مترادف بردباری : تاب، تحمل، حلم، حوصله، شکیب، شکیبایی، صبر، صبوری، طاقت
متضاد بردباری : ناشکیبایی، کم حوصلگی، ناشکیبی
بردباری
مترادف بردباری : تاب، تحمل، حلم، حوصله، شکیب، شکیبایی، صبر، صبوری، طاقت
متضاد بردباری : ناشکیبایی، کم حوصلگی، ناشکیبی
فارسی به انگلیسی
bearing, endurance, equanimity, forbearance, fortitude, patience, tolerance, toleration
فارسی به عربی
ثبات , صبر , صلة , فلسفة
مترادف و متضاد
تاب، تحمل، حلم، حوصله، شکیب، شکیبایی، صبر، صبوری، طاقت ≠ ناشکیبایی، کم‌حوصلگی، ناشکیبی
تجرد، بردباری، حکمت، فلسفه، وارستگی
مدارا، بردباری، ازادمنشی، ازادی، تحمل، ازادگی
پایمردی، بردباری، ثبات، شکیبایی، شهامت اخلاقی
رفتار، وضع، جهت، متکا، یاتاقان، بردباری، سلوک، طاقت، زاد و ولد، زایش، نسبت
بردباری، اغماض، تحمل، تاب، سعه نظر، قدرت تحمل نسبت به دارو یا زهر
بردباری، طاقت، عزا، شکیبایی، تاب، صبر، شکیب
بردباری، طاقت، تحمل
فرهنگ فارسی
۱- بارکشی . ۲- تحمل تاب و طاقت . ۳- صبر شکیبایی .
فرهنگ معین
( ~. )(حامص . )۱ - بارکشی . ۲ - صبر، شکیبایی .
لغت نامه دهخدا
بردباری. [ ب ُ ] ( حامص مرکب ) حلم. ( دهار ) ( آنندراج ). تحمل. ( آنندراج ). تاب و تحمل ( ناظم الاطباء ). احتمال. ( یادداشت بخط مؤلف ). صبر. شکیبائی. ( آنندراج ) ( ناظم الاطباء ). شکیب :
سر مردمی بردباری بود
سبک سر همیشه بخواری بود.
که تن را بدو نام و آسایش است.
دلاور گمانی بسستی برد.
با نیکنامی جود او مقترن.
زشت است خوارکاری خوب است بردباری.
در خدمتم نکردی چندین تو خوارکاری.
نبیند خرمی از مهرکاری.
بسی نیز خرسندی از کاهلی است.
دلش باوفا و کفش باسخاست.
با من نکند هیچ بردباری.
بر دل و طبع بردبار تو باد.
بفرمان او پاک بشتافتند.
دل کینه ور گشت بر کینه تیز.
- بردباری کردن ؛ تحلیم. ( تاج المصادر بیهقی ) ( المصادر زوزنی ) :
همه بردباری کن و راستی
جدا کن دل از کژی و کاستی.
گنه گر کند بردباری کنم.
چو رنج آیدش پیش یاری کنیم.
چو سختی رسد بردباری کنیم.
بگویند غیرت ندارد بسی.
کند بردباری گه خشم و کین.
چو خشم آیدش بردباری کند.
سر مردمی بردباری بود
سبک سر همیشه بخواری بود.
فردوسی.
اگر بردباری و بخشایش است که تن را بدو نام و آسایش است.
فردوسی.
اگر بردباری زحد بگذرددلاور گمانی بسستی برد.
فردوسی.
با بردباری طبع او متفق با نیکنامی جود او مقترن.
فرخی.
تو خوارکار ترکی من بردبار عاشق زشت است خوارکاری خوب است بردباری.
منوچهری.
گر با تو بردباری چندین نکردمی من در خدمتم نکردی چندین تو خوارکاری.
منوچهری.
چو عاشق را نباشد بردباری نبیند خرمی از مهرکاری.
فخرالدین اسعد ( ویس و رامین ).
بسی بردباری است کز بددلی است بسی نیز خرسندی از کاهلی است.
اسدی.
کم آزاری و بردباریش خواست دلش باوفا و کفش باسخاست.
ناصرخسرو.
گویی که چرا روزگار جافی با من نکند هیچ بردباری.
ناصرخسرو.
بردباری و رحمت ایزدبر دل و طبع بردبار تو باد.
مسعودسعد.
از آن بردباری کزو یافتندبفرمان او پاک بشتافتند.
نظامی.
پدید آمد از بردباری ستیزدل کینه ور گشت بر کینه تیز.
نظامی.
بد دلی را بردباری نام منه. ( مرزبان نامه ).- بردباری کردن ؛ تحلیم. ( تاج المصادر بیهقی ) ( المصادر زوزنی ) :
همه بردباری کن و راستی
جدا کن دل از کژی و کاستی.
فردوسی.
مر او را بدینار یاری کنم گنه گر کند بردباری کنم.
فردوسی.
کس ار بد کند بردباری کنیم چو رنج آیدش پیش یاری کنیم.
فردوسی.
چو عاجز بود یار یاری کنیم چو سختی رسد بردباری کنیم.
نظامی.
وگر بردباری کنی از کسی بگویند غیرت ندارد بسی.
سعدی.
بنیر و تر آن کس که از راه عشق کند بردباری گه خشم و کین.
اسدی.
چو خرسند بد خوبکاری کندچو خشم آیدش بردباری کند.
اسدی.
چو خرسند بد خوبکاری کندبردباری . [ ب ُ ] (حامص مرکب ) حلم . (دهار) (آنندراج ). تحمل . (آنندراج ). تاب و تحمل (ناظم الاطباء). احتمال . (یادداشت بخط مؤلف ). صبر. شکیبائی . (آنندراج ) (ناظم الاطباء). شکیب :
سر مردمی بردباری بود
سبک سر همیشه بخواری بود.
اگر بردباری و بخشایش است
که تن را بدو نام و آسایش است .
اگر بردباری زحد بگذرد
دلاور گمانی بسستی برد.
با بردباری طبع او متفق
با نیکنامی جود او مقترن .
تو خوارکار ترکی من بردبار عاشق
زشت است خوارکاری خوب است بردباری .
گر با تو بردباری چندین نکردمی من
در خدمتم نکردی چندین تو خوارکاری .
چو عاشق را نباشد بردباری
نبیند خرمی از مهرکاری .
بسی بردباری است کز بددلی است
بسی نیز خرسندی از کاهلی است .
کم آزاری و بردباریش خواست
دلش باوفا و کفش باسخاست .
گویی که چرا روزگار جافی
با من نکند هیچ بردباری .
بردباری و رحمت ایزد
بر دل و طبع بردبار تو باد.
از آن بردباری کزو یافتند
بفرمان او پاک بشتافتند.
پدید آمد از بردباری ستیز
دل کینه ور گشت بر کینه تیز.
بد دلی را بردباری نام منه . (مرزبان نامه ).
- بردباری کردن ؛ تحلیم . (تاج المصادر بیهقی ) (المصادر زوزنی ) :
همه بردباری کن و راستی
جدا کن دل از کژی و کاستی .
مر او را بدینار یاری کنم
گنه گر کند بردباری کنم .
کس ار بد کند بردباری کنیم
چو رنج آیدش پیش یاری کنیم .
چو عاجز بود یار یاری کنیم
چو سختی رسد بردباری کنیم .
وگر بردباری کنی از کسی
بگویند غیرت ندارد بسی .
بنیر و تر آن کس که از راه عشق
کند بردباری گه خشم و کین .
چو خرسند بد خوبکاری کند
چو خشم آیدش بردباری کند.
چو خرسند بد خوبکاری کند
چو خشم آیدش بردباری کند.
- بردباری گرفتن ؛ بردباری پیشه کردن :
بمیدان دانش سواری گرفت
چو بشنید شه بردباری گرفت .
|| قرة. وقار. آهستگی . هون . (منتهی الارب ). مقابل عجله . || بارکشی . (آنندراج ).
سر مردمی بردباری بود
سبک سر همیشه بخواری بود.
فردوسی .
اگر بردباری و بخشایش است
که تن را بدو نام و آسایش است .
فردوسی .
اگر بردباری زحد بگذرد
دلاور گمانی بسستی برد.
فردوسی .
با بردباری طبع او متفق
با نیکنامی جود او مقترن .
فرخی .
تو خوارکار ترکی من بردبار عاشق
زشت است خوارکاری خوب است بردباری .
منوچهری .
گر با تو بردباری چندین نکردمی من
در خدمتم نکردی چندین تو خوارکاری .
منوچهری .
چو عاشق را نباشد بردباری
نبیند خرمی از مهرکاری .
فخرالدین اسعد (ویس و رامین ).
بسی بردباری است کز بددلی است
بسی نیز خرسندی از کاهلی است .
اسدی .
کم آزاری و بردباریش خواست
دلش باوفا و کفش باسخاست .
ناصرخسرو.
گویی که چرا روزگار جافی
با من نکند هیچ بردباری .
ناصرخسرو.
بردباری و رحمت ایزد
بر دل و طبع بردبار تو باد.
مسعودسعد.
از آن بردباری کزو یافتند
بفرمان او پاک بشتافتند.
نظامی .
پدید آمد از بردباری ستیز
دل کینه ور گشت بر کینه تیز.
نظامی .
بد دلی را بردباری نام منه . (مرزبان نامه ).
- بردباری کردن ؛ تحلیم . (تاج المصادر بیهقی ) (المصادر زوزنی ) :
همه بردباری کن و راستی
جدا کن دل از کژی و کاستی .
فردوسی .
مر او را بدینار یاری کنم
گنه گر کند بردباری کنم .
فردوسی .
کس ار بد کند بردباری کنیم
چو رنج آیدش پیش یاری کنیم .
فردوسی .
چو عاجز بود یار یاری کنیم
چو سختی رسد بردباری کنیم .
نظامی .
وگر بردباری کنی از کسی
بگویند غیرت ندارد بسی .
سعدی .
بنیر و تر آن کس که از راه عشق
کند بردباری گه خشم و کین .
اسدی .
چو خرسند بد خوبکاری کند
چو خشم آیدش بردباری کند.
اسدی .
چو خرسند بد خوبکاری کند
چو خشم آیدش بردباری کند.
اسدی .
- بردباری گرفتن ؛ بردباری پیشه کردن :
بمیدان دانش سواری گرفت
چو بشنید شه بردباری گرفت .
اسدی (گرشاسب نامه ).
|| قرة. وقار. آهستگی . هون . (منتهی الارب ). مقابل عجله . || بارکشی . (آنندراج ).
فرهنگ عمید
صبر، تحمل، تاب وطاقت، شکیبایی.
دانشنامه اسلامی
[ویکی فقه] شرح صدر بمعنای گشادگی سینه و استعداد دریافت معارف و رحمت الهی است که در خواست حضرت موسی علیه السّلام از خداوند بود. رب اشرح لی صدری؛ پروردگارا! سینه ام را گشاده گردان.
«شرح» در لغت به معنای بسط و گسترش دادن است و مقصود از شرح صدر، بسط و گشادگی سینه با نور آرامش و رحمت الهی و استعداد دریافت معارف و حقایق است. و نیز به معنای وسعت نظر، توسعه ، توانایی و آمادگی قلبی و روحی، برای دریافت و پذیرش حقایق و تحمل ناملایمات و مشکلات آمده است.
تفسیر آیه
این درخواست حضرت موسی علیه السّلام از خداوند بود. سینه گشاده، حوصله فراوان، استقامت و شهامت و تحمل بار مشکلات و مسئولیت ها که مهم ترین وسیله و سرمایه یک رهبر انقلابی است. از همین رو حضرت امیر، سعه صدر را وسیله و ابزار ریاست دانسته اند.
← شان نزول آیه
۱. سعه صدر نخستین شرط موفقیت در هر کاری است (رب اشرح لی صدری).۲. به جای ترس و فرار از مسئولیت، امکانات و مقدمات و ابزار آن را از خداوند بخواهیم (رب اشرح لی صدری).۳. دعا قبل از هر کاری، رمز توکل و مایه دفع خطرها و آفات راه است هرچند دعا خودش عبادت است (رب اشرح لی صدری).۴. ارشاد و تربیت مردم و مبارزه با طاغوت ها، بستگی تام به صبر و حوصله مربی و مجاهد دارد (رب اشرح لی صدری).۵. رسالت ، با تندی و خشونت سازگار نیست؛ کار بزرگ، روح بزرگ می خواهد (رب اشرح لی صدری).۶. دعای انبیا در قرآن با اسم « رب » است (رب...) .۷. دریافت الطاف الهی، روح و سینه ای گشاده لازم دارد (رب اشرح لی صدری).۸. با سعه صدر، کارها آسان می شود (رب اشرح لی صدری ویسرلی امری).
آیات و عناوین مرتبط
...
«شرح» در لغت به معنای بسط و گسترش دادن است و مقصود از شرح صدر، بسط و گشادگی سینه با نور آرامش و رحمت الهی و استعداد دریافت معارف و حقایق است. و نیز به معنای وسعت نظر، توسعه ، توانایی و آمادگی قلبی و روحی، برای دریافت و پذیرش حقایق و تحمل ناملایمات و مشکلات آمده است.
تفسیر آیه
این درخواست حضرت موسی علیه السّلام از خداوند بود. سینه گشاده، حوصله فراوان، استقامت و شهامت و تحمل بار مشکلات و مسئولیت ها که مهم ترین وسیله و سرمایه یک رهبر انقلابی است. از همین رو حضرت امیر، سعه صدر را وسیله و ابزار ریاست دانسته اند.
← شان نزول آیه
۱. سعه صدر نخستین شرط موفقیت در هر کاری است (رب اشرح لی صدری).۲. به جای ترس و فرار از مسئولیت، امکانات و مقدمات و ابزار آن را از خداوند بخواهیم (رب اشرح لی صدری).۳. دعا قبل از هر کاری، رمز توکل و مایه دفع خطرها و آفات راه است هرچند دعا خودش عبادت است (رب اشرح لی صدری).۴. ارشاد و تربیت مردم و مبارزه با طاغوت ها، بستگی تام به صبر و حوصله مربی و مجاهد دارد (رب اشرح لی صدری).۵. رسالت ، با تندی و خشونت سازگار نیست؛ کار بزرگ، روح بزرگ می خواهد (رب اشرح لی صدری).۶. دعای انبیا در قرآن با اسم « رب » است (رب...) .۷. دریافت الطاف الهی، روح و سینه ای گشاده لازم دارد (رب اشرح لی صدری).۸. با سعه صدر، کارها آسان می شود (رب اشرح لی صدری ویسرلی امری).
آیات و عناوین مرتبط
...
wikifeqh: بردباری
جدول کلمات
حلم
پیشنهاد کاربران
حلم . صبوری . شکیبایی . مدارا
شکیبایی
تاب، تحمل، حلم، حوصله، شکیب، شکیبایی، صبر، صبوری، طاقت
صبوری، شکیبایی
برداشتن بار
بردباری ، گفت خام
خویشتن داری
سلام
صبر استقامت
کلمات دیگر: