کلمه جو
صفحه اصلی

بیعت عقبه

دانشنامه عمومی

بیعت عقبه (یا بَیعةُ العَقَبة)، نام یک رویداد اسلامی است که شامل دو بیعت مردم یثرب با پیامبر اسلام در محلی به نام عقبه در نزدیکی سرزمین منا بوده است. این بیعت زمینه ساز هجرت پیامبر از مکه به یثرب گشت. در سال یازدهم بعثت، پیامبر با شش تن از مردم یثرب که از قبیلة خزرج بودند دیدار کرد. پیامبر به گفتگو با ایشان نشست، برایشان قرآن خواند و اسلام را به آنان معرفی نمود. شنیده ها و خبرهای مردم یثرب از یهودیان دربارهٔ ظهور پیامبری در مکّه باعث روی آوری آنان به محمّد شد و این امید را در آن ها ایجاد کرد که با حضور پیامبر در یثرب بتوانند به دشمنی و جنگ بین دو قبیلة اوس و خزرج پایان دهند و از درگیری های آینده پیشگیری نمایند. اینان چون به مدینه بازگشتند، داستان ظهور پیغمبر را با مردم گفتند و این آغاز شروع آشنایی مردم یثرب با اسلام گشت. در پی این ماجرا و که منجر به بیعت اول عقبه شد، اسلام در یثرب گسترش یافت و بسیاری از مردم و سران قبایل یثرب به اسلام گرویدند و پس از آن بود که شماری از مردم یثرب در بیعت دوم عقبه با محمد بیعت کردند و زمینهٔ هجرت محمد به یثرب که بعدها مدینه النبی نامیده شد فراهم گشت.
سرزمین منا، مکانی که پیمان عقبه در آن واقع شد.اسعد بن زراره
عوف بن حارث
رافع بن مالک
قطبة بن عامر
عقبة بن عامر
معاذ بن حارث
ذکوان بن عبدقیس
عبادة بن صامت
ابو عبدالرحمان
عباس بن عباده
ابوالهیثم
عویم بن ساعده
در سال ۱۲ بعثت، دوازده نفر از هفت خانواده از دو قبیلهٔ اوس و خزرج در موسم حج، در عقبه که در نزدیکی منا قرار دارد با پیامبر اسلام بیعت کردند. بنا بر دیدگاه مقریزی نه نفر از خزرج و سه نفر از اوس گرد آمده بودند. درون مایهٔ آن شامل این بود که در پرستش برای خدا شریک نگیرند، دزدی و زنا نکنند، بهتان نزنند، فرزندان خود را نکشند و نافرمانی پیامبر را در آنچه صلاح است نکنند که روی هم رفته عمل کردن به تعالیم دین اسلام بوده است. این بیعت را بیعةالنّساء نیز نامیده اند. بر پایه نظر برخی مورخین به علت اینکه قرار شد بین مسلمانان و کفار جنگی روی ندهد و جنگیدن از جلوه های مردانگی است این بیعت را بیعةالنّساء نامیده اند. پس از این بیعت بود که پس از مدتی و درخواست چندی از مردم یثرب برای ترویج و تعلیم دین، پیامبر مصعب بن عمیر را به یثرب فرستاد. افراد شرکت کننده در این بیعت عبارت بودند از:
در پی تلاش های مصعب ابن عمیر در یثرب و خواندن قران برای مردم، بسیاری از مردم یثرب از جمله سعد بن معاذ رئیس قبیلهٔ اوس به اسلام گرویدند و اولین نماز را در یثرب برپا نمودند. پس از چندی مصعب بن عمیر بن هاشم به مکه بازگشت و مسلمان شدن اهالی یثرب را به پیامبر اسلام اطلاع داد و او شادمان گشت. در موسم حج سال پس از بیعت عقبه اول، مسلمانان یثرب آهنگ آن کردند که همراه با کاروانی به مکه بروند و با پیامبر بیعت کنند. این کاروان از ۵۰۰ تن تشکیل شده بود که به گفته ابن اسحاق از این تعداد ۷۳ مرد و ۲ زن، مسلمان بودند. قرار دیدار در شبی که حجاج در منا بودند تعیین شد. در آن شب پس از اینکه پاسی از شب گذشت مسلمانان یثرب از دیگر حجاج یثربی جدا شدند و به سمت عقبه به راه افتادند و در آنجا گرد آمدند. محمد به آنان گفت:
بر این امر با شما بیعت می کنم که، همانگونه که از زنان و فرزندانتان حفاظت می کنید، از من نیز دفاع کنید.

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] بیعت عقبه (یا بیعة العقبه)، نام دو بیعت مردم یثرب با رسول خدا صلّی الله علیه وآله وسلم می باشد.
عقبه به معنای گریوه یا گردنه، راهی است که از آن به بالای کوه می روند.
محل وقوع بیعت عقبه
محل وقوع دو بیعت، گریوه ای است میان منی و مکه، نزدیک منی و پس از واقصه که در آن جا آبی از آنِ بنی عکرمه وجود داشته است.فاصله آن با مکه حدود پنج کیلومتر است.
تاریخچه بیعت عقبه
بین پیامبر و مردم یثرب دو بیعت اتفاق افتاد که اولی به بیعت عقبه یا بیعة النساء و دومی به بیعت عقبه دوم یا بیعة الحرب مشهور گشت.
← علل وقوع بیعت
...


کلمات دیگر: