[ویکی فقه] آنچه که از متون قرآنی و روایی بر می آید این است که بحث « خاتمیت » یک امر مسلم درون دینی است ولی می توان بوسیله ادله ی عقلی آن را معقول ساخت. و لکن عده ای با این بحث مخالف بوده و با هدف قرار دادن اصل مساله، یک سری اشکالاتی بر آن وارد می کنند و برخی دیگر با ایراد شبهاتی در صدد به چالش کشیدن این امر از زوایای دیگر می باشند که در ذیل به برخی از آنها اشاره می شود.
دسته ای با رجوع به آیه «یا بنی آدم اما یاتینکم رسل منکم یقصون علیکم آیاتی فمن اتقی و اصلح فلا خوف علیهم و لا هم یحزنون» «ای فرزندان آدم ! اگر رسولانی از خود شما به سراغتان بیایند که آیات مرا برای شما بازگو کنند، (از آنها پیروی کنید) کسانی که پرهیزگاری پیشه کنند و عمل صالح انجام دهند (و در اصلاح خویش و دیگران بکوشند)، نه ترسی بر آنهاست و نه غمناک می شوند». چنین اشکالی را مطرح کرده اند که فعل مضارع «یاتینکم» بیانگر استمرار ارسال رسولان الهی بوده فلذا نمی توان معتقد به خاتمیت بود چرا که ختم نبوت دال بر انقطاع وحی و ارسال رسل می باشد.
← پاسخ شبهه
فرقه بابیت معتقد است که مراد از «خاتمیت» به معنای پایان دهنده انبیاء و کسی که نبوت بوسیله او پایان می پذیرد، نیست بلکه قائل به غیب گو بودن پیامبر می باشد. همانطوریکه یکی از افراد طرفدار این فرقه می نویسد: « بعث رسول و نبی صاحب شریعت ختم نشده، بل ظهور انبیای تابع و غیرمستقل که در خواب ملهم شوند، ختم گردیده است... واژه « خاتم النبیین » دلالت بر ختم و انقطاع بعث رسول ندارد؛ زیرا هر رسولی نبی نیست تا از ختم نبوت ختم رسالت هم لازم آید». فلذا ادعای این فرقه شامل دو بخش می شود؛ اولا اینکه در معنای «ختم» تحریف صورت گرفته ثانیا اینکه بین معنای نبی و رسول تفکیک شده است.
← پاسخ ادعای اول
شبهه مذکور در صدد بیان این مطلب است که بنا بر نصوص دینی ، برخی از انبیاء مانند حضرت عیسی علیه السّلام حضرت خضر علیه السّلام ، حضرت الیاس علیه السّلام و.... هنوز زنده هستند، حال چطور می توان این بحث را با خاتمیت پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله وسلّم جمع کرد بطوریکه خدشه ای بر «ختم نبوت» وارد نشود؟در برابر این دسته از شبهه افکنان می توان به دو صورت پاسخ داد:اولا؛ اینکه مراد از خاتمیت پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم ، عدم بعثت پس از ایشان است و انبیائی هم که در شبهه به آنها اشاره شده است قبل از پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم مبعوث شده اند. ثانیا؛ اینکه با مبعوث شدن پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم ، فقط تشریع شریعت جدید و وحی تشریعی پایان پذیرفت و این هم همان معنای «خاتمیت» می باشد و انبیاء فوق الذکر هیچ کدام دارای این دو مشخصه نیستند.
تنزل دادن وحی به منزله تجربه دینی
...
دسته ای با رجوع به آیه «یا بنی آدم اما یاتینکم رسل منکم یقصون علیکم آیاتی فمن اتقی و اصلح فلا خوف علیهم و لا هم یحزنون» «ای فرزندان آدم ! اگر رسولانی از خود شما به سراغتان بیایند که آیات مرا برای شما بازگو کنند، (از آنها پیروی کنید) کسانی که پرهیزگاری پیشه کنند و عمل صالح انجام دهند (و در اصلاح خویش و دیگران بکوشند)، نه ترسی بر آنهاست و نه غمناک می شوند». چنین اشکالی را مطرح کرده اند که فعل مضارع «یاتینکم» بیانگر استمرار ارسال رسولان الهی بوده فلذا نمی توان معتقد به خاتمیت بود چرا که ختم نبوت دال بر انقطاع وحی و ارسال رسل می باشد.
← پاسخ شبهه
فرقه بابیت معتقد است که مراد از «خاتمیت» به معنای پایان دهنده انبیاء و کسی که نبوت بوسیله او پایان می پذیرد، نیست بلکه قائل به غیب گو بودن پیامبر می باشد. همانطوریکه یکی از افراد طرفدار این فرقه می نویسد: « بعث رسول و نبی صاحب شریعت ختم نشده، بل ظهور انبیای تابع و غیرمستقل که در خواب ملهم شوند، ختم گردیده است... واژه « خاتم النبیین » دلالت بر ختم و انقطاع بعث رسول ندارد؛ زیرا هر رسولی نبی نیست تا از ختم نبوت ختم رسالت هم لازم آید». فلذا ادعای این فرقه شامل دو بخش می شود؛ اولا اینکه در معنای «ختم» تحریف صورت گرفته ثانیا اینکه بین معنای نبی و رسول تفکیک شده است.
← پاسخ ادعای اول
شبهه مذکور در صدد بیان این مطلب است که بنا بر نصوص دینی ، برخی از انبیاء مانند حضرت عیسی علیه السّلام حضرت خضر علیه السّلام ، حضرت الیاس علیه السّلام و.... هنوز زنده هستند، حال چطور می توان این بحث را با خاتمیت پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله وسلّم جمع کرد بطوریکه خدشه ای بر «ختم نبوت» وارد نشود؟در برابر این دسته از شبهه افکنان می توان به دو صورت پاسخ داد:اولا؛ اینکه مراد از خاتمیت پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم ، عدم بعثت پس از ایشان است و انبیائی هم که در شبهه به آنها اشاره شده است قبل از پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم مبعوث شده اند. ثانیا؛ اینکه با مبعوث شدن پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم ، فقط تشریع شریعت جدید و وحی تشریعی پایان پذیرفت و این هم همان معنای «خاتمیت» می باشد و انبیاء فوق الذکر هیچ کدام دارای این دو مشخصه نیستند.
تنزل دادن وحی به منزله تجربه دینی
...
wikifeqh: شبهات_خاتمیت