کلمه جو
صفحه اصلی

ازلام

فرهنگ فارسی

تیرهای بی پر که اعراب درجاهلیت با آنهاقمارمی کردند، جمع زلم
پر کردن حوض

لغت نامه دهخدا

ازلام. [ اَ ] ( ع اِ ) ج ِ زَلَم و زلَمة و زُلَم. تیرهای قمار بی پر که در جاهلیت بدان بازی میکرده اند: یا ایها الذین آمنوا انما الخمر و المیسر و الانصاب و الازلام رجس من عمل الشیطان ، فاجتنبوه لعلکم تفلحون. ( قرآن 90/5 ). و رجوع به زَلَم و زُلَم شود.

ازلام. [ اِ ] ( ع مص ) زلم. پر کردن حوض. ( منتهی الارب ).

ازلام . [ اِ ] (ع مص ) زلم . پر کردن حوض . (منتهی الارب ).


ازلام . [ اَ ] (ع اِ) ج ِ زَلَم و زلَمة و زُلَم . تیرهای قمار بی پر که در جاهلیت بدان بازی میکرده اند: یا ایها الذین آمنوا انما الخمر و المیسر و الانصاب و الازلام رجس من عمل الشیطان ، فاجتنبوه لعلکم تفلحون . (قرآن 90/5). و رجوع به زَلَم و زُلَم شود.


دانشنامه عمومی

نوعی فال گیری است که با پرتاب چیزی به هدف انجام می شود. اگر به هدف نخورد، یعنی آن کار صحیح نیست. حکم شرعی آن حرام است.


ازلام تیرهای کوچکی بود که عرب جاهلیت، بر برخی از آنها می نگاشتند: انجام بده و بر برخی می نگاشتند، انجام نده و آن را در کیسه ای می ریختند، برای آنکه یکی را خارج کنند و اگر نوشته بود انجام بده به دنبال انجام آن می رفت و اگر برعکس نوشته بود، آن را انجام نمی داد.
ویکی پدیای عربی
در اسلام، این کار تحریم شد و در سوره مائده آیۀ ۹۰ و ۹۱ دستور تحریم آن آمده است.

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] اَزلام تیرهای تراشیده بی پر و پیکان هم اندازه را گویند. یکی از مصادیق آن قِداح، به معنی تیرهای به کار رفته در گونه ای از کهانت و قمار است. از این عنوان در فقه به مناسبت بحث قمار، در باب تجارت سخن رفته است.
زَلَمْ و زُلَمْ (جمع: ازلام) در لغت به شیء باریک و بلندی که تراشیده و صاف و مستقیم شده، زَلَمْ می گویند.یکی از مصادیق بارز زلم، قِدْح (جمع: اقداح و قداح)، چوبی است که به اندازه تیر، بریده و تراشیده شده و آماده پیکان و پَرنهادن است. نیز به دست و پای گاو یا هر حیوان شبیه به آن، زَلَمْ و ازلام گویند. در زبان عرب، چوبی را که به اندازه تیر از درخت جدا کرده و شاخ و برگ آن را بریده و کجی آن را راست کرده و آماده پر و پیکان نهادن کرده باشند، «قِدْح» و زَلَم نامند. قلم (جمع: اقلام) و سَهم (جمع: سِهام، أَسْهُمْ و سُهمان) نیز بر این تیرها اطلاق می شود؛ هرچند سهم به تیر کامل دارای پر و پیکان هم گفته می شود.
تعریف ازلام
ازلام جمع «زُلَم» یا «زَلَم»، به تیرهای تیز نشده و بی پَر اطلاق می شود که اعراب جاهلی برای کهانت و داوری خواستن از بتها به کار می بردند و در اصل، ساخته کاهنان بوده است. این عمل بیشتر در بتخانه های آنان و نزد خدایان دروغین صورت می گرفت و کاربرد آن نیز در مسائل اختلافی، امور مشورتی، مانند ازدواج یا مسافرت و تعیین نَسَب افراد و الحاق فرزند به پدر بوده است.
ازلام در اصطلاح
ازلام در اصطلاح، تیرهای هم اندازه نشان دار و نوشته داری را گویند که عرب جاهلی از آن ها در قمار، قرعه، آگاهی از آینده و تعیین نیک و بدکارها استفاده می کرد. مجاهد و سعید بن جبیر، افزون بر این معنا، ازلام را سنگ های کوچک و سفید نشان داری دانسته اند که در قمار به کار می رفته است. مجاهد در قول دیگری، ازلام را مطلق ابزار قمار دانسته که نزد عرب تیر (سهام) و نزد ایرانیان و رومیان نرد و شطرنج (کِعاب) بوده است. به نظر برخی نیز ازلام به معنای مطلق ابزار قمار است که نزد قومی تیر، و نزد ملّتی سنگ، و نزد دیگران قراطیس شمرده می شود.


کلمات دیگر: