کلمه جو
صفحه اصلی

محمدطاهر وحیدقزوینی

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] وحید قزوینی، محمدطاهر، کنیه اش ابوالفضل، مورخ، ادیب و صدراعظم شاه سلیمان و شاه سلطان حسین صفوی است.
او در ۱۰۱۵ در قزوین به دنیا آمد. محزون قزوینی، از نوادگان دختری وحید قزوینی، در نسب نامه ای که برای پدرش تهیه کرده، محمدطاهر را فرزند میرزا فتح علی، پسر ملاخالد ( قاضی القضات شهر قزوین)، ذکر نموده است، اما حزین و شاملو ، معاصران وحید، وی را فرزند محمدحسین قزوینی معرفی کرده و مشیزی او را فرزند حسین خان قزوینی خوانده است.
خاندان
خاندان وحید قزوینی از بزرگان و دیوانیان قزوین، همچنین از خطاطان و نویسندگان و شاعران بنام این دوره بودند. سه تن از برادران وحید قزوینی عبارت بودند از: میرزا محمد فصیح، وزیر طالب خان اعتمادالدوله، شاعر و نویسنده؛ میرزا محمدامین آصف، محرر ارقام و وزیر قندهار، شاعر و مؤلف خلدبرین
زندگینامه
او تحصیل مقدماتی را در قزوین آغاز کرد و در کنار کسب دانش، از شاگردان میرعماد خوشنویسی یاد گرفت به نوشتۀ نصرآبادی او در فراگیری علوم از کسی بهره نبرد و هیچ گاه فرصت آن را نیز نداشت، اما بنا به هوشی که داشت از جمیع علوم بهرۀ وافی برد. سپس به مشاغل دیوانی علاقه مند شد. در زمان شاه صفی دستیار میرزا صالح، توجیه نویس، شد و به نوشتن دفتری از دفاتر توجیه پرداخت و پس از درگذشت میرزاصالح، با لیاقتی که از خود نشان داده بود، جانشین او شد. پس از قتل طالب خان اردوبادی • و صدراعظمی ساروتقی •، او به شغلش ادامه داد و در ۱۰۴۵، به همراه سپاهیان صفوی، شاهد رویارویی آنان با سپاهیان سلطان مراد عثمانی بود. ساروتقی به سبب درست اندیشی و فضل وحید قزوینی، او را پیشکار و معاون خود کرد. محمدطاهر نیز همۀ کارهای دیوانی را با نظارت و صوابدید ساروتقی انجام می داد. پس از قتل ساروتقی در۱۰۵۵، خلیفه سلطان (صدراعظم جدید) از او دعوت به همکاری کرد و او در همان منصب به کار خود ادامه داد. چون شاه عباس دوم به مطالعۀ کتابهای تاریخی علاقه مند بود، از وحید خواست تا کتابی دربارۀ وقایع تاریخی دوران او بنویسد. به تدریج اعتبار وحید در دربار صفوی زیاد شد تا این که در ۱۰۵۶، به پیشنهاد خلیفه سلطان، به شغل مجلس نویسی و واقعه نگاری دست یافت و از این طریق به خلوت دربار راه پیدا کرد و در سفر و حضر همراه شاه عباس دوم بود. وی در جنگ قندهار در ۱۰۵۸، به نمایندگی شاه، در جلسات شرکت می کرد. او مجلس نویسی را تا ۱۰۷۶، زمان مرگ شاه عباس دوم، برعهده داشت. پس از روی کار آمدن شاه سلیمان صفوی، وحید قزوینی مفتش کل بود و خانۀ مجللی در محلۀ خواجو داشت، اما در ۱۰۸۴ به سبب بدگویی شیخ علی خان زنگنه (وزیر اعظم) از او، شاه وحید را برکنار کرد.
← خانه نشینی
...


کلمات دیگر: