کلمه جو
صفحه اصلی

پیشینه تناسخ

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] عقیده به انتقال روح مجرد یا جزئی مادّی از یک فرد به جسم دیگر در تاریخ بشر سابقه دیرینه دارد و حضور آن را از اساطیر تا حکایات عامیانه و از کتب دینی تا ادبیات و شعر و علوم نظری می توان سراغ کرد.
جدا از این که اعتقاد به تناسخ در میان اقوام گوناگون، علل و انگیزه های متفاوتی دارد، می توان از زمینه های روانی این اعتقاد برای تبیین قدمت آن بهره برد. از جمله این زمینه ها درک شباهت نسل ها بدون داشتن علم وراثت است که در میان اقوام بدوی مشاهده می شود، همچنین میل به جاودانگی و غلبه بر مرگ نزد کسانی که هویت را در حضور دنیوی می دانند که این امر را بخصوص در فرقه هایی که در پی جبران مرگ رهبر خود هستند مشاهده می کنیم، نیاز به دیدن پاداش و کیفر اعمال در دنیا، و توجیه تفاوت های نوع زندگی انسانها و شرور و مصائب زندگی انسان و حیوانات.

اعتقاد به تناسخ در میان مسلمانان
مسلمانان خود به قدمت این عقیده وقوف داشته اند. تناسخ از طریق منابع متعددی در سرزمین های اسلامی شناخته شده است که هند و یونان از مهمترین شان بوده اند.

تناسخ در میان هندوان
در آیین های مختلف هندی، از جمله آیین بودا، صورت هایی از اعتقاد به تناسخ از دیرباز رایج بوده است. سخن ابوریحان بیرونی که تناسخ را در مقایسه با یوم السبت یهودیان و تثلیث مسیحیان و شهادت بر توحید مسلمانان، نشانه و مشخصه هندوان می خواند، حاکی از شناخت مسلمانان از این امر است.

یونانیان و تناسخ
...


کلمات دیگر: