشی از آموزه های دیگر دینی بر رشته شمشیرزنی تاکید دارد. به گونه ای که امام علی (علیه السّلام) درباره تاثیر روانی حرکات رزمی بر حریف می فرماید: «با یاری گرفتن از گام های خویش، ضربت تیغ را کاری تر کنید». در روایتی از پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله وسلّم) پرتاب نیزه نیز مورد تایید قرار گرفته است: «مسابقه در تیراندازی جایز است». در نهایت، دویدن و وزنه برداری نیز از ورزش های مورد توجه آموزه های دینی است. البته این بدان معنا نیست که اسلام به ورزش های دیگر، به ویژه رشته های جدیدی که با توجه به احکام فقهی و شرایط زمانی و مکانی مورد تایید قرار گرفته است، اهمیت ندهد. هرچند ورزش هایی هم وجود دارند که به سبب عوارض جانبی آن، از دایره تایید شرعی خارج شده اند.
ورزش و سلامتی
بدن به عنوان مرکب روح است و رابطه تنگاتنگی میان جسم و جان وجود دارد، به گونه ای که ضعف و ناتوانیِ هریک بر دیگری تاثیر مستقیم دارد و برای رسیدن به کمال، پاس داشت هر دو بُعد ضرورت دارد. سلامتی آن قدر اهمیت دارد که حضرت علی (علیه السّلام) می فرماید: «الصِّحَّةُ اَفْضَلُ النِّعَمْ؛ سلامتی بالاترین نعمت است». سلامتی، نعمت پربهایی است که اگر دچار کاستی شود، شیرینی های زندگی تبدیل به تلخی می گردد و انسان زمین گیر می شود. انسان های باایمان نسبت به حقوقی که بر گردن دارند، احساس وظیفه می کنند و از جمله حقوق، حق اعضا و جوارح بر انسان است، چنان که امام سجاد (علیه السّلام) در رسالة الحقوق به این حق اشاره می کند و می فرماید: «اِنّ لِجَسَدِکَ عَلَیْکَ حَقّاً؛ بدن تو بر تو حقی دارد». بی شک، یکی از راه های ادای حق اعضا، ورزش است. پس باید با ورزش، پاسدار سلامتی بدن باشیم. در قرآن مجید نیز داشتن نیروی بدنی، مایه برتری شمرده شده است. برای مثال، در انتخاب رهبر برای قوم، حضرت شموئیل برای مبارزه با جالوت، فردی به نام طالوت برگزیده شد که یکی از ویژگی هایش قدرت جسمی او بود.ناگفته نماند که در روایتی از نبی اکرم (صلی الله علیه و آله وسلّم) نیز آمده است که: «نزد خداوند، مؤمن قوی، از مؤمن ضعیف بهتر و محبوب تر است».
ورزش و شادابی
...