کلمه جو
صفحه اصلی

تسخیر انعام

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] تسخیر انعام (قرآن). خداوند انعام را در تسخیر انسان قرار داده است و اگر ارده خدا نباشد انسان توانایی تسخیر انعام را ندارد.
تسخیر انعام برای انسان ها از سوی خداوند است:اولم یروا انا خلقنا لهم مما عملت ایدینا انعـما فهم لها مــلکون.آیا ندیدند که از آنچه با قدرت خود به عمل آورده ایم چهارپایانی برای آنان آفریدیم که آنان مالک آن هستند؟ و الذی خلق الازوج کلها وجعل لکم من الفلک والانعـم ما ترکبون• لتستو ا علی ظهوره ثم تذکروا نعمة ربکم اذا استویتم علیه وتقولوا سبحـن الذی سخر لنا هـذا وما کنا له مقرنین.و همان کسی که همه زوج ها را آفرید، و برای شما از کشتی ها و چهارپایان مرکب هایی قرار داد که بر آن سوار می شوید، تا بر پشت آنها بخوبی قرار گیرید سپس هنگامی که بر آنها سوار شدید، نعمت پروردگارتان را متذکّر شوید و بگویید: « پاک و منزه است کسی که این را مسخّر ما ساخت، و گر نه ما توانایی تسخیر آن را نداشتیم.
عدم توانایی انسان بر تسخیر انعام
عدم توانایی انسان بر تسخیر انعام بدون اراده الهی امکان ندارد:و الذی خلق الازوج کلها وجعل لکم من الفلک والانعـم ما ترکبون• لتستوا علی ظهوره ثم تذکروا نعمة ربکم اذا استویتم علیه وتقولوا سبحـن الذی سخر لنا هـذا وما کنا له مقرنین.و همان کسی که همه زوج ها را آفرید، و برای شما از کشتی ها و چهارپایان مرکب هایی قرار داد که بر آن سوار می شوید، تا بر پشت آنها بخوبی قرار گیرید سپس هنگامی که بر آنها سوار شدید، نعمت پروردگارتان را متذکّر شوید و بگویید: «پاک و منزّه است کسی که این را مسخّر ما ساخت، و گر نه ما توانایی تسخیر آن را نداشتیم. در این آیه سخن از مرکب هایی است که خداوند برای پیمودن راه های دریایی و خشکی در اختیار بشر گذارده، می فرماید: او برای شما از کشتی ها و چهارپایان مرکب هایی قرار داد که بر آن سوار شوید (و جعل لکم من الفلک و الانعام ما ترکبون).این یکی از مواهب و اکرام های خداوند نسبت به نوع بشر است که در انواع دیگر از موجودات زنده دیده نمی شود که خداوند انسان را بر مرکب هایی حمل کرده، که در سفرهای دریا و صحرا به او کمک می کنند.همان گونه که در آیه ۷۰ سوره اسراء آمده است: و لقد کرمنا بنی آدم و حملناهم فی البر و البحر و رزقناهم من الطیبات و فضلناهم علی کثیر ممن خلقنا تفضیلا: ما بنی آدم را گرامی داشتیم و آنها را در خشکی و دریا (بر مرکب های راهوار) حمل کردیم، و از انواع روزی های پاکیزه به آنها روزی دادیم، و بر سایر خلق خود برتری بخشیدیم.و به راستی وجود این مرکب ها فعالیت انسان و گسترش زندگی او را چندین برابر می کند، و حتی مرکب های سریع السیر امروز که با استفاده از خواص موجودات مختلف در اختیار انسان قرار گرفته نیز از الطاف آشکار خدا است، وسائلی که چهره حیات او را به کلی دگرگون ساخته و به همه چیز سرعت بخشیده، و برای او همه گونه آسایش به ارمغان آورده است.آیه بعد هدف نهایی آفرینش این مراکب را چنین بازگو می کند: منظور این است که بر پشت این مرکب ها به خوبی قرار گیرید، سپس نعمت پروردگارتان را متذکر شوید، و بگوئید پاک و منزه است خدایی که اینها را مسخر ما ساخت، و گرنه ما توانایی نگهداری آن را نداشتیم (لتستووا علی ظهوره ثم تذکروا نعمة ربکم اذا استویتم علیه و تقولوا سبحان الذی سخر لنا هذا و ما کنا له مقرنین).جمله لتستووا علی ظهوره اشاره به این است که این مراکب را به گونه ای آفریده است که شما می توانید به خوبی بر آنها سوار شوید و به راحتی به مقصد برسید.در این آیه دو هدف برای آفرینش این مرکب های دریایی و صحرایی بیان شده: نخست یادآوری نعمت های پروردگار به هنگام استقرار بر آنها، و دیگر منزه شمردن خداوندی که اینها را مسخر فرمان انسان ساخته، کشتی ها را چنان آفریده که بتواند سینه امواج را بشکافد و به سوی مقصد حرکت کند، و چهارپایان را رام و تسلیم در برابر انسان قرار داده است.
تسخیر انعام نشانه ای برای انسان
تسخیر انعام برای انسان، از نشانه های خداوند است:اولم یروا انا خلقنا لهم مما عملت ایدینا انعـما فهم لها مــلکون• وذللنـها لهم فمنها رکوبهم ومنها یاکلون.آیا ندیدند که از آنچه با قدرت خود به عمل آورده ایم چهارپایانی برای آنان آفریدیم که آنان مالک آن هستند؟! و آنها را رام ایشان ساختیم، هم مرکب آنان از آن است و هم از آن تغذیه می کنند.
تشکر از خدا بخاطر تسخیر انعام
...


کلمات دیگر: