حزب الله لبنان

نام تشکیلاتی سیاسی ـ نظامی در جامعۀ شیعه لبنان. ظهور این تشکّل به زمانی بازمی گردد که نَبیه بِرّی، رهبر جنبش امل، در گردهمایی کمیتۀ نجات شرکت کرد که به دعوت الیاس سرکیس، رئیس جمهور وقت لبنان، هم زمان با اشغال لبنان توسط اسرائیل در ۱۹۸۲ برگزار شد. سیّد ابراهیم الامین، مسئول دفتر جنبش امل، با برگزاری کنفرانسی مطبوعاتی در دفتر روزنامۀ کیهان، به کمیتۀ نجات و شرکت کنندگان در آن حمله کرد و آن را کمیتۀ امریکایی نامید. هم زمان با این اوضاع، سید حسین موسوی (ابوهشام)، قائم مقام رهبر جنبش امل، نیز به کمیتۀ نجات تاخت و ضمن انشعاب از جنبش، ظهور جنبش امل اسلامی را اعلام کرد. دفتر سیاسی امل در بیروت در واکنشی موسوی را اخراج کرد، اما به زودی بسیاری از رجال و شخصیت ها و جوانان لبنان با انتقاد از امل خط مشی جدیدی را با الهام از انقلاب اسلامی آغاز کردند و سازمانی تشکیل دادند که نام آن به حزب الله شهرت یافت. حزب الله لبنان که گروهی اسلام گرا و آزادی خواه بود، عمدتاً از نبرد مسلحانه با رژیم صهیونیستی برای آزادسازی جنوب لبنان حمایت می کرد و از نظر اجتماعی نیز به گسترش خدمات پیشینِ جنبش امل، مانند مدرسه سازی و تأسیس درمانگاه و امور خیریه با کمک مردم می پرداخت. در مارس ۱۹۸۸، به دنبال تعمیق اختلافات میان اعضای امل و حزب الله منازعه ای بین این دو درگرفت که حدود دو سال به طول انجامید، اما سرانجام صلح بین آن دو برقرار و هر دو گروه در صحنۀ لبنان فعال شدند. در ۱۹۹۲ رژیم اشغالگر قدس طی عملیاتی سید عباس موسوی، دبیرکل وقت حزب الله لبنان، را به همراه خانواده اش به شهادت رساند. شورای رهبری حزب الله بلافاصله سیّد حسن نصرالله را جانشین وی کرد. حزب الله از آغاز دهۀ ۱۹۹۰ نبردهای سختی با رژیم اشغالگر قدس داشت که دشوارترین آن ها در ۱۹۹۳ و ۱۹۹۶ بود، اما مهم ترین نبرد آنان جنگ ۳۳روزه در ۲۰۰۶ بود. این یورش نظامی که به قصد نابودی حزب الله صورت گرفته بود با ناکامی و شکست بی سابقۀ رژیم اشغالگر قدس به پایان رسید و بزرگ ترین شکست تاریخ اسرائیل لقب گرفت و نام حزب الله را در گستره ای جهانی مطرح کرد.

حزب الله لبنانسازمانی سیاسی-نظامی در لبنان است.
• «ما بخشی از جهان عرب هستیم، و اجازه نخواهیم داد حزب الله، دولت لبنان را کنترل کند». -> اشرف ریفی
• «راه فلسطین از زبدانی و دمشق نمی گذرد. راه بیروت به تهران بله از سوریه و عراق می گذرد اما راه فلسطین قطعاً نه.» اشاره به سیاست های حزب الله نسبت به ج.ا.ایران -> سعد حریری
• دربارهٔ این سخن «بعضی به ما گفتند و نوشتند آیا راه قدس از جونیه می گذرد؟ اگر از ما می پرسید هیچ وقت این طور نبوده است. روزی هم نخواهد رسید که راه قدس از جونیه بگذرد. چون ما قدرت طلب و در پی اقتدار و سلطه نیستیم... اما بله، راه قدس از قلمون، زبدانی، حمص، حلب، درعا، سویدا و حسکه می گذرد چون اگر سوریه از دست برود فلسطین و قدس از دست رفته است. سید حسن نصرالله»• «ما در موضع مخالفت کامل با جنگ پیشگیرانه علیه تروریسم نیستیم، اما میان مشارکت لبنان در جنگ علیه تروریسم با ارتش و قوایی که تحت نظر دولت باشند و تک روی یک گروه مسلح در مشارکت در جنگی خارج از مرزهای لبنان فرق زیادی وجود دارد.» -> سعد حریری
• «از هنگامی که ایران تصمیم گرفت انقلابش را به لبنان صادر کند که به صورت متوالی خوراک تفرقه و درگیری داخلی را به لبنانی ها تقدیم می کند، پیش از اینکه به زیان سایر گروه های لبنانی تمام شود، به شیعیان برخورد کرد که در دهه هشتاد قرن گذشته به نبرد بین برادران جنبش آمل و حزب الله معروف شد.» -> سعد حریری
• «آمریکایی ها حزب الله را و مقاومت لبنان را -که فداکارترین نیروهای دفاع ملّی در یک کشورند- متّهم به تروریسم می کنند، از این بی انصافی بالاتر نمی شود. آن وقت در مقابل، دولت تروریست صهیونیستیِ کودک کُش را مورد حمایت خودشان قرار می دهند، با یک چنین سیاستی چگونه می شود معامله کرد، چگونه می شود مذاکره کرد، چگونه می شود به توافق رسید؟»• «علّت اینکه ما از مقاومت لبنان دفاع می کنیم چون اینها یک گروه مقاومت -به معنای واقعی- در مقابل دشمنند، یک گروه دفاعند، یک گروه شجاعند، فداکارند و ایستاده اند در مقابل . اگر اینها نبودند، اسرائیل که یک روزی تا صیدا و جلوتر از صیدا و تا خودِ بیروت هم آمد، امروز بیروت را اشغال می کرد، لبنانی باقی نمی ماند؛ گروه مقاومت است که جلوی اینها را گرفته است. آن وقت آمریکایی ها، حضرات سیاستمداران صادق و راستگوی آمریکا(!) اینها را می گویند تروریست و ایران را به خاطر حمایت از اینها می گویند مدافع تروریسم! مدافع تروریسم، شما هستید. شما هستید که داعش راه می اندازید، شما هستید که تروریست تربیت می کنید، شما هستید که صهیونیست های خبیث و تروریست را زیر بال خودتان نگه می دارید، شما مدافع تروریست ؛ شما باید محاکمه بشوید به عنوان حمایت و کمک به تروریست. همین مسئله در مورد یمن هست، در مورد بحرین هست، در مورد کشورهای دیگر هست.»

[ویکی فقه] حزب الله، از تأثیرگذارترین تشکلهای شیعی لبنان.
حزب الله، از تأثیرگذارترین تشکلهای شیعی لبنان. جنبشهای اسلام گرای شیعی در لبنان، نخست تحت تأثیر حوزه علمیه نجف و قم و نیز متأثر از انقلاب اسلامی ایران پدید آمدند. مهم ترین این جنبشها، جنبش محرومین (حرکة المحرومین) و جنبش گروههای مقاومت اسلامی (افواج المقاومةالاسلامیة)، مشهور به اَمَل، بودند که امام موسی صدر آنها را تأسیس کرد
← ضعیف شدن حزب با ناپدید شدن امام موسی صدر
(۱) مسعود اسداللهی، از مقاومت تا پیروزی: تاریخچه حزب الله لبنان، ۱۳۶۱ـ ۱۳۷۹، تهران ۱۳۷۹ش.(۲) مسعود اسداللهی، جنبش حزب الله لبنان: گذشته و حال، تهران ۱۳۸۲ش.(۳) امین مصطفی، المقاومة فی لبنان: ۱۹۴۸ـ ۲۰۰۰، بیروت ۱۴۲۴/۲۰۰۳.(۴) عبدالله بلقزیز، حزب الله من التحریر الی الردع: ۱۹۸۲ـ ۲۰۰۶، بیروت ۲۰۰۶.(۵) حسن فضل الله، الخیارالآخر: حزب الله، السیرة الذاتیة و الموقف، بیروت ۱۴۱۴/ ۱۹۹۴.(۶) رفعت سیداحمد، حسن نصرالله: ثائر من الجنوب، دمشق ۲۰۰۶.(۷) رفعت سیداحمد، حسن نصرالله: الوعد الصادق (ملحمة النصر الالهی کاملة)، دمشق ۲۰۰۷.(۸) وضاح شراره، دولة «حزب الله» : لبنان مجتمعاً اسلامیاً، بیروت ۱۹۹۸.(۹) صلاح الدین سلیم، «الوعد الصادق و تداعیاتها العسکریة»، در فجرالانتصار.(۱۰) طارق عزب، حزب الله بین الحقائق و اوهام الغرب، (قلیوب، مصر) ۱۴۲۲/۲۰۰۲.(۱۱) عارف عبد، لبنان و الطائف: تقاطع تاریخی و مسار غیر مکتمل، بیروت ۲۰۰۱.(۱۲) عبدالحلیم حمود، اسرائیل و حزب الله: الحرب النفسیة، بیروت ۲۰۰۷.(۱۳) جعفر حسن عتریسی، حزب الله: الخیار الاصعب و ضمانة الوطن الکبری، بیروت ۱۴۲۶/ ۲۰۰۵.(۱۴) غسان عزی، حزب الله من الحلم الایدیولوجی الی الواقعیة السیاسیة، کویت ۱۹۹۸.(۱۵) نعیم قاسم، حزب الله: المنهج، التجربة، المستقبل، بیروت ۱۴۲۵/۲۰۰۴.(۱۶) حسن محمود قبیسی، الإنحدار و الإندحار من وعد بلفور الی الوعد الصادق، (بیروت) ۱۴۲۸/ ۲۰۰۷.(۱۷) محمد مورو، حزب الله: النشأة، العملیات، الجهاد، الانتصارات، قاهره (۲۰۰۱).(۱۸) موسوعة حزب الله، بیروت: مؤسسة هنا انترناسیونال.(۱۹) موسوعة نصرالله الرجل الذی یختصرالامة، بیروت: منشورات الفجر، ۱۴۲۷/ ۲۰۰۶.(۲۰) محمدنجیب میقاتی، «میقاتی: الحکومة تجمع الاطیاف اللبنانیة المعارضة و الموالاة»، الریاض، ش ۱۳۴۴۹، ۱۱ ربیع الاول ۱۴۲۶.