کلمه جو
صفحه اصلی

سوره فجر

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] سوره امام حسین علیه السلام یا سوره فجر، هشتاد و نهمین سوره قرآن می باشد.
خداوند در آیه اول این سوره به فجر (انفجار نور در خیمه ظلمت شب) قسم خورده است؛ به همین مناسبت، سوره «فجر» نامیده شد. سوره «فجر» پس از سوره «لیل» نازل شده است؛ همچنان که در طبیعت هم سپیده دم فجر پس از شب فرا می رسد.روایات، این سوره را سوره حسین بن علی علیه السّلام دانسته و به خواندن آن توصیه کرده اند. وجه تناسب آن این است که قیام حسین علیه السّلام خود انفجار فجری از ایمان و جهاد در ظلمت شب جور و شرک بنی امیه بود و همچنان که با فجر و آغاز روز، حرکت و حیات مردم آغاز می شود، با خون حسین علیه السّلام و یارانش در عاشورا، اسلام جانی تازه گرفت و حیاتی دوباره یافت.
محتوای سوره فجر
در این سوره تعلق به دنیا بدان جهت که طغیان و کفران به دنبال دارد، مذمت شده، و اهل دنیا را به شدیدترین عذاب دنیا و آخرت تهدید نموده، روشن می سازد که انسان به خاطر کوتاه فکریش خیال می کند اگر خدا به او نعمتی داده به خاطر آن است که نزد خدا کرامت و احترامی دارد، و آن که مبتلا به فقر و فقدان است، به خاطر این است که در درگاه خدا خوار و بی مقدار است، اولی به خاطر پندار غلطش هر فساد و طغیانی را مرتکب می شود، و آن پندار غلط را روپوش و رفوی خطاهای خود می کند، و دومی هم به خاطر آن پندار غلطش کفر می گوید (و به هر ذلتی تن می دهد) و حال آن که امر بر او مشتبه شده، بلکه اگر قدرت و ثروت دارد و اگر مبتلا به فقر و تنگی معاش است، همه به منظور امتحان الهی است، تا روشن کند چه چیز از دنیایش برای آخرتش از پیش می فرستد. پس قضیه به آن صورت که انسان توهم می کند و به زبان هم جاری می سازد، نیست؛ بلکه به صورتی است که به زودی در قیامت که حساب و جزا به پا می شود، روشن می سازد که آنچه به او رسید چه فقر و ناتوانی و چه ثروت و قدرت همه امتحان بود، که او می توانست از دنیایش برای آخرتش گرفته، از پیش بفرستد، ولی نفرستاد، و عذاب آخرت را بر ثوابش ترجیح داد، پس از میان همه مردم دنیا کسی به سعادت زندگی آخرت نمی رسد، مگر نفس مطمئنه و کسی که دلش به پروردگارش گرم است و تسلیم امر او است، و در نتیجه طوفان های حوادث و گرفتاری ها، او را از جای نمی کند، و در او تغییر حالت پدید نمی آورد، و اگر ثروتمند شد، طغیان نمی کند؛ و اگر فقیر شد، کفران نمی ورزد. گفته شده: سوره مورد بحث به شهادت سیاق آیاتش در مکه نازل شده است.
ویژگی های سوره فجر
۱. سی آیه به عدد کوفی و شامی، ۲۹ آیه به عدد بصری، ۳۲ آیه به عدد حجازی، ۳۳ آیه به عدد برخی از قاریان، ۱۳۷ یا ۱۳۹ کلمه و ۵۷۷ یا ۵۸۴ حرف دارد.۲. در ترتیب نزول، دهمین و در قرآن کریم هشتاد و نهمین سوره قرآن است.۳. پس از سوره لیل و پیش از سوره ضحی و پیش از هجرت در مکه نازل شد و هیچ آیه مدنی ندارد.۴. این سوره را مفصل و از نوع اوساط آن می خوانند.۵. شانزدهمین سوره از سوره های بیست و سه گانه دارای سوگند است.۶. گفته اند در این سوره نسخی رخ نداده است.
مطالب سوره فجر
...


کلمات دیگر: