کلمه جو
صفحه اصلی

امیرعباس هویدا

دانشنامه عمومی

امیرعباس هویدا (۲۸ بهمن ۱۲۹۷ تهران - ۱۸ فروردین ۱۳۵۸ تهران) یکی از نخست وزیران ایران در زمان محمدرضاشاه پهلوی بود. وی ۱۲ سال و نیم نخست وزیر بود و ریاست دولت در ایران را بر عهده داشت که این طولانی ترین ریاست بر دولت در طول تاریخ ایران بوده است.
کارمند دولت
کارمند وزارت خارجه
کاردار کنسولگری ایران در فرانسه - آلمان - هلند - بلژیک
منشی دولت
نخست وزیر
وزیر دربار
وی در ۲۸ بهمن ۱۲۹۷ خورشیدی برابر با ۱۸ فوریه ۱۹۱۹ میلادی در چهارراه سیدعلی تهران متولد شد. پدرش حبیب الله عین الملک سال ها سفیر ایران در لبنان، عربستان و دیگر کشورهای عربی بود که در حجاز، لبنان و اردن می زیست. مادرش بانو سرداری دختر ادیب السلطنه (نوه محمدحسن خان سردار ایروانی) و از طرف مادری نتیجه عزت الدوله (خواهر ناصرالدین شاه) از صلب یحیی خان مشیرالدوله، برادر فریدون هویدا و خواهرزاده عبدالحسین سرداری بود.
امیرعباس و برادر کوچک او فریدون به اقتضای شغل پدر در لبنان رشد و نمو یافتند و در مدرسه فرانسوی بیروت تحصیل کردند و امیرعباس در اواخر تحصیل در دوره دبیرستان به اروپا رفت و سال ها در انگلستان و بلژیک و فرانسه زندگی و تحصیل کرد. او پس از اتمام تحصیلات خود در رشته علوم سیاسی از دانشگاه آزاد بروکسل به ایران بازگشت و با توجه به سوابق پدرش عین الملک هویدا، رشته تحصیلی و چیرگی او به زبان های عربی، فرانسه، انگلیسی و آلمانی و آشنایی با یک دو زبان اروپایی دیگر، در وزارت امور خارجه ایران مشغول به کار شد.
هویدا از طریق آشنایی با عبدالله انتظام و دوستی با حسنعلی منصور پله های ترقی را به سرعت طی کرد و در دولت منصور به وزارت دارایی منصوب شد. پس از ترور منصور توسط گروه فداییان اسلام، وی توسط محمدرضاشاه پهلوی به عنوان نخست وزیر ایران منصوب شد و ۱۲ سال و ۶ ماه در این پست ماند.

نقل قول ها

امیر عباس هویدا (۲۸ بهمن ۱۲۹۷ - ۱۸ فروردین ۱۳۵۸ در تهران) یکی از نخست وزیران ایران در زمان حکومت محمد رضا پهلوی بود. وی ۱۳ سال نخست وزیر بود و ریاست دولت در ایران را بر عهده داشت که این طولانی ترین ریاست بر دولت در طول تاریخ ایران بوده است.
• به امید روزی که هر ایرانی یک پیکان داشته باشد.

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] "امیرعباس هویدا "فرزند"میرزا حبیب الله عین الملک" در زمستان ۱۲۹۸هـ. ق. در آخرین سال های حمکرانی "احمد شاه" قاجار در محله ولی آباد تهران به دنیا آمد. امیرعباس در یک خانواده بهایی رشد کرد و همانند آنان مسلک و طریق ایشان را پیشه خود ساخت و به سران بهایی نزدیک شد. او بعد ها از سران و رجال سیاسی حکومت پهلوی شد.
امیرعباس هویدا بعد از سپری کردن تحصیلات دوران متوسطه در بیروت، زبان های عربی و فرانسه را به طور کامل فرا گرفت. سپس به انگلستان عزیمت کرد و زبان انگلیسی را نیز در مدت یک سال تکمیل کرد. در کشور بلژیک بعد از سه سال مدرک لیسانس خود را در رشته علوم سیاسی گرفت و در این زمان با زبان های آلمانی و ایتالیایی نیز آشنا گردید. لازم به ذکر است که امیرعباس هویدا در طول اقامت خود در بیروت، مدتی در مدرسه آمریکایی بیروت تحصیل کرد و تحت تربیت تعالیم امپریالیستی (کلمه امپریالیسم در لغت از ریشه امپراتوری مشتق شده است، ولی در اصطلاح به هر نوع گسترش و توسعه ارضی و سلطه قوی بر ضعیف را در بر می گیرد.) و صهیونیستی قرار گرفت. (صهیونیسم به جنبشی گفته می شود که خواهان مهاجرت و بازگشت یهودیان به سرزمین فلسطین و تشکیل دولت یهود است. صهیونیسم مانند شوونیسم (ناسیونالیسم افراطی) است که با خوار شمردن ملت ها و نژادهای دیگر و با غلو در برتری خود در پی دستیابی به قدرت سیاسی است.) بدین ترتیب امیرعباس با تفکرات اروپایی و غربی وارد ایران شد و در وزارت امور خارجه تقاضای استخدام کرد.
اشتغال در وزارت امور خارجه
پس از استخدام هویدا در وزارت امور خارجه وی برای انجام خدمت وظیفه عمومی به دانشکده افسری رفت و بعد از یک سال دوباره به وزارت خارجه بازگشت و این بار در سمت کارمند اداره اطلاعات مشغول کار شد. هویدا در همان سال به اداره سوم سیاسی وزارت امور خارجه منتقل شد. در مرداد ۱۳۲۴ش. هویدا در اولین ماموریت سیاسی خود در خارج از کشور به پاریس می رود و در آنجا "حسنعلی منصور" در دام دوستی امیر عباس هویدا گرفتار می شود. هرچند که پیش از آن این دو با هم آشنا بودند. هویدا پس از ۱۵ ماه، تغییر شغل داده و کارمند حفاظت منافع ایران در آلمان شد.در اسفند ماه ۱۳۲۸ش. به درخواست "عبدالله انتظام" که در آن موقع وزیر مختار ایران در آلمان بود، وظایف کنسولی را در اشتوتکارت آلمان به عهده گرفت. در اسفند ۱۳۲۹ش. "عبدالله انتظام" وزیر امور خارجه شد و هویدا به عنوان منشی مخصوص وزیر به کار مشغول شد و با روی کار آمدن "مصدق" و تغییر وزیر امور خارجه هویدا به عنوان معاون اداره سوم سیاسی انتخاب گردید و چندی بعد به عنوان مامور کمیساریای عالی پناهندگی سازمان ملل به مدت ۵ سال؛ یعنی تا سال ۱۳۳۵ش. در ژنو مشغول به کار شد. هویدا در اوایل سال ۱۳۳۶ش. مستشار سفارت ایران در آنکارا بود. در زمان ماموریتش تعداد زیادی از خانواده های بهایی به ترکیه مهاجرت کردن و با اتکا به قدرت و نفوذ هویدا به فعالیت پرداختند، دولت ترکیه از این امر مطلع شد و از ایران خواست که نسبت به تغییر هویدا اقدام کند.
اشتغال در شرکت ملی نفت
در اواخر سال ۱۳۳۶ش. عبدالله انتظام که با هویدا روابط عاطفی محکمی داشت، به عنوان مدیر عامل شرکت ملی نفت ایران در راس کار قرار گرفت و هویدا توسط او به شرکت ملی نفت آمد. او در این دوره دست به یک سری اقدامات و فعالیت سیاسی دست زد و با دوست بسیار نزدیک خود حسنعلی منصور و با جمع آوری عده ای از جوانان تحصیل کرده و روشنفکر اروپایی، گروهی به نام «گروه مترقی» را تشکیل دادند تا هرچه سریع تر بتوانند به اهداف خود که دست گرفتن زمام امور مملکتی است، برسند. در سال ۱۳۴۲ش. به دلیل آن که عبدالله انتظام به علت مخالفت با "امیر اسدالله اعلم" نخست وزیر وقت مغضوب و از ریاست شرکت ملی نفت برکنار شد، موقعیت هویدا نیز تضعیف شد و فعالیت او در سال ۱۳۴۲ش. در شرکت نفت به پایان رسید. با نخست وزیری حسنعلی منصور یار دیرین او امیرعباس هویدا به عنوان وزیر دارایی انتخاب شد. بدین ترتیب باید گفت هویدا با تمسک به افراد صاحب نام و نفوذ در دستگاه حکومتی پلکان ترقی خود را طی نمود و به مقصود خود نائل آمد.
نخست وزیری
...


کلمات دیگر: