یحیی بن بطریق

[ویکی فقه] اِبْن بِطْریق، ابوحسین، یا ابوزکریا شمس الدین یحیی بن حسن بن حسین بن علی بن محمد بن بطریق اسدی حلی (۵۲۳ -۶۰۰ق /۱۱۲۹- ۱۲۰۴م)، محدث، فقیه ، ادیب و متکلم امامی می باشد.
یحیی بن حسن بن حسین بن علی بن محمد بن بطریق، در سال ۵۲۳ هـ . ق. در شهر حله عراق پا به عرصه وجود نهاد. آل بطریق، در زمان های گذشته از خاندان های مشهور شیعی علم و ادب در شهر حله بودند که ادیبان، دانشمندان، فقیهان و صاحبان فضل و کمال بسیاری از آن برخاسته اند.به گفته بحرالعلوم در زمان معاصر از افراد منتسب به این خاندان، نام و نشانی در حله یافت نمی شود و آن چه از کتاب های تاریخ نویسان و شرح حال نویسان به دست می آید تنها شرح حال یحیی بن حسن و اجمالی از زندگانی دو فرزند او علی و محمد از مشهورترین افراد این خاندان می باشد. اما در مورد پدر، اجداد، نوادگان و دیگر بستگان او خبر خاصی درد ست نیست و شاید دلیل آن، پراکنده شدن افراد منتسب به این خاندان در نقاط مختلف شهر ها و کشورهای اسلامی باشد.
تحصیلات
یحیی بن بطریق، تحصیلات خود را نزد استادان ماهر شهر حله، با یادگیری خواندن و نوشتن آغاز کرد و به خاطر علاقه فراوان به ادبیات، نویسندگی و شعر، به فراگیری لغت، ادبیات عرب و فنون نظم و نثر روی آورد. وی این مرحله از دانش اندوزی را با موفقیت کامل به پایان رساند. او تحصیلات عالی خود را در رشته های مختلف علوم اسلامی به ویژه فقه، اصول، کلام، حدیث، تفسیر و رجال نزد دانشمندان، فقیهان و محدثان آن شهر ادامه داد. فقه و کلام را بر مذهب امامیه نزد سدیدالدین محمود حمصی فراگرفت. او با جدیت زیادی بعد از سال ها کوشش و پژوهش، در رشته های کلام و رجال به آگاهی های فراوان دست یافت و در شناخت اخبار و روایات نیز دارای مهارت به سزا شد. وی در رشته فقه و اصول نیز به درجه بلند اجتهاد و مقام افتا نایل آمد و از استادان، مجتهدان و فقیهان نام آور شهر حله گردید. وی مدتی در بغداد و سپس در واسط سکنی گزید و به زهد و پرهیز شهرت یافت.
جایگاه علمی
ابن بطریق در نظر عالمان و فقیهان دارای موقعیت و جایگاه ویژه ای است. آنان با عبارات و اوصاف گوناگون از او به بزرگی یاد کرده اند. نویسندگان «اعیان الشیعه» و «أمل الآمل» و دیگران او را دانشمندی بزرگ، محدثی پژوهشگر، مورد اعتماد و راستگو معرفی کرده اند. نویسنده «ریاض العما» او را چنین معرفی می کند:شیخ بزرگ، آفتاب دین، یحیی فرزند حسن بن حسین بن علی بن محمد بن بطریق،متکلمی فاضل، دانشمندی بزرگ و محدثی عالی قدر که در مدح او گفته اند: خورشید دین، زیبایی اسلام، مرجع مردم، فقیه، مفتی آل رسول ـ صلی الله علیه و آله وسلم ـ و ... . نویسندگان «الکنی و الالقاب» «الاعلام قاموس الرجال» و نیز نویسنده «لؤلؤة البحرین» مهمترین ویژگی علمی او را دقت در مطالب و پژوهش در مسائل و معارف علمی می دانند و با اوصاف «باحث» و «محقق» او را توصیف کرده اند.
اساتید و مشایخ
...