جعفر سبحانی تبریزی (زادهٔ ۲۰ فروردین ۱۳۰۸ در تبریز)، متکلم، مرجع تقلید، اصولی، مفسر، فیلسوف و از استادان حوزه علمیه قم است. سبحانی از مدیران دارالتبلیغ اسلامی و نویسندگان مجله مکتب اسلام در سال های پیش از انقلاب اسلامی ایران و نماینده مردم آذربایجان شرقی در مجلس خبرگان قانون اساسی بود. وی مؤسس مرکز تخصصی کلام اسلامی در حوزه علمیه قم است و آثار متعددی درباره علوم اسلامی نوشته است. عبدالحسین خسروپناه پژوهشگر فلسفه دین، وی را علامه حلی زمان نامیده است.
سید حسین طباطبایی بروجردی (۱۲۵۴ش-۱۳۴۰ش) که در آن روز ها مبحث وقت از کتاب صلاة را تدریس می کرد.
سید محمد حجت کوه کمری که در آن زمان تدریس خارج بیع را آغاز کرده بود.
سید روح الله موسوی خمینی
سید محمدکاظم شریعتمداری
سید محمدحسین طباطبایی
پس از فراغت از تحصیلات ابتدایی، در مکتبخانه میرزا محمود فاضل به فراگیری متون ادب پارسی پرداخت و کتاب هایی مانند:گلستان، بوستان، تاریخ معجم، نصاب الصبیان، ابواب الجنان و... را فراگرفت. سپس در ۱۴ سالگی رهسپار مدرسه علمیه طالبیه تبریز گردید و به آموختن مقدمات علوم و سطوح پرداخت. علوم ادبی را نزد حسن نحوی و علی اکبر نحوی و بخشی از مطول، منطق منظومه و شرح لمعه را از محمدعلی مدرس خیابانی آموخت. سبحانی، در آن زمان سخت مشغول تعلیم و تعلم دروس مقدمات، و مباحثه و تألیف بود. یادگار قلمی ایشان در آن زمان با اینکه نوجوانی هفده ساله بود، دو کتاب است که اینک موجود میباشد: ۱.معیارالفکر(درمنطق)۲.مهذب البلاغة(در علم معانی، بیان و بدیع)
در مهرماه ۱۳۲۵ به قم رفت و به تکمیل سطوح، همت گماشت. باقی مانده فرائد الاُصول را نزد میرزا محمد مجاهدی تبریزی و احمد کافی آموخت و کفایة الاصول را هم نزد محمدرضا گلپایگانی فراگرفت.
به غیر از تحصیل دروس فقه و اصول، به آموختن فلسفه و کلام و تفسیر نیز اشتغال داشت.از همین رو در تبریز از سید محمد بادکوبه ای استفاده کرد و از او شرح قواعد العقائد را آموخت. سپس در حوزه علمیه قم مطالعات فلسفی اش را با شرکت در درس های منطق و فلسفه سید محمدحسین طباطبایی تکمیل نمود و در سال های ۱۳۲۸ تا ۱۳۳۰ شرح منظومه و پس از آن بخش اعظم اسفار را نزد او فرا گرفت. او بعد از انتشار کتاب اصول فلسفه و روش رئالیسم به خواست سید محمد حسین طباطبایی، این کتاب را به عربی ترجمه کرد که نخستین جلد آن با مقدمه سید محمد حسین طباطبایی به چاپ رسید.
سید حسین طباطبایی بروجردی (۱۲۵۴ش-۱۳۴۰ش) که در آن روز ها مبحث وقت از کتاب صلاة را تدریس می کرد.
سید محمد حجت کوه کمری که در آن زمان تدریس خارج بیع را آغاز کرده بود.
سید روح الله موسوی خمینی
سید محمدکاظم شریعتمداری
سید محمدحسین طباطبایی
پس از فراغت از تحصیلات ابتدایی، در مکتبخانه میرزا محمود فاضل به فراگیری متون ادب پارسی پرداخت و کتاب هایی مانند:گلستان، بوستان، تاریخ معجم، نصاب الصبیان، ابواب الجنان و... را فراگرفت. سپس در ۱۴ سالگی رهسپار مدرسه علمیه طالبیه تبریز گردید و به آموختن مقدمات علوم و سطوح پرداخت. علوم ادبی را نزد حسن نحوی و علی اکبر نحوی و بخشی از مطول، منطق منظومه و شرح لمعه را از محمدعلی مدرس خیابانی آموخت. سبحانی، در آن زمان سخت مشغول تعلیم و تعلم دروس مقدمات، و مباحثه و تألیف بود. یادگار قلمی ایشان در آن زمان با اینکه نوجوانی هفده ساله بود، دو کتاب است که اینک موجود میباشد: ۱.معیارالفکر(درمنطق)۲.مهذب البلاغة(در علم معانی، بیان و بدیع)
در مهرماه ۱۳۲۵ به قم رفت و به تکمیل سطوح، همت گماشت. باقی مانده فرائد الاُصول را نزد میرزا محمد مجاهدی تبریزی و احمد کافی آموخت و کفایة الاصول را هم نزد محمدرضا گلپایگانی فراگرفت.
به غیر از تحصیل دروس فقه و اصول، به آموختن فلسفه و کلام و تفسیر نیز اشتغال داشت.از همین رو در تبریز از سید محمد بادکوبه ای استفاده کرد و از او شرح قواعد العقائد را آموخت. سپس در حوزه علمیه قم مطالعات فلسفی اش را با شرکت در درس های منطق و فلسفه سید محمدحسین طباطبایی تکمیل نمود و در سال های ۱۳۲۸ تا ۱۳۳۰ شرح منظومه و پس از آن بخش اعظم اسفار را نزد او فرا گرفت. او بعد از انتشار کتاب اصول فلسفه و روش رئالیسم به خواست سید محمد حسین طباطبایی، این کتاب را به عربی ترجمه کرد که نخستین جلد آن با مقدمه سید محمد حسین طباطبایی به چاپ رسید.
wiki: جعفر سبحانی