رنه دکارت

رنه دِکارْت (به فرانسوی: René Descartes) (زادهٔ ۳۱ مارس ۱۵۹۶ در دکارت (اندر الوآر) فرانسه — درگذشتهٔ ۱۱ فوریهٔ ۱۶۵۰ در استکهلم سوئد) ریاضی دان و فیلسوف فرانسوی معروف عصر روشنگری است.افلاطون، ارسطو، ابن هیثم، غزالی، ابن رشد، ابن سینا، آنسلم
رنه دکارت، فیلسوف، ریاضی دان و فیزیک دان بزرگ عصر رنسانس در روز ۳۱ مارس ۱۵۹۶ میلادی در روستایی از توابع شهرستان اندر-ا-لوار فرانسه زاده شد. مادرش در سیزده ماهگی وی درگذشت و پدرش قاضی و نماینده پارلمان در رن در ناحیه برتاین بود.
دکارت در سال ۱۶۰۶ میلادی، هنگامی که پسر ده ساله ای بود، وارد مدرسهٔ لافلش شد. این مدرسه را فرقهٔ یسوعیان تأسیس کرده بودند و در آن علوم جدید را همراه با تعالیم مسیحیت تدریس می کردند. دکارت طی هشت سال تحصیل در این مدرسه، ادبیات، منطق، اخلاق، ریاضیات و مابعدالطبیعه را فرا گرفت. در سال ۱۶۱۱ میلادی، دکارت در یک جلسه سخنرانی تحت عنوان اکتشاف چند سیارهٔ سرگردان در اطراف مشتری، از اکتشافات گالیله اطلاع حاصل کرد. این سخنرانی در روح او تأثیر فراوان گذاشت.
پس از اتمام دوره و خروج از لافلش، مدتی به تحصیل علم حقوق و پزشکی مشغول گردید، اما در نهایت تصمیم گرفت به جهانگردی بپردازد و آن گونه دانشی را که برای زندگی سودمند باشد فراگیرد. به همین منظور، مدتی به عنوان سرباز بدون مزد به خدمت ارتش هلند درآمد، چرا که فرماندهی آن را شاهزاده ای به نام موریس بر عهده داشت که در فنون جنگ و نیز فلسفه و علوم مهارتی به سزا داشت و بسیاری از اشراف فرانسه دوست داشتند تحت فرمان او فنون رزمی را فرابگیرند. دکارت در مدتی که در قشون ارتش هلند بود به علم موردعلاقهٔ خود، یعنی ریاضیات می پرداخت.

رنه دکارت، (۳۱ مارس ۱۵۹۶ - ۱۱ فوریه ۱۶۵۰) فیلسوف و ریاضیدان فرانسوی.
• «به همه چیز شک کنید، غیر از به شک.»• «از آن چه شنیده و دیده و خوانده اید هیچ چیز را قبول نکنید مگر آنکه درستی و صحت آن به خودتان آشکار شده باشد.»• «از هیچ اندیشه تازه بدون فهم طرف داری نکنید، بلکه خود با شک و انکار در آن وارد شده و به حقیقت موضوع برسید.»• «انسان نباید هیچ امری را به عنوان حقیقت قبول کند مگر آن که واقعأ در نظر او حقیقت باشد.»• «حقیقت را با بی طرفی مطلق و با روحی آزاد از هرگونه تعصب جستجو کنید.»• «زمانی که مرا می آزارند، سعی می کنم روح خود را به قدری بالا ببرم که آن اذیت و آزار، به من نرسد.»• «قرائت کتاب های خوب، مکالمه بامردمان ِ شرافتمند ِ گذشته است.»• «کسانی که آهسته می روند اگر همواره در راه راست قدم زنند از آنان که می شتابند و بی راهه می روند، بسی بیشتر خواهند رفت.»• «کینه را نه با کینه بلکه با عشق و جوانمردی باید مغلوب کرد.»• «مطالعه وسیله ایمنی از بدی خلایق است و انسان را در قرون گذشته سیر داده و باافکار بزرگان آشنا می سازد.»• «دکارت به همراه فرانسیس بیکن را تقریبا می توان دو تنی نامید که فلسفه را از حالت اسکولاستیک -مدرسی محض یا مدرسه ای - که مسیحیت تا هزار و ششصد سال با آن دست و پنجه نرم می کرد، با حالت جدیدی به نام راسیونالیسم یا همان اصالت عقل عوض کردند و این بنیانگذار تمامی پیشرفت های غرب در زمینه های مختلف بود.»• «مطالعه یگانه راهی است برای آشنائی و گفتگو بابزرگان ِ روزگار که قرن ها پیش از این در دنیا بسر برده و اکنون در زیر خاک منزل دارند.»• «منظور من از اخلاق کامل و عالی آن چیزی است که از دانش تمام دنیا حاصل می شود، این در حقیقت آخرین درجه خرد انسانی است.»• «می اندیشم پس هستم، هستم چون فکر می کنم، فکر می کنم چون شک می کنم.»• «شک ندارم که شک دارم.»

[ویکی فقه] رنه دکارت در ۳۱ مارس ۱۵۹۶ در لاهه فرانسه به دنیا آمد. رنه دکارت فیلسوف و ریاضیدان و فیزیکدان معروف زمان خود بود ولی با این حال دکارت ازجمله پایه گذاران فلسفه جدید یا رنسانس شناخته می شود. در بیشتر متون فلسفی، فلاسفه قرن هفدهم و هجدم به دو گونه عقل گرا و تجربه گرا تقسیم شده اند. بر این منوال رنه دکارت جزء فیلسوفان مکتب عقل گرا محسوب می شود.
تحقیقات و نوشته های وی بیشتر نتیجه تجربه و تفکرات شخصی وی بود به همین دلیل کمتر از کتب و مطالعات دیگر فیلسوفان و محققان بهره برده بود. از مهم ترین کتاب های وی می توان به تاملات، فلسفه دکارت، قواعد هدایت ذهن و کارگاه خرد نام برد. در سال ۱۶۴۱ کتاب معروف خود تاملات را منتشر کرد. در این کتاب دکارت سعی دارد تا انسان ها را به اندیشیدن وادارد. چند سال بعد از انتشار این کتاب به استهکلم سوئد رفته و در آنجا به ملکه کریستینا درس می دهد. سرانجام در سال ۱۶۵۰ در استهکلم چشم از جهان فرو می بندد.
نگاهی به کتاب تاملات
نگاهی به کتاب تاملات ( meditations ): تاملات دکارت به واقع تمهیدی است بسیار خلاقانه برای تشویق خواننده به دنبال کردن پیچ وخم های برهان ها و استدلال ها. کتاب فرد را دعوت می کند به اینکه خودتان را جای همان «من» ی بگذارید که در متن سخن می گوید و از میان مراحل پی درپی تردید و روشن بینی راه باز کنید و پیش بروید. دکارت در تأملات عزم خود جزم می کند که ثابت کند میدان معرفتش تا کجا امتداد دارد و چه چیزهایی را می تواند بداند. دیدگاه غالب در فرانسه در سال ۱۶۴۰ یعنی زمانی که دکارت تأملات خود را نوشت، دیدگاه آیین کاتولیک بود که از بسیاری جهات با علم سرستیز داشت. دکارت همچنین با سنت فلسفه مدرسی دست و پنجه نرم می کرد. سنتی که تمایل داشت مهارت های مباحثه و مجادله را برتر از طلب حقیقت بنشاند. به طور کلی این کتاب حاوی حسب حال شش روز تأمل از زاویه دید اول شخص است.
شک دکارتی
شک دکارتی ( Cartesian doubt ): که در آن برای نیل به مقاصد استدلالی هر عقیده ای که درباره آن یقین کامل ندارد خطا پنداشته می شود. روش شک مستلزم آن است که همه باورهای سابق خود را نادرست فرض کنیم. تنها باید به چیزی اعتقاد آوریم که کاملاً به درستی آن یقین داریم. کم ترین تردید درباره درستی آن برای کنار نهادنش کفایت می کند. یکی از چیزهایی که دکارت عقل گرا را از تجربه گرایان متمایز کرد، تاکید او بر میزان خطا پذیری و قابل اطمینان نبودن حواس به عنوان منشأ اطلاعات مربوط به جهان بود. از سوی دیگر، دکارت بر خصلت تعمیم پذیری علم انگشت می گذاشت. به نظر می رسد روش شک دستوری در خصوص هر چیزی که بتوان در آن تردید روا داشت به شک و شبهه دامن می زند، ولی واقعیت چیز دیگری است. دکارت در این باب شک نمی کند که معانی موردنظرش از کلمات همان هایی است که آخرین باری که آن کلمات را استعمال کرده بود در نظر داشت. با این حال از منظر دکارت این اشکالی جدی نیست و شک دکارتی همچنان شکل جدیدی از شکاکیت باقی می ماند.
دوگانه انگاری دکارتی
...