کلمه جو
صفحه اصلی

بهاءالدین محمد عاملی

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] محمد بن حسین بن عبد الصمد حارثی، معروف به شیخ بهایی در سال ۹۵۳ هجری در شهر بعلبک لبنان به دنیا آمده و در سال ۱۰۳۰ یا ۱۰۳۱ درگـذشـتـه است، وی از علمای جبل عامل است، نسب شیخ به حارث همدانی، صحابی جلیل القدر امیرالمؤمنین (علیه السّلام) می رسد.
مقداری از تحصیلات خود را در وطن فرا گرفت. در کودکی همراه پدرش شیخ حسین بن عبدالصمد که از شاگردان شهید ثانی بوده، چون از حامیان دولت صفویه -که به تازگی شکل می گرفت- بود، با شهادت «شهید ثانی» احساس خطر نموده، از منطقه خود کوچ نمود و به ایران آمد. در زمان شاه طهماسب اول به اصفهان وارد شد و در آنجا نیز با تحصیل علوم مختلف ظرف مدت کوتاهی به مقبولیتی عام دست یافت و از سوی شاه عباس صفوی نهایت احترام را به خود اختصاص داد.
ولادت
بـها الدین محمد بن عزالدین حسین بن عبدالصمد بن شمس الدین محمد بن علی بن حسین بن مـحمد بن صالح حارثی همدانی عاملی جبعی، معروف به شیخ بهایی، حکیم و فقیه و عارف و منجم و ریاضی دان و شاعر و ادیب و مورخ بزرگ، در سال ۹۵۳ ه ق در بعلبک از توابع جبل عامل در یک خاندان علم و دانش که تبار و نسب خود را به حارث همدانی یکی از یاران مخلص علی (علیه السلام) مـی رسـانـنـد، پـا بـه عـرصـه حـیات نهاد پدر عالیقدر او، عالم بزرگوار، شیخ حسین بن عبدالصمدحارثی (متوفی ۹۸۴ ه ق)، یکی از شاگردان مبرز فقیه نامدار شیعه، مرحوم شهید ثانی (مستشهد ۹۶۶ ه ق) است او که خود صاحب نظر بوده و کتبی در فقه و اصول و علوم متداول عصر خود داشته است، پس از شهادت شهید ثانی در ایام جوانی، در اثر سختگیری ها و کارشکنی هایی کـه در امـور شیعه در جبل عامل پیش آمده بود، به ایران منتقل گردید کودک نوپا نیز همراه پدر بـود در عـهد حکومت صفویه که حرکت سیاسی با تز دفاع از اهل بیت (علیهم السلام) و دوستی و مودت آل عصمت (علیهم السلام) شـروع شـده بـود، به حکومت صفوی پیوست و با خاندان بزرگ منشار که عنوان شیخ الاسلامی حکومت را داشت، وصلت نمود.شـیـخ بـهـایـی در اثـر ذکاوت و استعداد فطری که داشت، با بهره گیری از پدر و محیط علمی و فضیلتی اصفهان توانست در علوم و دانش های متداول عصر تبحری به دست آورد، تا آنجا که برخی در توصیف او گفته اند: علامه جهان بشر و مجدد دین در قرن حادی عشر که ریاست مذهب و ملت به او منتهی گردید، در علوم و فنون اسلامی فنی وجود نداشته باشد که او را در آن بهره ای نباشد.
سفرها
شیخ بهایی حدود ۳۰ سال از عمر خود را در سفر گذراند و به شهرها و کشورهای گوناگون سفر نمود؛۱- پس از دوران رشد و تحصیل، از اصفهان به عراق و حجاز رفت و عتبات عالیات را زیارت نموده و حج خانه خدا را نیز به انجام رساند.۲- در سفری به مشهد مقدس همراه شاه عباس کبیر فاصله اصفهان تا مشهد رضوی را پیاده طی نمود.۳- سفری به کشور مصر داشت و در آنجا کتاب معروف خود، کشکول را تالیف کرد.۴- سفر به کشورهای روم و شام و بیت المقدس را پس از مراجعت از مصر در برنامه خویش داشت.۵- از شام عازم حلب شد و در پایان عمر خویش به اصفهان برگشت و سالیانی چند در آن دیار ساکن شد.متاسفانه جز چند یادداشت مختصر توسط بعضی اطرافیان و همراهان شیخ، سفرنامه ای از این سفرهای ۳۰ ساله به دست ما نرسیده است،
عوامل سفر
...


کلمات دیگر: