سید جعفر شهیدی

سید جعفر شهیدی (۱۲۹۷ در بروجرد - ۲۳ دی ۱۳۸۶ در تهران) رئیس مؤسسه لغت نامه دهخدا و مرکز بین المللی آموزش زبان فارسی، استاد تمام دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران و از پژوهشگران برجسته زبان و ادبیات فارسی، فقه و تاریخ اسلام بود.
معاون مؤسسه لغت نامه دهخدا ۱۳۴۲
رئیس مؤسسه لغت نامه دهخدا
رئیس مرکز بین المللی آموزش زبان فارسی ۱۳۶۸
همکاری با دکتر محمد معین در تهیه فرهنگ فارسی معین
شهیدی از شاگردان برجستهٔ علی اکبر دهخدا و بدیع الزمان فروزانفر در دانشگاه تهران بود و در سال ۱۳۴۰ دکترای خود را در رشته ادبیات فارسی و تاریخ دریافت کرد. او همچنین در حوزه علمیه قم و حوزه علمیه نجف زیر نظر سید حسین طباطبائی بروجردی، سید ابوالقاسم خویی تحصیل کرد و درجه اجتهاد داشت.
او به جز همکاری در تدوین فرهنگ معین و لغت نامه دهخدا، ۴ عنوان ترجمه، ۳ عنوان تصحیح و تعداد زیادی تألیف دارد که شماری از کتاب های وی به زبان های بیگانه ترجمه شدند و جایزه دریافت کردند.
سیدجعفر شهیدی فرزند سیدمحمد سجادی که از دانشمندان و مفاخر بزرگ ادبی ایران به شمار می رفت، در سال ۱۲۹۷ هجری خورشیدی در یکی از محلات قدیمی شهر بروجرد به دنیا آمد. وی دوران تحصیل ابتدایی و اندکی از متوسطه را در این شهر و سپس ادامه آن را در تهران به انجام رساند. شهیدی ابتدا به نام سجادی معروف بود که بعدها تغییر شهرت داده و با نام شهیدی در مراکز علمی و دانشگاهی شهرت پیدا کرد.

رجوع شود به: سیدجعفر_شهیدی

سید جعفر شهیدی (۱۲۹۷ / ۱۹۱۹–۱۳۸۶ / ۲۰۰۸م) استادِ زبان و ادبیات فارسی و تاریخ نگارِ اسلام.
•

[ویکی فقه] سید جعفر شهیدی در سال ۱۲۹۷ در خانواده ای مذهبی در بروجرد به دنیا آمد. وی علاوه بر دروس حوزوی و اخذ اجتهاد در حوزه دارای مدرک دکترای ادبیات فارسی می باشد. ایشان صاحب تالیفات ارزشمند بسیار زیادی است.
سید جعفر شهیدی در سال ۱۲۹۷ در خانواده ای مذهبی در بروجرد به دنیا آمد و تحصیلات عمومی خود را همان جا و در کنار خانواده اش گذراند. در سال ۱۳۲۰ برای تحصیل علوم دینی و فقه و اصول راهی نجف شد؛ اما بعد از هشت سال، به علت بیماری و نیاز به مراقبت دایمی به ایران بازگشت. وی جواز اجتهاد در رشته فقه و اصول خود را هنگام تحصیل در حوزه علمیه نجف اشرف کسب کرد. در سال ۱۳۳۰ به تدریس در دبیرستان های تهران پرداخت و در همان سال انتشار مجله فروغ علم را عهده دار شد. در هنگام تدریس و اشتغال مدرک کارشناسی الهیات را کسب کرد و در سال ۱۳۲۸ با دعوت علی اکبر دهخدا به همکاری با وی پرداخت. شهیدی در سال ۱۳۴۰ مدرک دکتری ادبیات فارسی خود را در رشته تاریخ و ادبیات از دانشکده ادبیات دانشگاه تهران دریافت کرد و از همان سال به تدریس در دانشگاه پرداخت. در سال ۱۳۴۲ معاونت موسسه دهخدا را بر عهده گرفت و در سال ۱۳۴۶ همکاری با دکتر محمد معین در تهیه فرهنگ فارسی معین نقش داشت. شهیدی در سال ۱۳۷۳ با سفری به چین، استادی افتخاری را از دانشگاه پکن گرفت.
تالیفات
از تالیفات او عبارتند از: کتاب مهدویت در اسلام در سال ۱۳۲۹، جنایات تاریخ، در سه جلد، چراغ روشن در دنیای تاریک یا زندگانی امام سجاد علیه السّلام ، کتاب پس از پنجاه سال (پژوهشی تازه پیرامون قیام امام حسین علیه السلام)، و شرح لغات و مشکلات دیوان انوری، تاریخ تحلیلی اسلام تا پایان امویان، زندگانی حضرت فاطمه علیه السّلام و آشنایی با زندگانی امام صادق علیه السّلام ، زندگانی علی بن الحسین علیه السّلام ، ستایش و سوگ امام هشتم در شعر فارسی، عرشیان، شرح مثنوی شریف، جلد چهارم (دنباله کار جلد مرحوم فروزانفر) و جزء و دفتر دوم)، شرح مثنوی دفتر سوم، از دیروز تا امروز (مجموعه مقاله ها) به کوشش هرمز ریاحی و شکوفه شهیدی، علی از زبان علی (شرح زندگانی امیرمومنان)، از تا نیز شرح مثنوی دفتر چهارم، پنجم و ششم. تصحیح آثاری چون تصحیح آتشکده آذر اثر لطفعلی بیک آذر بیگدلی، به همراه مقدمه، فهرست و تعلیقات سید جعفر شهیدی از آثاری تصحیحی او است. او در سال ۱۳۴۱ تصحیح دره نادره اثر میرزا مهدی خان استرآبادی، و در ۱۳۳۷ تصحیح براهین العجم، اثر محمدتقی سپهر را به همراه تهیه حواشی و تعلیقات تصحیح کرد. ابوذر غفاری نخستین انقلابی اسلام، شیر زن کربلا اثر بنت الشاطی، انقلاب بزرگ اثر دکتر طه حسین و نهج البلاغه از آثار ترجمه ای او هستند. محمد خاتم پیامبران، مقاله از ولادت تا بعثت، جاول و از بعثت تا هجرت، جدوم، یادنامه علامه امینی، - محیط ادب (مجموعه سی گفتار به پاس پنجاه سال تحقیقات و مطالعات سید محمد محیط طباطبایی)، با همکاری حبیب یغمایی، محمد ابراهیم باستاتی پاریزی و ایرج افشار، نیز از مقالات منتشر شده استاد سید جعفر شهیدی هستند. کتاب پس از پنجاه سال (قیام امام حسین علیه السّلام او به زبان های عربی، انگلیسی، ترکی استانبولی، ترکی آذربایجانی، ژاپنی و اردو، ترجمه شد و نیز کتاب زندگانی حضرت فاطمه به زبان ترکی استانبولی و عربی و همچنین تاریخ تحلیلی اسلام به زبان های عربی، یونانی ترجمه شده است. استاد شهیدی همچنین بیش از یکصد مقاله به زبان فارسی و عربی دارد که قسمتی از مقاله های فارسی او در مجموعه ای به نام (از دیروز تا امروز) گردآوری و چاپ شده و مقاله های عربی او نیز در مجله های ایران، الجزیره و عراق چاپ شده اند. او کتاب هایی نیز دارد که به دریافت جایزه نایل شده اند که از جمله آن ها می توان به دره نادره، زندگانی فاطمه زهرا سلام الله علیها ، نهج البلاغه و شرح مثنوی اشاره کرد.
منبع
نرم افزار تا حضور، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.