کلمه جو
صفحه اصلی

صحابه در قران

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] صحابه در قرآن. در مورد سنت و سیره پیامبر گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله وسلّم) اختلافی بین امت اسلام نیست و شیعه و اهل سنت بالاتفاق سنت حضرت را به عنوان مصدری از مصادر استنباط احکام خداوند در کنار قرآن می شناسند. لیکن در دو مورد بین شیعه و اهل سنت اختلاف است: سیره اهل بیت (علیهم السّلام) و سیره صحابه.
اهل سنت ارزش شایسته و در خور شانی برای سیره اهل بیت (علیهم السّلام) قائل نیستند، ضمن آن که بسیاری از آنان تکریم فوق العاده برای امامان قائلند، اما سنت و سیره اهل بیت (علیهم السّلام) را به عنوان مصدر و مرجع نمی شناسند. در مقاله گذشته اثبات کردیم که پیروان اسلام باید مرجعیت علمی و فقهی اهل بیت (علیهم السّلام) را بپذیرند و همان ارج و ارزشی که برای سنت پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) قائلند، برای سیره اهل بیت (علیهم السّلام) قائل باشند.
سیره صحابه
اهل سنت برای صحابه و سیره آنان قداستی ویژه قائلند و همان عصمتی که ما برای پیامبر و امامان قائلیم برای صحابه ثابت دانسته و سنت و سیره آنان را به عنوان مصدری از مصادر استنباط می شناسند.بحث جایگاه صحابه، شان و منزلت آنان، تکریم منزلت خوبان آنان و نقد عملکرد نادرست بدان صحابه، بحثی است دراز دامن. از اتهاماتی که سالیانی طولانی است شیعه را به آن متهم می کنند این است که شیعه همه صحابه را تکفیر می کند و جز برای معدودی از آنان ارج و منزلتی قائل نیست.نویسنده مزدور کتاب «الوشیعه» که جز هتاکی و اهانت به پیروان مکتب اهل بیت سخنی ندارد و از سوی عالمان بزرگ شیعه همانند مرحوم شرف الدین سید محسن امین جبل عاملی، نقدهای عالمانه و افشاگرانه بر آن نوشته شده ولی مع الاسف همچنان این کتاب در ایام حج توسط وهابیان سعودی در بین مسلمین در تیراژ وسیعی منتشر می شود گوید:«کتب الشیعه تکفر عامه الصحابه کافه لم ینج من التکفیر سوی قلیل منهم لاتزید عدتهم علی سبعه؛ کتاب های شیعه تمامی صحابه جز معدودی از آنها را که عددشان به هفت نفر نمی رسد، تکفیر می کنند.» این اتهام، آن قدر واهی است که اگر کسی نگاهی هر چند گذرا به کتاب های شیعه بیفکند به بی اساس بودن آن پی می برد.نظریه شیعه در باب صحابه معتدل ترین دیدگاه است؛ شیعه می گوید: صحابه نیز همانند تمامی امت، خوب و بد دارند، بر خوبان آنان درود می فرستیم و آنان را الگوی فضایل می دانیم و با بدان آنها همان رفتار و منشی را داریم که قرآن کریم و پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله وسلّم) و صحابه خوب آن حضرت داشتند. هرگز در بینش صحابه این نبود که همنشینی با پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) ملاقات و رویت حضرت، انسان را از لغزش بیمه می کند. براین اساس به صراحت علیه مجرمان و مفسدان از اصحاب شهادت می دادند و خواستار اجرای حدود الهی در مورد آنان می شدند. اینک برای آن که بحث به طور منظم پیگیری شده و به نتیجه برسیم این مساله را در چند محور پی می گیریم:۱. صحابی کیست؟۲. صحابه از دیدگاه قرآن.۳. صحابه از دیدگاه پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) و امامان (علیهم السّلام) .۴. ارزش حقوقی سیره صحابه.
تعریف صحابی
معنای لغوی صحابه عبارت است از کسی که همنشین و ملازم کسی است و عرفا به کسی اطلاق می شود که مدتی طولانی با دیگری معاشرت و ملازمت داشته باشد. اما در اصطلاح، تعاریف گوناگونی برای صحابی شده است. برخی گفته اند: صحابی کسی است که همنشین با پیامبر بوده و حضرت را هرچند در یک لحظه از روز دیده باشد.گروهی دیگر گفته اند: صحابی کسی است که در حال اسلام حضرت را دیده باشد و در حال اسلام نیز از دنیا برود. بعضی دیگر گفته اند: صحابی کسی است که یک سال تمام با پیامبر بوده یا لااقل در یک جنگ با آن حضرت همراه بوده باشد. این ها برخی از تعریف هایی است که برای صحابی گفته شده، به نظر می رسد که صحابه همان معنای لغوی است و صاحبان این تعریف هر کدام به سلیقه خود آن را به گونه ای تفسیر کرده اند، به هر حال با توجه به این اختلافاتی که در تعریف صحابی هست اگر قرار باشد «صحابی» موضوع حکمی قرار گیرد باید قدر متیقن را گرفت و نمی توان آن را برای همه جاری دانست و در اخذ به قدر متیقن باید تمام قیود را یک جا جمع کرد.
صحابه از دیدگاه قرآن کریم
...

[ویکی نور] صحابه در قرآن. صحابه در قرآن، اثر سید ضیاءالدین علیانسب، در موضوع عدالت یاران پیامبر(ص) و به زبان فارسی است.
این کتاب، شامل سه بخش است که بخش اول و سوم دارای دو فصل و بخش دوم شامل سه فصل می باشد. در ابتدای کتاب، پیشگفتاری در روش تحقیق و پیشینه تحقیق ذکر شده است.
روش تحقیق مسئله عدالت صحابه به سه طریق انجام گرفته است: 1. از دیدگاه قرآن؛ 2. از دیدگاه صرفا روایی؛ 3. از دیدگاه صرفا تاریخی.
فصل اول از بخش اول، ابتدا به تعریف صحابه در لغت و اصطلاح، بهترین تعریف صحابی از دیدگاه اهل سنت و تعریف صحابی از دیدگاه برخی از صحابه پرداخته است و در پایان، رابطه ی معنای لغوی و اصطلاحی آن را بیان می کند. در این فصل، دایره قدر متیقن صحابه چنین بیان شده است:
1. از نظر زمانی مصاحبت طولانی با پیامبر داشته باشد؛


کلمات دیگر: