کلمبیا
فارسی به انگلیسی
Colombia
فرهنگ فارسی
لغت نامه دهخدا
کلمبیا. [ ک ُ ل ُ ] ( اِخ ) کلنبیا . مرکز کارولین جنوبی از ممالک متحده امریکای شمالی که در حدود 869000 تن سکنه دارد. ( از لاروس ).
کلمبیا. [ ک ُ ل ُ ] (اِخ ) کلنبیا . مرکز کارولین جنوبی از ممالک متحده ٔ امریکای شمالی که در حدود 869000 تن سکنه دارد. (از لاروس ).
کلمبیا. [ ک ُ ل ُ ] (اِخ ) کلمبی . کشور جمهوری در امریکای جنوبی که در شمال غربی این قاره و در میان دو اقیانوس اطلس و کبیر واقع شده است و مساحت آن 139000 کیلومتر مربع است و 11548000 تن سکنه دارد. پایتخت آن بوگوتا و شهرهای مشهور آن مدلین ، باران کیلیا و کالی است . این کشور از طرف شمال به ونزوئلا و اقیانوس اطلس و از سمت مشرق به ونزوئلا و برزیل و از سمت جنوب به پرو و اکواتر و ازسمت مغرب به پاناما و اقیانوس آرام محدود است و با آنکه معادن نفت و طلا و طلای سفید و نقره و زمرد و نمک این کشور اهمیت بسزائی دارد و کارخانه ٔ بافندگی مهمی در آن تأسیس یافته هنوز اقتصاد کشاورزی در این کشور حاکم است و مهمترین محصولات کشاورزی آن قهوه و توتون و پنبه و نیشکر و برنج و گندم و کاکائو و موز می باشد. صادرات مهم این کشور قهوه و نفت است که بیشتر به ممالک متحده ٔ امریکای شمالی فرستاده می شود. کریستف کلمب در سال 1502 م . در چهارمین سفر خویش به ساحل کلمبیا رسید ولی گونزالو جیمنز دوکزادا بر این سرزمین استیلا یافت و در سال 1538 دولت سنتافه دوبوگوتا را تأسیس کرد و با نایب السلطنه نشین لیما وابستگی یافت . کشور کلمبیا در سال 1718 م . خود بصورت نایب السلطنه نشین مستقل درآمد. در سال 1819 ژنرال بولیوار بر اسپانیا چیره شد و ممالک متحده ٔ کلمبیا را که شامل ونزوئلا و اکواتر کنونی بود تأسیس کرد و خود رئیس جمهور و دیکتاتور نظامی این سرزمین گردید. کلمبیای بزرگ تا سال 1830 دوام داشت ولی در سالهای 1830 - 1903 بالغ بر هفتاد انقلاب خونین این نواحی را فرا گرفت و کلمبیا از 1903 حیات سیاسی خود را در مسیر یک قانون اساسی قرار داد. (از لاروس ).
دانشنامه عمومی
بوگوتا (La Atenas Suramericana – آتن آمریکای جنوبی)- «پایتخت»
مدلین (La ciudad de la eterna primavera – شهر بهار جاودانه؛ همچنین Capital de la montaña – مرکز کوهستان) نیز نامیده می شود.
کالی (La sucursal del cielo – شاخهٔ بهشت؛ همچنین La Sultana del Valle به معنای سلطان دره) نیز نامیده می شود.
بارانکیولا (La puerta de oro de Colombia – دروازهٔ طلایی کلمبیا)
بوکارامانگا (La ciudad Bonita – شهر زیبا)
کارتاخنا (Cartagena de Indias La heroica – دلاوری)
کوکوتا (La hermosa villa – دهکده زیبا)
پریرا (La querendona, trasnochadora y morena – بارونت دوست داشتنی و شب بیدار)
سانتا مارتا (La perla de oro – مروارید طلایی)
ایباگه (Capital Músical de Colombia – مرکز موسیقی کلمبیا)
پستو (Ciudad Sorpresa – شهر عجایب)
مانیزالس (La ciudad de las puertas abiertas – شهر دروازه های گشوده)
نیوا (Neivayork, La capital bambuquera de América – مرکزbambuco آمریکا)
آرمنیا (La Ciudad Milagro – شهر معجزه)
والدوپار (Capital mundial del vallenato – مرکز والناتوی جهان)
ویلاویسنسیو (La Puerta al Llano – دروازهٔ Llano)
سینسلخو (La ciudad de las corralejas – شهر «گاو سواری»)
مونتریا (La capital ganadera de Colombia – مرکز احشام کلمبیا)
بونونتورا (Bello Puerto del Mar – ساحل زیبا)
پوپایان (La Ciudad Blanca – شهر سپید)
تونخا (La capital del haba, el tejo y la ruana – مرکز باقلا، دیسک و پانچو)
کیبدو (La perla negra – مروارید سیاه)
کلمبیا با نام رسمی جمهوری کلمبیا (اسپانیایی: República de Colombia راهنما·اطلاعات) شمال غربی ترین کشور آمریکای جنوبی است. کلمبیا در جنوب با ونزوئلا، برزیل، اکوادور و پرو، در شمال از طریق دریای کارائیب با اقیانوس اطلس و از غرب با پاناما و اقیانوس آرام هم مرز است.
کلمبیا چهارمین کشور بزرگ آمریکای جنوبی (بعد از برزیل و آرژانتین و پرو)، با مساحت ۱ میلیون و ۱۴۱ هزار کیلومتر مربع است. خاک سرزمین کلمبیا دارای شرایط فیزیکی متنوعی است و از قله های بلند و برفی آند تا دشت های گرم و مرطوب حوزهٔ رود آمازون را شامل می شود. این کشور بعد از برزیل دارای بیشترین جمعیت در بین کشورهای آمریکای جنوبی است. پراکندگی جمعیتی کلمبیا یکسان نیست. اغلب مردم این کشور در یک سوم کوهستانی کشور یعنی جایی که بوگوتا پایتخت کلمبیا و سایر شهرهای بزرگ آن قرار دارند زندگی می کنند. از آنجا که این ناحیهٔ غربی کشور دارای آب و هوای مناسب و خاک غنی است، فعالیت های کشاورزی نیز اغلب در این ناحیه است.
از مشکلات حاضر کلمبیا شورش های کوچک، درگیری های مسلحانه با حضور گروه های شورشی و چریکی، جنگجویان شبه نظامی و قاچاقچیان مواد مخدر که حدود سال های ۱۹۶۴ تا ۱۹۶۶، یعنی زمانی که گروه های فارک و پس از آن ELN شکل گرفته و فعالیت چریکی خود را علیه دولت کلمبیا آغاز کردند، را می توان نام برد. در صورت تأیید همه پرسی صلح بین دولت کلمبیا و فارک، امیدها برای پایان جنگ طولانی بین این دو پس از حدود نیم قرن به واقعیت تبدیل خواهد شد.
عمو سام
مجسمه آزادی
کلمبیا یک جاینام جدید لاتین است که از ریشهٔ Columb- بر اساس نام خانوادگی کریستف کلمب، مکتشف ایتالیایی قاره های آمریکا، و پسوند -ia که در نام لاتین کشورها معمول است (مانند Britannia و Gallia) تشکیل شده است. بنابراین معنای آن «سرزمین کلمب» می باشد.شمایل کلمبیا، از چهره لیبرتاس، الهه آزادی برگرفته شده است.
دانشنامه آزاد فارسی
برج ساعت، کارتاخنا، برج ساعت، کارتاخنا، برج ساعت، کارتاخنا، موقعیت. جمهوری کلمبیا در شمال غربی امریکای جنوبی و در ساحل جنوبی دریای کارائیب جای دارد. از غرب به اقیانوس آرام و کشور پاناما، از شمال به دریای کارائیب، از شرق به کشورهای ونزوئلا و برزیل، و از جنوب به پرو و اکوادور محدود شده است. مساحت کلمبیا ۱,۱۴۱,۷۵۰ کیلومتر مربع و شهر سانتا فه بوگوتا پایتخت آن است.سیمای طبیعی. کشور کلمبیا را می توان به دو بخش کوهستان های غربی و پست بومان گیاه پوش شرقی تقسیم کرد: الف. کوهستان های غربی (آندهای کلمبیا) از سه رشته کوه موازیِ تقریباً شمالی جنوبی تشکیل شده است. غربی ترین رشته، که به موازات کرانه های اقیانوس آرام قرار دارد، به کوردیرا اکسیدنتال معروف است. رشتۀ مرکزی را، که مهم ترین رشته هاست، کوردیرا سانترال (کوردیرای مرکزی) می نامند و رشتۀ شرقی به کوردیرا اورینتال موسوم است. علاوه بر سه رشتۀ مزبور، رشتۀ دیگری با نام سیرا نوادا دِ سانتا مارتا در شمال کشور و به موازات ساحل دریای کارائیب وجود دارد که بلندترین نقطۀ کشور، پیکو کریستوبال کولون، با ارتفاع ۵,۷۹۵ متر در آن قرار دارد. چند آتشفشان در آندهای کلمبیا دیده می شوند که مهم ترین آن ها آتشفشان نوادو دِل روئیس در کوردیرا سانترال (کوردیرای مرکزی) است. فوران آتشفشان مزبور در ۱۹۸۵ به جاری شدن گل های بسیار داغ و سوزان منجر شد و حدود ۲,۳۰۰ نفر کشته و ناپدید شدند. آتشفشان های اوئیلا، با ارتفاع ۵,۷۵۰ متر، و تولیما، با ارتفاع ۵,۲۱۵ متر، هر دو در کوردیرا سنترال قرار دارند. این آتشفشان ها و نیز آتشفشان های دیگری واقع در کوردیرا اوکسیدنتال، که بلندای بعضی از آن ها به ۳,۷۰۰ متر می رسد، بر فعال بودن پوستۀ زمین در کشور کلمبیا و وقوع زمین لرزه های شدید و ویرانگر گواهی می دهد. رشته کوه های کوردیرا اورینتال، که ارتفاع آن به حدود ۵,۵۰۰ متر ـ در کوه کوکویی ۵,۴۹۳ متر ـ بالغ می شود، برخلاف دو رشتۀ دیگر، آبادترین و پرجمعیت ترین ناحیۀ این کشور به شمار می آید و سه شهر بزرگ کلمبیا، بوگوتا، چیکین کیرا و سوگاموسو؛ در این منطقه قرار دارند. ب. پست بومان گیاه پوش شرقی که حدود سه پنجم از مساحت کشور را شامل می شود، از کوهپایه های کوردیرا اورینتال آغاز می شود و روبه شرق تا مرز کشورهای ونزوئلا و برزیل ادامه می یابد. سرزمین مزبور پست و بسیار گرم و شرجی است و جمعیت اندکی دارد که از علفزار یانوس در شمال و جنگل های سِلوا در جنوب تشکیل شده است. زهاب های یانوس به رودخانۀ اورینوکو می ریزند و زهاب های سلوا حوضۀ رود آمازون را تشکیل می دهند. کلمبیا سرزمین رودخانه های متعدد است. رود ماگدالنا، با درازای ۱,۵۴۰ کیلومتر، مهم ترین رود کلمبیاست که از درّۀ ژرف میان رشته کوه های کوردیرا سانترال (کوردیرای مرکزی) و کوردیرا اورینتال روبه شمال روان است و به دریای کارائیب می ریزد. رودخانۀ کائوکا، با ۱,۳۵۰ کیلومتر درازا، دومین رود مهم کلمبیاست که دو رشته کوه کوردیرا سانترال (کوردیرای مرکزی) و کوردیرا اکسیدنتال را ازهم جدا می کند و در ۳۲۰کیلومتری دریای کارائیب به رودخانۀ ماگدالنا می پیوندد. رودخانه های پوتومایو، در مرز پرو، کاکتا، آپاپوریس و گواویاره در ناحیۀ سلوا (حوضۀ آمازون) جریان دارند. رودهای تومو، آرائوکا و مِتا نیز حوضۀ یانوس را مشروب می کنند و به رودخانۀ اورینوکو می ریزند. کشور کلمبیا به ۳۳ دپارتمان (استان) تقسیم می شود و شهرهای مهم آن عبارت اند از بوگوتا، مدلین، بارانکیا، کالی، کارتاخِنا، تونخا، مونتِریا، پاستو، کوکوتا، بوکارامانگا و ایباگه. اقلیم کلمبیا برحسب ارتفاع و موقعیت متفاوت و ترکیبی از اقلیم های استوایی و مدارگانی است. نواحی پست ساحلی و بستر دره های ژرف بسیار گرم و شرجی است. ارتفاعات بین ۵۰۰ تا ۲,۳۰۰ متر نیمه استوایی، مناطق با ارتفاع ۲,۳۰۰ تا ۳هزار متر معتدل، و ارتفاعات بالاتر سرد است و دمای آن بین سیزده تا هجده درجۀ سانتی گراد متغیر است. به طور متوسط ماه های اسفند تا اردیبهشت و نیز مهر و آبان پرباران ترین فصل کلمبیاست. میانگین دمای شهر بوگوتا در دی ماه بیست درجۀ سانتی گراد، در تیرماه نوزده درجۀ سانتی گراد و میانگین بارندگی سالانۀ آن ۱,۰۵۲ میلی متر است. حدود نیمی از این کشور را جنگل فرا گرفته است و نواحی ساحلی و پست بومان گیاه پوش شرقی جنگل های انبوه دارند. تقریباً ۴۰ درصد از وسعت کلمبیا پوشیده از علفزارهای ساوانایی است؛ درختان کرنا و چندل، نارگیل، و نخل گیاهان ساحلی آن، و ماهون، بلوط، مقدس، گردو، سدر، کاج، بلسان (گل حنا) پوشش جنگلی آن را تشکیل می دهند. کلمبیا در میان کشورهای جهان بعد از برزیل دارای متنوع ترین محیط زیست است و شمار و تنوع پرندگان و پستانداران و حشرات آن در جهان بی نظیر است. شیر طلایی، بوزینه، پلنگ، گراز، و آهو حیات وحش این کشور را تشکیل می دهند.
اقتصاد. بخش خصوصی در اقتصاد کلمبیا فعال است و کشاورزی آن به سوی صنعتی شدن و مکانیزه شدن پیش می رود. اما فقط۱.۷ درصد از اراضی قابل کشت این کشور به زراعت اختصاص یافته و گوناگونی محیط موجب تنوع فرآورده های کشاورزی شده است. موز، کاساوا، ذرت، سیب زمینی و قهوه از مهم ترین فرآورده های کشاورزی کلمبیاست. و کوکا و حشیش، که به صورت قاچاق کشت و توزیع می شوند، یکی از اقلام درآمدزای قاچاقچیان به شمار می آید. صنعت چوب این کشور بسیار پررونق است و حجم چوب های تولیدشده از جنگل های آن به ۱۸میلیون متر مکعب بالغ می شود. صید ماهی از آب های داخلی آن، به سبب آلودگی روزافزون رودخانه ها، روبه کاهش است و در آب های ساحلی نیز به مرحلۀ سوددهی نرسیده است. منابع معدنی این کشور تحت کنترل دولت قرار دارد و نفت و گاز طبیعی، زغال و کانی های فلزی از مهم ترین آن ها محسوب می شوند. حدود ۶۵ درصد از نیروی الکتریسیتۀ کلمبیا به شیوۀ برقابی تولید می شود و ۳۵ درصد دیگر آن را نیروگاه های حرارتی تأمین می کنند. میزان تولید کل الکتریسیته این کشور به حدود ۵۰میلیارد کیلووات ساعت بالغ می شود و سرانۀ مصرفی آن حدود ۹۰۰ کیلووات ساعت است. صنایع کلمبیا تحت حمایت دولت قرار دارند و فولاد، سیمان، خودرو، ماشین آلات، شکر و نوشابه از فرآورده های صنعتی این کشورند. گردشگری نیز یکی از منابع درآمد کلمبیاست و عایدات آن حدود یک میلیارد دلار است.حکومت و سیاست. نوع حکومت کلمبیا جمهوری چندحزبی با دو مجلس قانون گذاری است. ۱۶۵ عضو مجلس نمایندگان و ۱۰۲ عضو مجلس سنا را مردم برای مدت چهار سال برمی گزینند. رئیس جمهور کشور را نیز، که دارای مسئولیت اجرایی است، مردم برای یک دورۀ چهارساله انتخاب می کنند.مردم و تاریخ. جمعیت کلمبیا حدود ۴۶,۱۴۹,۰۰۰ نفر است (۲۰۱۱) و تراکم نسبی آن به ۴۰.۵ نفر در هر کیلومتر مربع می رسد. رشد سالانۀ جمعیت این کشور۱.۶ درصد است و مِستیسوها ۵۸ درصد از جمعیت آن را تشکیل می دهند. ۹۵ درصد از مردم کشور مذکور مسیحی کاتولیک اند و ۷۲ درصد از آنان در شهرها زندگی می کنند. زبان رسمی کلمبیا اسپانیایی است. چیب چاها قدیمی ترین اقوام کلمبیا بودند که در آغاز قرن ۱۶م مغلوب اسپانیایی ها شدند و سرزمینشان را ازدست دادند. اسپانیایی ها در ۱۷۱۸ شهر بوگوتا را بنا نهادند و آن جا را به پایتختی نایب السلطنۀ نیوگرانادا (غرناطۀ جدید) برگزیدند. کلمبیا پس از شکست نیروهای استعمارگر اسپانیا در ۱۸۱۹ به استقلال رسید و تا ۱۸۳۰ بخشی از جمهوری گران کلمبیا (کلمبیای بزرگ) که به وسیلۀ سیمون بولیوار تأسیس شده بود، محسوب می شد. کلمبیا از ۱۸۳۰ تا آغاز قرن ۲۰ گرفتار جنگ های داخلی بود که به مرگ صدها تن و خسارت و ویرانی بسیار منجر شد. خالی شدن چاه های نفت کلمبیا، که امریکایی ها از آن ها بهره برداری می کردند، بر مشکلات و دشواری های اقتصادی و اجتماعی کلمبیای پس از استقلال افزود. اغتشاش ها و ناآرامی های داخلی و نابسامانی هایی که از تاریخ استقلال کشور تاکنون کمابیش باقی است، هنوز برطرف نشده و دولت ها را با عملیات انقلابی و چریکی و فعالیت های غیرقانونی قاچاقچیان مواد مخدر و ترور شخصیت ها روبه رو کرده است.
نقل قول ها
• «آسمان خراش ها، ساختمان ها بزرگ شیشه ای و فولادی، سدهای بزرگ، رانچوها ، کلبه های حصیری، کلبه های ساخته روی پایه ها، همه نشان دهندهٔ این واقعیت اند که تنوع زندگی انسانی در کلمبیا مانند تنوع جغرافیایی آن زیاد است.»، در اثرش چاپ ۱۹۶۲ -> مارسل نیدرگانگ
• «پرچم : پرچم کلمبیا در سال ۱۸۰۶م و در جریان مبارزات اسقلال طلبانهٔ مردم کلمبیا از حاکمیت اسپانیا طراحی شده است و رنگ های آن نیز حکایت از این مبارزات دارد. طراح این پرچم فرانسسیکو د میراندا از قهرمانان آمریکای لاتین بود. در این پرچم رنگ زرد به نشانهٔ ملت کلمبیا، رنگ آبی نشانهٔ دریا و رنگ قرمز نشانهٔ حاکمان تشنه به خون اسپانیایی است که به وسیلهٔ رنگ آبی دریا از ملت کلمبیا جدا شده است. پهنای نوارد زردرنگ دو برابر رنگ آبی و قرمز است و در پرچم رسمی این کشور یک ستارهٔ سفید که در داخل یک بیضی آبی رنگ قرار گرفته در وسط پرچم نقش می گردد.» در اثرش چاپ ۱۳۷۰/ ۱۹۹۱م -> رسول خیراندیش
دانشنامه اسلامی
کلمبیا، شمال غربی ترین کشور آمریکای جنوبی است. این کشور در جنوب با ونزوئلا، برزیل، اکوادور و پرو، در شمال از طریق دریای کارائیب با اقیانوس اطلس و از غرب با پاناما و اقیانوس آرام هم مرز است. کلمبیا چهارمین کشور بزرگ آمریکای جنوبی است، مساحت آن ۱ میلیون و ۱۴۱ هزار کیلومتر مربع است.
کلمبیا ۴۴.۷۷۹.۵۹۸ جمعیت دارد، بیشتر جمعیت آن (۸۷٪) کاتولیک و حدود ۹٪ پروتستان هستند. ۳ ٪ جمعیت خود را بی دین عنوان کرده اند. ۱٪ به آیین بومی و کمتر از ۱٪ هم بودایی، مسلمان و معتقد به مورمن هستند.