کلمه جو
صفحه اصلی

فتنه وهابیت

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] فتنه وهابیت ترجمه فارسی کتاب فتنة الوهابیة از سید احمد بن زین بن احمد دحلان المکیوشی شافعی متولد 1231ه.ق است که توسط آقای دکتر همایون همتی به فارسی ترجمه گشته است.
رساله موجزی که پیش رو دارید، نقدی است که یکی از عالمان نامدار اسلامی در کمال اختصار بر آئین وهابیت نگاشته است. بنیانگذار آئین وهابیت «محمد بن عبدالوهاب» است که در سال 1115ق در شهر «عُیینه» از منطقه «نجد» دیده به جهان گشود. فقه حنبلی و آموزش های علمی مقدماتی را نزد پدر آموخت. سفری به خانه خدا رفت و پس از آن به مدینه مسافرت کرد. مدتی نیز در بصره بسر برد و پس از بازگشت به نجد و اقامتی کوتاه در شهرهای «حُرَیْمله» و «عُیینه» سرانجام در شهر «دِرعیه» اقامت گزید و تا پایان عمر در آنجا ماند. در این شهر با حکمران که «محمد بن سعود» نام داشت آشنا شد و با همکاری و همراهی او آیین وهابیت را پی ریزی نمود و از آن پس این دو خانواده «آل سعود» و «آل شیخ» توأماً حاکمیت سیاسی و دینی در عربستان را در اختیار دارند. شیخ محمد از ایام کودکی با آراء و اندیشه های «ابن تیمیه » آشنا گشته بود و از همان دوران سخنانی را درباره توحید، توسل، شفاعت، زیارت قبور و... بر زبان می راند. آشنایی با افکار ابن تیمیه او را در عقایدش راسخ تر کرد. لذا دست به نگارش کتاب هایی زد که عمدتاً در ردّ عقاید یاد شده می باشد. او به زعم خویش کمر به مبارزه با بدعت ها بسته بود و می کوشید تا اسلام را از پیرایه هایی که بر او بسته اند پاک سازد. لذا محور اصلی اندیشه و فعالیت های علمی او مبارزه با خرافه پرستی و بدعت گرایی و کوشش در جهت خالص سازی اسلام و اصلاح دینی بود. از این جهت ضرورت دارد که داعیه اصلاح طلبی آئین وهابیت را مورد کاوش دقیق علمی قرار داد و به ویژه تأثیرات نهضت اعتراض یا پروتستانتیزم و افکار مارتین لوترکینگ را بر بنیانگذار این فرقه و سایر پیشوایان فکری و آموزگاران علمی آن به بررسی گرفت. تعیین میزان توفیق محمد بن عبدالوهاب در پیرایش اسلام از خرافه ها و ستیز بر علیه بدعت ها و نیز پدید آوردن نهضت اصلاح دینی نیاز به تحقیقی گسترده و عمیق دارد و در این رساله فشرده و کوتاه نمی توان به آن پرداخت؛ اما همین قدر باید گفت که آراء این شیخ نجدی در عمل موجب تفرقه در صفوف مسلمانان و از بین بردن وحدت آنان گشت. صرف نظر از خطاهای تئوریک مؤسس وهابیت و نگرش نادرستی که در مورد توحید و شرک، زیارت، استمداد از اولیاء، توسل و شفاعت و مسائلی از این قبیل داشت، نتیجه عملی آراء او نه تنها موجب پدید گشتن اصلاح دینی در جوامع اسلامی نگشت، بلکه خود مشکلات بی شماری را پدید آورد. آراء تند او باعث ناخرسندی اغلب مسلمانان شده و واکنش هایی در رد آراء او نگاشتند و پدر و برادرش که خود از عالمان نامدار عصر بودند به مخالفت با اندیشه های او برخاستند و هر چه زمان گذشت جدایی و شکاف بین جریان وهابیت و عموم مسلمین بیشتر شد. زیرا از نظر این آیین کارهایی که غالب مسلمانان به عنوان مناسک دینی انجام می دهند، شرک آمیز و کفرآلود است.
رساله حاضر، نقدی است بر برخی از اندیشه های بنیانگذار وهابیت که در نهایت فشردگی و ایجاز نگارش یافته است و صرفاً از آن جهت که نماینده نگرش یکی از عالمان بزرگ اهل تسنن است و می تواند راه گشای مطالعات تفصیلی و عمیق تر در خصوص وهابیت و اشکالات آن باشد، به فارسی برگردان شده است و امید است که خواننده کنجکاو و واقع بین را با حقیقت آشنا سازد.
الصواعق الإلهیة فی الرد علی الوهابیة
مطالعه کتاب فتنه وهابیت در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور
[ویکی اهل البیت] فتنه وهابیت (کتاب). نویسنده:سید احمد زینی دحلان، مترجم: همایون همّتی
مؤلف این کتاب که مفتی مکه است، از آن گروه عالمانی می باشد که مصیبت بزرگ وهابیت را به درستی درک کردند و به ردّ و نقد این بدعت پرداختند. دحلان در این کتاب به اختصار به بررسی برخی از اندیشه های بنیانگذار وهابیت پرداخته و آنها را در بوته نقد گذارده است.
قم، نشر مشعر، بی تا، 71 صفحه، جیبی.
مرکز تحقیقات حج، آینه آثار (فهرست آثار منتشر شده بعثه)، نشر مشعر، ص: 58


کلمات دیگر: