سعد بن عباده

سعد بن عباده بن دلیم از اصحاب محمّد پیغمبر اسلام و از انصار بود. او پیش از ورود محمّد به یثرب، رئیس طایفه خزرج بود. او در پیمان عقبه اوّل با محمّد بیعت کرد. وی توسط هشام بن عمرو دستگیر شد و تحت شکنجه قرار گرفت، اما با وساطت مطعم بن عدی و حارث بن حرب آزاد شد. پس از فوت محمّد پیامبر اسلام، سعد پسر عباده از مدعیان خلافت بود و بسیاری از انصار در سقیفه بنی ساعده طرفدار او بودند. امّا پس از خطبه ابوبکر در سقیفه، بیشتر صحابه با ابوبکر بیعت کردند. سعد پسر عباده از بیعت با ابوبکر سرباز زد. او حتی در زمان عمر نیز بر موضع خود پای فشرد. او در زمان خلافت عمر راهی بخشی از زمین هایش در شام شد، اما در بیابان های اطراف مدینه در سال ۱۵ هجری در ۵۶ سالگی به دست خالد بن ولید مأمور عمر کشته شد. از عبدالعزیز نوه او نقل شد که جنیان از درون چاهی به عبدالعزیز گفته اند که آنها سعد را کشته اند. به هر حال هرکس سعد بن عباده را کشته بود، پسر او از یاران وفادار علی باقی ماند.
سعد بن عباده، دانشنامه رشد.

[ویکی فقه] ابوثابت، یا ابوقیس، سعد بن عباده، صحابه مهم رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) و از بزرگان انصار بود.
او در خانواده شریف و بزرگوار پرورش یافت. مادرش عمره، دختر مسعود بن قیس از زن هایی بود که با رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) بیعت کرد و در سال ۵ هجری وفات یافت و پیغمبر بنا به درخواست سعد، بر او نماز خواند. پدرش عباده، جدش دلیم (دلهم) و پسرش قیس، همگی کریم و میهمان نواز بودند، همه روزه اطراف مکان آنها دعوت عمومی برای صرف غذا از مردم می شد. گفته اند که در هیچ یک از خاندان عرب، سابقه نداشته که میهمان داری عمومی در چهار نسل به این صورت ادامه داشته باشد.
سَعد بن عبادة در زمان پیامبر
سَعد بن عبادة بن دلیم انصاری خزرجی مدنی از اصحاب پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله وسلّم) که در بیعت عقبه دوم شرکت داشت و پیغمبر او را به ریاست بنی ساعده از قبیله خزرج برگزید. وی مردی سخاوتمند و سفره دار و غیرتمند بود و در آغاز هجرت کمک های مالی فراوانی به مهاجران نمود و در دوران زندگی پیغمبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) در مدینه گام های ارزنده ای در راه اسلام برداشت از معدود صحابه پیغمبر بود که از آن حضرت، اجازه کتابت حدیث گرفت و از نقبای ۱۲ گانه انصار سعد، رئیس قبیله خزرج و از بزرگان عرب در مدینه در زمان جاهلیت و اسلام بود. سعد برای پیغمبر همه روزه ظرفی از غذا می فرستاد و گاهی هم حضرت امیرالمومنین علی (علیه السلام) را به خانه اش دعوت می کند. نیز هر شب حدود ۸۰ نفر از اصحاب صفه را به خانه می برد و پذیرایی می کرد. در حالی که بقیه انصار، یکی دو نفر را همراه می بردند. پیامبر بارها برای او و خانواده اش دعا کردند. روزی بعد از افطار در منزل او، این گونه دعا کردند که غذایتان را همواره نیکان خورند و فرشتگان بر شما درود فرستند و روزه داران نزد شما افطار کنند.
سعد بعد از وفات پیامبر
در روز وفات پیغمبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) حب ریاست وی را بر این داشت که بزرگ ترین جنایت تاریخ اسلام را او بنیان نهد چه واقعه سقیفه بنی ساعده که حق را از مسیر اصلی خود منحرف ساخت از او آغاز گردید. گرچه وی خود از این کار طرفی نبست و دیگران بر سر کار آمدند. وی با ابوبکر بیعت ننمود و آن ها هم از بیم شورش قبیله خزرج بر او سخت نگرفتند و در زمان عمر به شام هجرت کرد و در حوران شام به سال ۱۴ یا ۱۵ شب هنگام به تیر مغیرة بن شعبه فرستاده عمر، ترور شد و بعداً شیوع یافت که جنیان او را کشته اند. روزی ابوحنیفه به مؤمن طاق گفت: اگر علی حقی داشت چرا پس از رحلت رسول حق خویش را مطالبه ننمود؟ مؤمن طاق گفت: ترسید که جنیان او را بکشند، چنان که آن ها سعد بن عباده را به تیر مغیره کشتند. پسر سعد بن عباده، قیس بن سعد از یاوران مخلص حضرت امام علی و امام حسن مجتبی (صلوات الله علیهما) بود.