ایه کنز

[ویکی فقه] آیه کنز. آیه ۳۴ توبه یا آیه کنز به آیه ۳۴ توبه، در باره حرمت ثروت اندوزی اطلاق می شود.
به آیه ۳۴ سوره توبه «آیه کنز» می گویند: ((یا ایها الذین آمنوا ان کثیرا من الاحبار و الرهبان لیاکلون اموال الناس بالباطل و یصدون عن سبیل الله و الذین یکنزون الذهب و الفضة و لا ینفقونها فی سبیل الله فبشرهم بعذاب الیم)؛ «ای کسانی که ایمان آورده اید بسیاری از علما (ی اهل کتاب) و راهبان، اموال مردم را به باطل می خورند و (آنان را) از راه خدا باز می دارند، و آنها را که طلا و نقره را گنجینه (و ذخیره و پنهان) می سازند، و در راه خدا انفاق نمی کنند، به مجازات دردناک بشارت ده».) خداوند در این آیه به تناسب بحث دنیاپرستی پیشوایان یهود و نصاری به ذکر یک قانون کلی در مورد ثروت اندوزان پرداخته است.
معانی مفردات آیه
«یکنزون» از ماده «کنز» به معنای گنج است، که در اصل به معنای جمع و جور کردن اجزاء چیزی گفته می شود، لذا شتر پر گوشت را «کناز اللحم» می نامند، سپس به جمع آوری و نگهداری و پنهان نمودن اموال و یا اشیاء گران قیمت اطلاق گردیده است. بنابراین در مفهوم آن، جمع آوری و نگاهداری و گاهی پنهان کردن نیز افتاده است. «ذهب» به معنای طلا، و «فضه» به معنای نقره است. بعضی از دانشمندان لغت (طبق نقل طبرسی در مجمع البیان) در باره این دو لغت تعبیر جالبی کرده اند و گفته اند: اینکه به طلا، «ذهب» گفته می شود برای آن است که به زودی از دست می رود و بقایی ندارد (ماده «ذهاب» در لغت به معنای رفتن است)، و اینکه به نقره، «فضه» گفته می شود به خاطر آن است که به زودی پراکنده و متفرق می گردد («انفضاض» در لغت به معنای پراکندگی است)، و برای پی بردن به چگونگی حال اینگونه ثروت ها همین نامگذاری آنها کافی است!.
فلسفه حرمت ثروت اندوزی
فلسفه اصلی پول همان گردش کاملتر و سریعتر چرخ های مبادلات اقتصادی است، و آنها که پول را به صورت «گنجینه» پنهان می کنند نه تنها موجب رکود اقتصادی و زیان به منافع جامعه می شوند بلکه عمل آنها درست بر ضد فلسفه پیدایش پول است. آیه فوق صریحا ثروت اندوزی و گنجینه سازی اموال را تحریم کرده است و به مسلمانان دستور می دهد که اموال خویش را در راه خدا، و در طریق بهره گیری بندگان خدا به کار اندازند، و از اندوختن و ذخیره کردن و خارج ساختن آنها از گردش معاملات به شدت بپرهیزند، در غیر این صورت باید منتظر عذاب دردناکی باشند. این عذاب دردناک تنها کیفر شدید روز رستاخیز نیست بلکه مجازات های سخت این دنیا را که بر اثر بهم خوردن موازنه اقتصادی و پیدایش اختلافات طبقاتی دامان فقیر و غنی را می گیرد نیز شامل می شود. اگر در گذشته مردم دنیا به اهمیت این دستور اسلامی درست آشنا نبودند امروز ما به خوبی می توانیم به آن پی ببریم، زیرا نابسامانی هایی که دامن بشر را، بر اثر ثروت اندوزی گروهی خودخواه و بی خبر، گرفته و به شکل آشوب ها و جنگ ها و خونریزی ها ظاهر می شود بر هیچکس پوشیده نیست.
اقوال مفسران در تفسیر آیه
...

---