[ویکی فقه] ابوالحسن احمد بن علی نجاشی از اساتید و بنیان گذاران «علم رجال» است که در اواخر قرن چهارم و نیمه اول قرن پنجم می زیست. متأسفانه از جزئیات زندگی اش همچون زادگاه، سفرها و ... اطلاع دقیقی که نگاشته خود وی یا معاصرانش باشد در دست نیست. از این رو با استفاده از شواهد و قراین و با توجه به آثاری که از او به یادگار مانده است، سعی گردیده از میان اقوال و نظرات مختلف، نظر و قولی که به حقیقت نزدیک تر است برگزیده و به پیشگاه دوست داران علم و عالمان راستین تقدیم گردد.
وی با راهنمایی پدر دلسوز و اندیشمندش فراگیری دانش و معارف دین را در مسجد محله آغاز کرد او در مدتی کوتاه با حضور پیوسته در مسجد «نفطویه نحوی» (معروف به مسجد لؤلؤی) نزد امام جماعت مسجد روخوانی قرآن را فرا گرفت.
← مدرسه اهل بیت
از آنجا که شناخت راویان و به دست آوردن تخصص لازم در این رشته مبتنی بر شنیدنی های زیاد و مراجعه به اساتید بزرگ این فن است، نجاشی برای کسب مهارت در این رشته، از دریای دانش اساتید بسیاری بهره برد و از دست مبارک آنان به دریافت اجازه نقل روایت مفتخر گشت و در دانش رجال تخصص افزون یافت. حال به اختصار از آن بزرگان نام می بریم:۱. علی بن احمد بن عباس نجاشی (پدر نجاشی): نجاشی بعضی از کتاب های شیخ صدوق را نزد پدرش خواند و از دست او اجازه نقل روایت کتاب های شیخ صدوق نایل آمد. ۲. احمد بن محمد بن عمران معروف به «ابن جندی» (۳۰۵ـ۳۹۶). ۳. احمد بن محمد بن موسی معروف به «ابن صلت اهوازی» (۳۲۴ـ۴۰۹) ق. ۴. احمد بن عبدالواحد بن احمد بزاز معروف به «ابن عبدون» یا «ابن حاشر» (۳۳۰ـ۴۲۳) ق.۵. احمد بن علی بن عباس سیرافی معروف به ابن نوح سیرافی. ۶. ابواسحاق ابراهیم بن مخلد (۳۲۵ ـ ۴۱۰).۷. ابوالحسن اسد بن ابراهیم بن کلیب (متوفی ۴۰۰) ق.۸. القاضی ابوعبدالله جعفی.۹. ابوالحسین بن محمد بن ابی سعید.۱۰. حسن بن احمد بن ابراهیم (۳۳۹ـ۴۲۶) ق.۱۱. حسن بن احمد بن محمد معروف به «ابن هیثم عجلی».۱۲. حسن بن محمد بن یحیی فحام (متوفی ۴۰۸) ق.۱۳. ابو عبدالله حسین بن عبیدالله غضائری (متوفی ۴۱۱) ق. نجاشی از این استادش که شنیدنی های زیاد داشت و آگاه به زندگی راویان حدیث بود، به دریافت اجازه نقل حدیث نایل آمد. ۱۴. حسین بن احمد بن موسی.۱۵. حسین بن جعفر بن محمد مخزومی معروف به «ابن خمری».۱۶. سلامه بن ذکاء ابوالخیر موصلی.۱۷. عباس بن عمر بن عباس معروف به «ابن ابی مروان». ۱۸. عبدالواحد بن مهری (۳۱۸ـ۴۱۰) ق. نجاشی کتاب «مسند عمار بن یاسر» را نزد این استاد خوانده است. ۱۹. عبدالسلام بن حسین ادیب (۳۲۹ـ۴۰۵) ق. کتاب «المهدی (عج) » را نزد این استادش خوانده است. ۲۰. عبدالله بن محمد بن عبدالله معروف به «ابو محمد حذاء الدعلجی». ۲۱. عثمان بن حاتم منتاب تغلبی.۲۲. عثمان بن احمد واسطی.۲۳. علی بن احمد بن محمد قمی معروف به «ابن ابی جید» (متوفی ۴۰۸) ق.۲۴. ابوالقاسم علی بن شبل بن اسد. ۲۵. ابوالحسن محمد بن احمد قمی.۲۶. محمد بن جعفر ادیب معروف به «ابوالحسن تمیمی» (۳۰۳ـ۴۰۲) ق.۲۷. محمد بن عثمان بن حسن معروف به «نصیبی معدل». نجاشی کتاب «مارووا من الحدیث» ابوشجاع ارجانی و نوشته ای از عبدالله بن علی که تمام آن نوشته را از امام رضا علیه السلام روایت کرده است، نزد این استاد خوانده است. ۲۸. محمد بن علی بن شاذان قزوینی.۲۹. محمد بن علی بن یعقوب معروف به «ابوالفرج قنائی کاتب».
در محضر شیخ مفید
...
وی با راهنمایی پدر دلسوز و اندیشمندش فراگیری دانش و معارف دین را در مسجد محله آغاز کرد او در مدتی کوتاه با حضور پیوسته در مسجد «نفطویه نحوی» (معروف به مسجد لؤلؤی) نزد امام جماعت مسجد روخوانی قرآن را فرا گرفت.
← مدرسه اهل بیت
از آنجا که شناخت راویان و به دست آوردن تخصص لازم در این رشته مبتنی بر شنیدنی های زیاد و مراجعه به اساتید بزرگ این فن است، نجاشی برای کسب مهارت در این رشته، از دریای دانش اساتید بسیاری بهره برد و از دست مبارک آنان به دریافت اجازه نقل روایت مفتخر گشت و در دانش رجال تخصص افزون یافت. حال به اختصار از آن بزرگان نام می بریم:۱. علی بن احمد بن عباس نجاشی (پدر نجاشی): نجاشی بعضی از کتاب های شیخ صدوق را نزد پدرش خواند و از دست او اجازه نقل روایت کتاب های شیخ صدوق نایل آمد. ۲. احمد بن محمد بن عمران معروف به «ابن جندی» (۳۰۵ـ۳۹۶). ۳. احمد بن محمد بن موسی معروف به «ابن صلت اهوازی» (۳۲۴ـ۴۰۹) ق. ۴. احمد بن عبدالواحد بن احمد بزاز معروف به «ابن عبدون» یا «ابن حاشر» (۳۳۰ـ۴۲۳) ق.۵. احمد بن علی بن عباس سیرافی معروف به ابن نوح سیرافی. ۶. ابواسحاق ابراهیم بن مخلد (۳۲۵ ـ ۴۱۰).۷. ابوالحسن اسد بن ابراهیم بن کلیب (متوفی ۴۰۰) ق.۸. القاضی ابوعبدالله جعفی.۹. ابوالحسین بن محمد بن ابی سعید.۱۰. حسن بن احمد بن ابراهیم (۳۳۹ـ۴۲۶) ق.۱۱. حسن بن احمد بن محمد معروف به «ابن هیثم عجلی».۱۲. حسن بن محمد بن یحیی فحام (متوفی ۴۰۸) ق.۱۳. ابو عبدالله حسین بن عبیدالله غضائری (متوفی ۴۱۱) ق. نجاشی از این استادش که شنیدنی های زیاد داشت و آگاه به زندگی راویان حدیث بود، به دریافت اجازه نقل حدیث نایل آمد. ۱۴. حسین بن احمد بن موسی.۱۵. حسین بن جعفر بن محمد مخزومی معروف به «ابن خمری».۱۶. سلامه بن ذکاء ابوالخیر موصلی.۱۷. عباس بن عمر بن عباس معروف به «ابن ابی مروان». ۱۸. عبدالواحد بن مهری (۳۱۸ـ۴۱۰) ق. نجاشی کتاب «مسند عمار بن یاسر» را نزد این استاد خوانده است. ۱۹. عبدالسلام بن حسین ادیب (۳۲۹ـ۴۰۵) ق. کتاب «المهدی (عج) » را نزد این استادش خوانده است. ۲۰. عبدالله بن محمد بن عبدالله معروف به «ابو محمد حذاء الدعلجی». ۲۱. عثمان بن حاتم منتاب تغلبی.۲۲. عثمان بن احمد واسطی.۲۳. علی بن احمد بن محمد قمی معروف به «ابن ابی جید» (متوفی ۴۰۸) ق.۲۴. ابوالقاسم علی بن شبل بن اسد. ۲۵. ابوالحسن محمد بن احمد قمی.۲۶. محمد بن جعفر ادیب معروف به «ابوالحسن تمیمی» (۳۰۳ـ۴۰۲) ق.۲۷. محمد بن عثمان بن حسن معروف به «نصیبی معدل». نجاشی کتاب «مارووا من الحدیث» ابوشجاع ارجانی و نوشته ای از عبدالله بن علی که تمام آن نوشته را از امام رضا علیه السلام روایت کرده است، نزد این استاد خوانده است. ۲۸. محمد بن علی بن شاذان قزوینی.۲۹. محمد بن علی بن یعقوب معروف به «ابوالفرج قنائی کاتب».
در محضر شیخ مفید
...
wikifeqh: شیعه در علم رجال در اواخر قرن چهارم و نیمه اول قرن پنجم هجری قمری. کتاب فهرست اسماء مصنفی الشیعه معروف به رجال نجاشی از مهم ترین منابع رجالی شیعه از آثار اوست.
در کتب رجال و تراجم (زندگی نامه ها)، به محل ولادت وی اشاره نشده است؛ اما گفته شده وی در صفر سال ۳۷۲ هجری قمری به دنیا آمد. برخی او را بغدادی و پدرش را کوفی دانسته اند و گفته اند که از نجاشی تعبیر به « ابن کوفی » شده است. وی نسب خویش را به عدنان، جد بیستم پیامبر(ص)، می رساند. آن گونه که خودش گفته جدش عبدالله، والی منصور دوانیقی در اهواز بوده و نامه ای به امام صادق(ع) نوشته و امام(ع) در جواب، « رساله اهوازیه » را برای او نوشته است.
از نجاشی با کنیه های ابوالحسین و ابوالعباس یاد شده است. چون یکی از نیاکان احمد بنام عبدالله بر اهواز حکومت می کرد و به نجاشی شهرت داشت به او نجاشی می گفتند.
در کتب رجال و تراجم (زندگی نامه ها)، به محل ولادت وی اشاره نشده است؛ اما گفته شده وی در صفر سال ۳۷۲ هجری قمری به دنیا آمد. برخی او را بغدادی و پدرش را کوفی دانسته اند و گفته اند که از نجاشی تعبیر به « ابن کوفی » شده است. وی نسب خویش را به عدنان، جد بیستم پیامبر(ص)، می رساند. آن گونه که خودش گفته جدش عبدالله، والی منصور دوانیقی در اهواز بوده و نامه ای به امام صادق(ع) نوشته و امام(ع) در جواب، « رساله اهوازیه » را برای او نوشته است.
از نجاشی با کنیه های ابوالحسین و ابوالعباس یاد شده است. چون یکی از نیاکان احمد بنام عبدالله بر اهواز حکومت می کرد و به نجاشی شهرت داشت به او نجاشی می گفتند.
wikishia: ذکر کرده نسبش به عدنان می رسد. خاندان او« آل ابی السمال»، از بزرگان کوفه بوده اند و از گذشته همواره مورد تکریم و احترام مردم قرار داشته اند. یکی از نیاکان نجاشی به نام «عبدالله» والی اهواز بود و به نجاشی شهرت داشت بدین سبب او نیز به لقب «نجاشی» مشهور گشت. عبدالله نجاشی نامه ای به امام صادق علیه السلام نوشته و امام علیه السلام در جواب،«رساله اهوازیه» را برای او نوشته است.
احمد بن علی نجاشی بیشتر عمر خویش را در بغداد گذراند و تنها در چند مورد مسافرت نموده و از بغداد خارج شد که بیشتر برای زیارت عتبات عالیات بوده است.
از جمله سفرهای او می توان به سفر او در سال 400 هجری به نجف اشرف اشاره نمود، که مدتی نیز در جوار امیر المؤمنین علیه السلام باقی ماند. سفری نیز به سامراء داشته و به زیارت عسکریین علیهما السلام مشرف شده است. البته چند بار هم به وطن اصلی خویش، کوفه، مراجعت نموده و در آنجا حدیث شنیده و اجازه گرفته یا اجازه داده است.
نجاشی- علیه الرحمة - از تعداد زیادی از بزرگان روایت شنیده و روایت نقل کرده است. از جمله اساتید او می توان به افراد زیر اشاره نمود:
احمد بن علی نجاشی بیشتر عمر خویش را در بغداد گذراند و تنها در چند مورد مسافرت نموده و از بغداد خارج شد که بیشتر برای زیارت عتبات عالیات بوده است.
از جمله سفرهای او می توان به سفر او در سال 400 هجری به نجف اشرف اشاره نمود، که مدتی نیز در جوار امیر المؤمنین علیه السلام باقی ماند. سفری نیز به سامراء داشته و به زیارت عسکریین علیهما السلام مشرف شده است. البته چند بار هم به وطن اصلی خویش، کوفه، مراجعت نموده و در آنجا حدیث شنیده و اجازه گرفته یا اجازه داده است.
نجاشی- علیه الرحمة - از تعداد زیادی از بزرگان روایت شنیده و روایت نقل کرده است. از جمله اساتید او می توان به افراد زیر اشاره نمود:
wikiahlb: احمد_بن_علی_نجاشی