کلمه جو
صفحه اصلی

عثمان بن عفان

نقل قول ها

عثمان بن عفان سومین خلیفۀ مسلمانان.
• «حسود را بسنده است که به هنگام شادی ات، غمگین شود.»بدون منبع• «شیرینی بندگی را در چهار چیز بافتم: نخست در بجا آوردن آنچه خداوند واجب گردانیده است، دوم در روی گردانیدن در آنچه خداوند حرام کرده است، سوم در فرمان به معروف برای بدست آوردن خشنودی خداوند، چهارم در نهی از کار زشت برای پرهیز از خشم خداوند.»• «هرکس دنیا را ترک کند خداوند او را دوست خواهد داشت؛ و هرکس گناهان را ترک کند فرشتگان و مسلمانان او را دوست خواهند داشت»• «چهار چیز است که ظاهرش فضیلت و باطنش واجب است: مراوده با صالحان فضیلت و اقتدا کردن به آنان واجب، خواندن قرآن فضیلت و عمل به آن واجب، زیارت قبور فضیلت و آماده شدن برای آن واجب ، عیادت از بیمار فضیلت و نوشتن وصیت نامه واجب است.»• «مردم پشت سر من اند، و مرا میان تو و خودشان میانجی کرده اند. به خدا، نمی دانم به تو چه بگویم. چیزی نمی دانم که تو آن را ندانی، تو را به چیزی راه نمی نمایم که آن را نشناسی. تو می دانی آنچه ما می دانیم. ما بر تو در چیزی سبقت نجسته ایم تا تو را از آن آگاه کنیم، جدا از تو چیزی نشنیده ایم تا خبر آن را به تو برسانیم. دیدی چنان که ما دیدیم، شنیدی چنان که ما شنیدیم... با رسول خدا ﷺ بودی چنان که ما بودیم ... برای مروان همچون چاروایی به غارت گرفته مباش، که تو را به هر جا خواست براند، آن هم پس از سالیانی که بر تو رفته وعمری که از تو گذشته.»، به هنگام درخواست مردمی برای میانجی گری نهج البلاغه، خطبه ها، 164 -> علی بن ابی طالب

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] عثمان بن عفّان، خلیفه سوم، کسی است که از سوی ابوبکر به اسلام دعوت شد؛ سپس با حضور نزد پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله وسلم) مسلمان شد و از جمله مهاجران به مدینه ـ به نقلی از مهاجران به حبشه نیز ـ بود. عثمان برخلاف دو خلیفه قبل، رویکردی را انتخاب کرد که برای صحابه و عموم مسلمانان قابل قبول نبود و همین موارد در نهایت سبب قتل او گردید.
«عثمان بن عفّان بن ابی العاص بن امیّة بن عبد شمس بن عبد مناف» ، از مادری به نام «اروی دختر کریز» شش سال پس از حمله ابرهه به مکه (عام الفیل) به دنیا آمد. وی دو کنیه داشت: «ابوعمرو» و «ابوعبدالله». کنیه اول را از زمان جاهلیت به ارث برده بود؛ اما پس از به دنیا آمدن فرزندش عبدالله، مسلمانان به او لقب ابوعبدالله دادند. او دارای ده پسر (برخی منابع، تعداد دیگری نیز ذکر کرده اند) و سه دختر بود که تعدادی از آنها از دختران پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلم) به دنیا آمده و البته هیچ کدام به نوجوانی نرسیده و در همان دوران کودکی از دنیا رفتند.
معرفی اجمالی
عثمان از سوی ابوبکر به اسلام دعوت شد و سپس با حضور نزد پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) اسلام اختیار کرد. طولی نکشید که او با رقیه دختر پیامبر ازدواج کرد و بعد از وفاتش، با ام کلثوم دختر دیگر حضرتشان ازدواج نمود و به همین دلیل، بعدها به ذوالنورین شهرت یافت که البته اعطای چنین لقبی از طرف پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلم) نبود.عثمان همراه معدودی از صحابه ـ مانند حضرت علی (علیه السلام) ـ که خواندن و نوشتن می دانستند، در زمره کاتبان وحی قرار گرفت. بنا بر گزارش برخی منابع، عثمان و همسرش رقیه از اولین افرادی بودند که به حبشه هجرت کرد ند؛ اما بعد از آن به مکه بازگشتند و مجدداً همراه دیگر مسلمانان به مدینه مهاجرت نمودند.
وقایع زمان پیامبر
از زمان هجرت تا رحلت پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلم)، عثمان جز در وقایعی معدود نقش برجسته ای در میان مسلمانان نداشت و هیچ رشادت و شجاعتی، در جنگ های پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلم) از او نقل نشده است. آنچه در این ایام از ایشان نقل شده، به شرح زیر است:او ـ البته با اجازه از پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلم) و به دلیل بیماری سخت همسرش رقیه ـ در جنگ بدر حضور نیافت و همان روزی که خبر پیروزی مسلمانان به مدینه رسید، رقیه از دنیا رفت. در سفر مسلمانان به مکه که منجر به صلح حدیبیّه شد، پیامبر گرامی اسلام، عثمان را به جهت ارتباط عاطفی که با قریش داشت، برای صلح به داخل مکه فرستاد. پس از مدتی خبر رسید که اهالی مکه عثمان را کشته اند.این خبر، مسلمانان را به این باور رسانید که باید برای جنگ آماده شوند؛ لذا با یک دیگر پیمانی بستند که به «بیعت رضوان» معروف شد، سپس خبر رسید که مرگ او تنها یک شایعه بوده است. طبیعتاً به همین دلیل، او در بیعت رضوان نیز حضور نداشت. برخی بیعت رضوان را فضیلتی برای عثمان به شمار می آورند؛ اما باید گفت صرف نظر از مأموریت خطیری که او عهده دارش بود، اما این بیعت برای انتقام گرفتن خون عثمان نبود؛ بلکه برای حفظ اسلام در مقابل کفّار شکل گرفت.جنگ تبوک از جمله جنگ هایی بود که سختی های بسیاری را متوجه مسلمانان کرد؛ زیرا مسافت بسیار طولانی به همراه گرمی شدید هوا، با امکانات آن روز مسلمانان هم خوانی نداشت؛ لذا نیاز به کمک های بسیاری بود و عموم مسلمانان ، در حد توان خود به سپاه اسلام کمک کردند و از آن جا که عثمان به لحاظ مالی، وضعیت مناسب تری از دیگران داشت، کمک بیش تری نسبت به دیگران کرد. البته در برخی نقل ها، ارقام اغراق آمیزی درباره کمک های عثمان وجود دارد که به دلایل مختلفی نمی توان به سادگی آنها را پذیرفت.
دوران خلافت
...

پیشنهاد کاربران

به لطف و مهربانی شمایان میخواهم در بارۀ وصایای حضرت عثمان بن عفان معلومات مکمل برایم روان کنید.

عثمان بن عفان معروف به عثمان ( ( ۴۳ - ) - ۳۵ ه. ق. / ۵۷۹ - ۶۵۵ م. ) و ملقب به «ذوالنورین» و «امیرالمومنین» یکی از صحابه محمد بود که در تاریخ ابتدای اسلام نقش داشت. او از اولین اسلام آورندگان و خلیفه سوم پس از عمر بود و در مدینه با دو تن از دختران محمد ازدواج کرد .
در زمان خلافت او قلمرو اسلامی به بلخ و قبرس رسید. سرانجام در سال سی و پنج هجری توسط معترضانی از مصر، کوفه و بصره کشته شد.
زندگینامه عثمان
عثمان از اولین اسلام آورندگان بود. [۱] وی از بنی امیه و یکی از اشراف و ثروتمندان مکه بود وی در میان خاندانی که قریب به اتفاقشان مخالف اسلام بودند، به اسلام گروید. او در شمار مهاجران به حبشه بود، اما به زودی به مکه بازگشت و به مدینه مهاجرت کرد. [۲] وی در مدینه به ترتیب با دو دختر محمد، ام کلثوم و رقیه ازدواج کرد[۱] و لذا به ذوالنورین مشهور شد.
عثمان در لغت به معنی بچه مار است. [۲]
در زمان ابوبکر از افراد نزدیک به وی بوده و کاتب وی به شمار می آمد. در دوره عمر نیز از نفوذ قابل توجهی برخوردار بود و در آن شرایط نماینده بنی امیه به شمار می آمد.
به خلافت رسیدن عثمان
عمر در اخرین روزهای عُمر خود، شش تن از صحابیان را مامور نمود در مدت سه روز خلیفه مسلمانان را تعیین کنند. . . ! این شش نفر عبارت بودن از:
علی بن ابیطالب
عثمان بن عفان
عبدالرحمان بن عوف
زبیر بن عوّام
طلحة بن عبید اللّه
سعد ابن ابی وقاص
بنوشته تاریخ یعقوبی عمر ابو طلحة بن زید بن سهل انصاری را بر این کار گماشت و گفت: اگر چهار نفر نظری دادند و دو نفر مخالف شدند، آن دو نفر را گردن بزن و اگر سه نفر توافق کردند و سه نفر مخالفت نمودند، سه نفری که عبد الرحمان در میان ایشان نیست، گردن بزن، و اگر سه روز گذشت و بر کسی توافق حاصل نکردند، همه ایشان را گردن بزن». [۳]
بنوشته یعقوبی در این سه روز مذاکرات زیادی انجام شد و نتیجه بین علی وعثمان مردّد شد. عبدالرحمن از علی پرسید: اگر با تو بیعت کنیم آیا حاضر می شوی به کتاب خدا و سنت رسول الله و به شیوة دو خلیفة پیشین رفتار کنی؟ جواب علی به عبدالرحمن این جمله بود که : به کتاب خدا و سنت رسول الله عمل خواهم کرد. عبدالرحمن همین سوال را از عثمان کرد و عثمان جواب مثبت داد و همه شرایط را پذیرفت و لذا او به خلافت رسید[۴]
دوران خلافت
از کارهای عثمان جمع آوری قران و بوجود آوردن نسخه واحد برای قران به پیشنهاد ونظارت علی ابن ابی طالب بود. در دوران خلافت او قلمرو تصرف شده توسط مسلمانان به اوج خود در دوران خلافت رسید، این بزرگ شدن قلمرو اسلامی باعث بوجود آمدن مسایل تازهای در نحوه تعامل جامعه اولیه اسلامی و قلمروهای تازه بدست آمده اسلامی شد که عثمان که در آن زمان به پیری رسید بود نتوانست به خوبی از عهده این امر بربیاید. [۱] در زمان او دامنه قلمرو اسلامی به بلخ و قبرس رسید. او برای کنترل بیشتر اعضای خاندان خود را به امیری فرستاد. [۵]
این روش حکومت مخالفتهای زیادی را برانگیخت. مخالفان او، عثمان را به خویشاوندسالاری و فساد متهم می کردند. سر دسته مخالفان او عایشه، همسر پیامبر بود و دختر ابوبکر، و علی داماد محمد بود. [۱] علی حداقل به لحاظ معنوی سردسته مخالفان عثمان بود. در دوران خلافت عثمان، علی به همراه صحابه دیگری از محمد از جمله طلحه و زبیر از منتقدان عثمان بودند. او عنوان می داشت که عثمان از سنت پیامبر دچار انحراف شده است. مهمترین موارد اختلاف با عثمان بر سر اجرای حدود اسلامی بود. علی اصرار داشت که "حدود الهی" باید اجرا شود. از جمله در قضیه شرب نوشی ولید، حاکم کوفه، که گفته می شود حد به دست خود علی اجرا شد. او در امور سیاسی حداقل به لحاظ معنوی نیز از سرکردگان مخالف عثمان شناخته می شد. در قضیه تبعید ابوذر با وجود ممنوعیت تعیین شده توسط عثمان او با فرزندانش ابوذر را بدرقه کرد. [۶]
قتل عثمان و عواقب آن
سر انجام عثمان در سال ۳۵ هجری توسط معترضانی از کوفه، مصر و بصره کشته شد. کشته شدن او باعث انشقاق شدید جامعه مسلمانان بعد از او شد. کشته شدن او نقطه عطفی در جامعه مسلمانان بود و عملا پایان یکپارچگی مسمانان و شروع جنگ های داخلی بین مسلمانان بود. مهمترین نقطه اختلاف این بود که آیا قتل عثمان عادلانه بود؟ آیا او از دستورهای اسلام منحرف شده بود؟ اگر چنین بود آیا شایسته قتل بود؟[۱] پس از عثمان، علی به خلافت رسید که دوران خلافت اوبه دلیل کارشکنی ها ونیرنگ بازی های معاویه، مصادف با جنگ های داخلی زیادی بین مسلمانان شد. [۶]
محل دفن عثمان
عثمان در باغی بنام "حش کوکب" در شمال شرقی بقیع دفن شده است، و پیامبر این باغ را "روحاء" نامیده بود، و بنی امیة این باغ را بعدا شامل قبرستان بقیع کردند، و بقیع قبری است که در سمت جنوبی شرقی مسجد نبوی قرار گرفته است، و قبر عثمان در این قبرستان ( بقیع ) در فاصله ۱. ۳۵ متری قبر "شهداء الحرة" قرار گرفته است، با این وصف قبر عثمان در قبرستان بقیع است. نقل است عثمان این باغ را از فرد یهودی خریداری کرده بودند و او پس از قتل در ملک خویش یعنی همان باغ دفن شد و بنا به نقل دیگر بعلت ممانعت شورشیان نسبت به دفن وی در قبرستان مسلمین او را شبانه در این باغ که مقابر یهود در آن بود، دفن کردند.
جستارهای وابسته
عثمان در نهج البلاغه
پانویس
↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ ۱٫۴ JOHN BOWKER. "ʿUthmān b. Affān. " The Concise Oxford Dictionary of World Religions. ۱۹۹۷. Encyclopedia. com. ۳۱ Dec. ۲۰۱۰ http://www. encyclopedia. com.
↑ ۲٫۰ ۲٫۱ لغتنامه دهخدا
↑ ترجمه تاریخ یعقوبى، ج ۲، ص ۵۰ و نیز بنگرید به: التنبیه و الاشراف، ص ۲۶۷
از ویک پدیا
همچنین:
عثمان بن عفان
عثمان معروف به عثمان بن عفان ( ( ۴۳ - ) - ۳۵ ه. ق. / ۵۷۹ - ۶۵۵ م. ) یکی از صحابه پیامبر بود که در تاریخ ابتدای اسلام نقش بسیار گسترده ای داشت. او از اولین اسلام آورندگان و خلیفه سوم پس . . .

همانطور که حضرت علی و فرزندانش مورد احترام
هستند، به دیگر خلفا و اصحاب پیامبر اسلام ص
هم باید احترام گذاشت، به همسران پیامبر هم *باید*
احترام گذاشت و میانشان تبعیض قائل نشد،
اگر مسلمان هستیم و پیرو پیامبر ص باید بدانیم نباید
به ادیان و مذاهب افراد توهین کرد، ، ، ،
و مهمتر از همه به مقدسات یکدیگر
حضرات ابوبکر و عمر و عثمان و طلحه و زبیر و. . . برای اهل سنت اشخاص با احترام و عزیزی هستند، پس نباید به آنها
ناسزا گفت، آنان دوستان خدا و یاران پیامبر بوده اند

تا کی در جهل و نادانی بسر میبرید؟
تا کی آتش سوزان جهنم را برای خود می خرید؟
لا تعقلون؟
اندیشه نمیکنید؟
به روز سختی که تک تک شما برای رد شدن از پل صراط
باید عذر خواهی کنید از این بزرگواران نمی اندیشید؟

پس از این همه لعن و نفرینی که کرده اید، آیا
روی نگاه کردن به چهرشان دارید؟
خداوند انسان هارا از لعن و نفرین منع کرده است
پس چطور میتوانید باز آنچه را که خدا منع کرده است
به زبان بیاورید؟

به فکر روز سختی باشید که همه به صف ایستادند
تا تکلیفشان مشخص شود و شما حتی آرزو میکنید
تا کارهایتان نزد دیگران اعلام نشود تا خوار نشوید
آنگاه است که از کرده ی خود پشیمانید و راه بازگشتی
نیست، خداوند به شما بشارت آن روز را داده است
برای آن روز آماده شوید
هرکس در قبر خویش میخوابد، پس کسی را برای
گناهان کرده و نا کرده اش سرزنش نکنید.
کس چه داند؟ شاید او از شما نزد خداوند با ارزش
تر باشد؟!!!. . .


کلمات دیگر: