طواف نساء

[ویکی فقه] طواف نساء، از واجبات حج و عمره مفرده می باشد.
از واجبات حج ، اعم از تمتع قِران و افراد و نیز عمره مفرده بر حاجی و عمره گزار، اعم از مرد و زن ، بالغ و غیر بالغ و خنثی و اخته ، طواف نسا است. طواف نسا در عمره تمتع واجب نیست، هرچند از برخی وجوب آن در عمره تمتع نیز نقل شده است
وجوب طواف بر محرم
مراد از وجوب طواف نسا بر نابالغ، ثبوت آن بر عهده او است، به گونه ای که اگر آن را ترک کند، پس از بلوغ، زن یا مرد بر او حرام خواهد بود تا آن که خود یا نایبش آن را به جا آورد. حاجی یا عمره گزار که با احرام ، زن بر او حرام شده بود، با به جا آوردن طواف نسا زن بر او حلال می شود. طواف نسا از لحاظ شرایط و کیفیت و نماز طواف و نیز احکام همچون طواف حج و عمره است .جایگاه طواف نسا بعد از سعی است و تقدیم آن بر سعی و نیز وقوفین جایز نیست و در صورت تقدیم باید آن را پس از سعی اعاده کند مگر آن که تقدیم از روی فراموشی و یا به قول مشهور از روی عذر و ضرورت ، مانند بیم زن از حیض شدن باشد. آیا تقدیم از روی جهل ، حکم تقدیم از روی فراموشی را دارد یا حکم کسی را که از روی علم و عمد آن را مقدم داشته است؟ مسئله اختلافی است. قول دوم به اکثر فقها نسبت داده شده است. برخی قدما مقدم داشتن طواف نسا ، حتی از روی عذر و ضرورت را نیز جایز ندانسته اند. طواف نسا از ارکان حج و عمره به شمار نمی رود، از این رو، ترک آن موجب بطلان حج و عمره نمی شود، بلکه به جا آوردن آن بر ترک کننده واجب است و تا آن را به جا نیاورد زن بر او حرام خواهد بود، چنان که زن نیز اگر آن را انجام ندهد، مرد بر او حرام است. کسی که بدون به جا آوردن طواف نسا به وطن بازگشته، آیا واجب است به مکّه باز گردد و آن را به جا آورد و در صورت عدم قدرت بر آن یا دشوار بودن بازگشت، نایب بگیرد یا این که گرفتن نایب مطلقاً، حتی در صورت دشوار نبودن بازگشت، جایز می باشد؟ مسئله اختلافی است. البته اگر ترک از روی فراموشی باشد، جواز نیابت مطلقا به مشهور نسبت داده شده است. در این که طواف وداع از طواف نسا کفایت می کند یا نه، اختلاف است. مشهور کافی نمی دانند، لیکن برخی مطلقا کافی دانسته و برخی دیگر تنها در صورت فراموشی طواف نسا آن را کافی دانسته اند. کسی که طواف نسا را انجام نداده و مرده است، ولیّ او آن را انجام می دهد. محصور برای بیرون آمدن از احرام، واجب است قربانی و سپس تقصیر کند و با تقصیر، همه محرمات احرام جز زن بر او حلال می شود. زن نیز پس از به جا آوردن حج و طواف نسا در سال آینده حلال می گردد، اما اگر حج او استحبابی باشد، به قول مشهور برای طواف نسا نایب می گیرد و با انجام دادن آن توسط نایب، زن نیز بر او حلال می شود هرگاه محرم پنج شوط از طواف نسا را به جا آورد و پس از آن با همسرش آمیزش کند، کفاره بر او واجب نمی شود و پس از غسل ، طواف را به اتمام می رساند. برخی، ملاک را گذشتن از نصف دانسته اند. بنابراین، با به جا آوردن چهار دور کفّاره ساقط می شود. برخی قدما مطلقا کفاره را ثابت دانسته اند. کفاره آمیزش قبل از پنج یا چهار دور و یا اتمام طواف نسا بنابر اختلاف دیدگاهها یک شتر می باشد. در صورت ترک طواف نسا آیا تنها استمتاع از زن بر شخص حرام است یا آنچه از زن در حال احرام بر او حرام شده بود، مانند عقد ازدواج و شهادت بر آن نیز حرام خواهد بود؟ مسئله اختلافی است. چنان که بنابر قول نخست، در این که همه استمتاعات حتی بوسیدن و لمس کردن حرام است یا تنها آمیزش، اختلاف می باشد.