رکن الدین خورشاه

رکن الدین حسن بن محمد خورشاه واپسین فرمانروای اسماعیلی در ایران است. رکن الدین خورشاه در سال ۶۵۳ (قمری) با قتل پدرش علاءالدین محمد به فرمانروایی در الموت رسید.
با مرگ جلال الدین منگوبرتی آخرین فرمانروای خوارزمشاهیان که خود با الموت وارد جنگ و منازعات سیاسی نیز شده بود، نزاریان ایران به طور مستقیم با مغولان مواجه شدند. تلاش های امام علاءالدین محمد به همراه خلیفهٔ عباسی برای ایجاد یک اتحاد با پادشاهان فرانسه و انگلیس در مقابل مغولان بی اثر ماند؛ تمام کوشش نزاریان برای برقراری یک پیمان مسالمت آمیز با مغولان نیز نتیجه ای در برنداشت.
در هر صورت وقتی که خان بزرگ منگوقاآن، تصمیم گرفت که استیلای مغولان بر غرب آسیا را تکمیل کند اولویت را به ویرانی حکومت نزاری در ایران داد و این مأموریت رابه برادرش هولاکو واگذار نمود.
یک سال بعد از فرمانروایی خورشاه، در پی یورش مغولان در سلخ شوال یا اول ذیقعدهٔ ۶۵۴ قمری (آذر ۶۳۵ خورشیدی) به توصیهٔ خواجه نصیر طوسی تسلیم هلاکو خان مغول شد و از میمون دژ پایین آمد. او سپس عاشق یکی از دختران مغول شد و با اجازهٔ هلاکو با او ازدواج کرد؛ و سپس از هلاکو خواست تا به او اجازه دهد به قراقرم و نزد منکوقاآن مغول برود؛ و با عده ای همراه به سوی مغولستان رهسپار شد اما چون منکوقاآن علاقه ای به دیدار او نداشت دستور داد او و همراهانش را در نزدیکی جیحون بکشند و چنین نیز شد (در سال ۶۵۵ (قمری)).

رُکنُ الدّین خُورْشاه (ح ۶۲۷ـ۶۵۴ق)
آخرین رئیس و داعی اسماعیلیۀ نزاری الموت . پسر علاءالدین محمد و حکومت او مصادف با ضعف و نابسامانی اسماعیلیان الموت بود و حملات پی درپی اهل سنت نیز بر این آشفتگی می افزود. از سوی دیگر فرمانروایی خورشاه مصادف با حملات مغول به ایران بود. خورشاه اگر چه سیادت هولاکو را پذیرفت ، از تعرض او در امان نماند. هولاکو از ناحیۀ قهستان به قلاع اسماعیلی حمله کرد و در زمانی کوتاه بسیاری از آن ها را به تسلیم واداشت . خورشاه سرانجام از میمون دژ فرود آمد و خود را تسلیم مغولان کرد و اندکی بعد الموت تسخیر و ویران شد و درپی آن نزدیک به ۴۰ دژ دیگر نیز به سرنوشت مشابه گرفتار شد. سرانجام دولت اسماعیلی برای همیشه فروپاشید و بقایای اسماعیلیه که مدت ها در رودبار و دیلمان به حیات خود ادامه دادند دیگر نتوانستند رونق بگیرند و برای حیات خود مجبور به تقیه شدند. رکن الدین خورشاه با آن که در سپاه مِنکوقاآن به خدمت پرداخت ، سرانجام به سبب اختلاف با سران سپاه در رود جیحون غرق گردید.

[ویکی فقه] رکن الدین خورشاه، هشتمین امام اسماعیلیان نزاری و آخرین خداوند الموت بود.
او که بزرگ ترین پسر علاءالدین محمد سوم بود، در حدود سال ۶۲۷ زاده شد و در کودکی اش، علاءالدین محمد او را به جانشینی خود برگزید.
رکن الدین خورشاه پس از کشته شدن پدرش در شوال ۶۵۳، به امامت و ریاست دعوت و دولت نزاریان رسید.

متهم بودن خورشاه به مرگ پدرش
در برخی منابع، رکن الدین خورشاه را به توطئه در مرگ پدرش متهم کرده اند.

همزمانی دوران زندگی خورشاه با فتوحات مغولان
دورۀ پرحادثۀ رکن الدین خورشاه که یک سال طول کشید، هم زمان با فتوحات مغولان در ایران بود.

← ورود هلاکو به ایران
...