هجرت به حبشه

هجرت به حبشه (عربی: الهجرة إلى الحبشة‎) که به عنوان هجرت نخست نیز شناخته می شود، مرحله ای در گسترش اسلام است. در این هجرت، گروهی مجموعاً ۸۳ نفره، متشکل از زن و مرد، از نخستین پیروان محمد، که صحابه خوانده می شوند، از اذیت وآزار حکام قریش در مکه، به حبشه پناه بردند.
گاه شمار اسلام در سده هفتم میلادی

[ویکی فقه] نخستین هجرت در تاریخ اسلام، هجرت به «حبشه» است که در سال پنجم بعثت به خاطر فشاری که بر مسلمین صورت گرفت، که در آن زمان پادشاه حبشه، نجاشی بود و بعد از گفتگو با جعفر بن ابی طالب ، مهاجران را در امنیت کامل در حبشه قرار داد، تا این که رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) "عمرو بن امیه صخری" را درباره ی بازگشت با نامه ای به سوی نجاشی فرستاد، وی پس از رسیدن نامه ی حضرت جمعی از آنها را در دو کشتی جای داده و به وطن خویش فرستاد.
نخستین هجرت در تاریخ اسلام، هجرت به «حبشه» است که در سال پنجم بعثت به خاطر فشاری که بر مسلمین صورت گرفت و برای دفاع از اسلام، به دستور خدا و پیامبرش عده ای از مسلمانان موطن و سرزمین اصلی خویش را رها کردند و به سرزمینی دیگر رفتند.
مهاجرت اول
هنگامی که تعداد مسلمانان مکه زیاد شد و ایمانشان آشکار گردید، باعث شد که فشار مشرکین به آنها زیاد شود و مورد آزار و اذیت قریش قرار گیرند تا از دین خود دست بردارند. مشرکان از هیچ شکنجه و اذیتی فروگذار نبودند؛ برخی را می زدند، گروهی را با گرسنگی می آزردند، جمعی را هنگام داغ شدن ریگ های مکه برهنه کرده و آنها را روی ریگ ها می خواباندند، تا مسلمانان از دین خود دست بردارند. در این میان برخی هم استقامت می ورزیدند و هر گونه آزاری را بر خود هموار کرده؛ ولی دست از دین خود بر نمی داشتند. چون رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) دید که یاران او سخت گرفتار و در شکنجه اند، به فرمان الهی به آنها فرمود که به کشور حبشه هجرت کنند؛ زیرا حبشه فرمانروایی دارد که در قلمرو او بر کسی ظلم نمی شود. کسانی که برای نخستین بار آماده این سفر شدند، ده نفر بودند و به روایتی دیگر دوازده مرد و چهار زن بودند و به روایتی دیگر یازده مرد و چهار زن بودند. در مورد نحوه ی مهاجرتشان هم روایات مختلفی است؛ به روایت "محمد بن اسحاق" نحوه ی مهاجرت این چند نفر به صورت انفرادی بود؛ در حالی که روایات دیگر نحوه ی مهاجرت اول را به صورت جمعی می داند. و این چند نفر نخستین قافله ی مهاجرت به حبشه بودند و "عثمان بن مظعون" امیر بر آنها بود. "ابن سعد" روایت می کند که آنان کاملاً پوشیده و پنهان هجرت کردند. برخی از ایشان پیاده و برخی سواره آمده بودند و خداوند هم توفیق مهاجرت را نصیب ایشان کرد که همان ساعت، دو کشتی بازرگانی رسید و ایشان را به نصف دینار به حبشه برد. قریش به تعقیب ایشان پرداختند؛ ولی به هیچ یک از ایشان دست نیافتند. زمان مهاجرت آنها در دومین سال آشکار نمودن دعوت علنی بود.
← علت بازگشت از مهاجرت اول
زمانی که مهاجرین اول که در حبشه بودند، بر اثر شایعه ی دروغ مسلمان شدن مشرکین، به مکه بازگشتند. به نزدیکی شهر که رسیدند، متوجه شدند که این خبر شایعه ی دروغی بیش نبوده و مشرکین مکه مسلمان نشده اند. از این رو جمعی از آنها ناچار شدند، مخفیانه وارد شهر شوند و جمعی به بزرگان قریش پناهده شدند. با این حال هنگامی که وارد مکه شدند، تنها عده ای از آنها بعدها توانستند با پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) به مدینه هجرت کنند و در زمره ی مهاجرین به مدینه باشند؛ چرا که آنان در حبس مکیان بودند، به طوری که در جنگ بدر و غیره نتوانستند حاضر شوند و برخی از آنها در مکه مانده و تا هنگام مرگ در آن شهر بودند و نتوانستند به مدینه هجرت کنند. با این اوصاف اهل مکه دوباره بر مسلمانان سخت گرفتند، به گونه ای که پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) به ایشان اجازه فرمود که برای بار دوم مهاجرت کنند. بنابراین مهاجرت دوم هم مثل مهاجرت اول نتیجه آزار و شکنجه ای بود که از سوی قریش بر مسلمانان وارد شده بود که البته از مرحله ی اول شدیدتر بود. روشن است که پس از این که هجرت کنندگان اول به مکه بازگشتند، مهاجرت دوم صورت گرفت. در تعداد مهاجرین مرحله دوم نیز اختلاف است؛ برخی آنها را هشتاد و سه نفر مرد و یازده زن قریشی و هفت بانوی غیرقریشی می دانند. برخی منابع تعدادشان را هفتاد مرد به جز زنانشان ذکر می کنند.
← سفیران قریش در حبشه
...