[ویکی فقه] آیه سقایة الحاج. آیه ۱۹ توبه، در شان علی علیه السّلام و فضیلت مجاهدان در راه خدا نازل شده است.
به آیه ۱۹ سوره توبه «آیه سقایة الحاج» می گویند.
به آیه ۱۹ سوره توبه «آیه سقایة الحاج» می گویند.
wikifeqh: ایمان به خدا و آخرت و جهاد در راه خدا غیرقابل مقایسه دانسته شده است:
«أَجَعَلْتُمْ سِقَایَةَ الْحَاجِّ وَعِمَارَةَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ کَمَنْ آمَنَ بِاللّهِ وَالْیَوْمِ الآخِرِ وَجَاهَدَ فِی سَبِیلِ اللّهِ لاَ یَسْتَوُونَ عِندَ اللّهِ وَاللّهُ لاَ یَهْدِی الْقَوْمَ الظَّالِمِینَ»
این آیه را در شأن امام علی علیه السلام دانسته اند. از حسن بصری، شعبی و محمد بن کعب قرظی نقل است که عباس بن عبدالمطلب و طلحة بن شیبه بر یکدیگر مباهات می کردند.
عباس گفت: من بهترم؛ زیرا سقایة الحاج را در دست دارم و طلحه گفت: من بهترم که کلیددار خانه ام و اگر بخواهم، می توانم همه شب را تا صبح در کعبه بمانم و عمارت کعبه نیز بدست من است. چون گفتگو میان آنان به درازا کشید، توافق کردند تا نخستین کسی که از راه بیاید، بین آنان داوری کند.
حضرت علی علیه السلام آمد. گفتند: اللّه اکبر! بهتر از این داور نشاید و داستان خود را برای او نقل کردند. علی علیه السلام گفت: آیا شما را به کسی که از هر دوی شما بهتر است، راهنمایی کنم؟ گفتند: آن کیست؟ گفت: آن که شمشیر را از سر شما برنداشت تا اسلام را پذیرفتید. گفتند: مقصود خودت هستی؟ گفت: بلی و چه چیز مرا از این گفته بازدارد؛ در حالی که صاحب جهاد دین خدایم و پیش از مردم دیگر به دو قبله با رسول خدا صلی الله علیه و آله نماز خوانده ام.
عباس و طلحه، درگیری خویش را فراموش کردند و با علی علیه السلام به درگیری پرداختند و برای داوری نزد پیامبر صلی الله علیه و آله آمدند و این آیه نازل شد. واحدی نیز همین شأن نزول را با اندکی تفاوت نقل کرده است.
«أَجَعَلْتُمْ سِقَایَةَ الْحَاجِّ وَعِمَارَةَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ کَمَنْ آمَنَ بِاللّهِ وَالْیَوْمِ الآخِرِ وَجَاهَدَ فِی سَبِیلِ اللّهِ لاَ یَسْتَوُونَ عِندَ اللّهِ وَاللّهُ لاَ یَهْدِی الْقَوْمَ الظَّالِمِینَ»
این آیه را در شأن امام علی علیه السلام دانسته اند. از حسن بصری، شعبی و محمد بن کعب قرظی نقل است که عباس بن عبدالمطلب و طلحة بن شیبه بر یکدیگر مباهات می کردند.
عباس گفت: من بهترم؛ زیرا سقایة الحاج را در دست دارم و طلحه گفت: من بهترم که کلیددار خانه ام و اگر بخواهم، می توانم همه شب را تا صبح در کعبه بمانم و عمارت کعبه نیز بدست من است. چون گفتگو میان آنان به درازا کشید، توافق کردند تا نخستین کسی که از راه بیاید، بین آنان داوری کند.
حضرت علی علیه السلام آمد. گفتند: اللّه اکبر! بهتر از این داور نشاید و داستان خود را برای او نقل کردند. علی علیه السلام گفت: آیا شما را به کسی که از هر دوی شما بهتر است، راهنمایی کنم؟ گفتند: آن کیست؟ گفت: آن که شمشیر را از سر شما برنداشت تا اسلام را پذیرفتید. گفتند: مقصود خودت هستی؟ گفت: بلی و چه چیز مرا از این گفته بازدارد؛ در حالی که صاحب جهاد دین خدایم و پیش از مردم دیگر به دو قبله با رسول خدا صلی الله علیه و آله نماز خوانده ام.
عباس و طلحه، درگیری خویش را فراموش کردند و با علی علیه السلام به درگیری پرداختند و برای داوری نزد پیامبر صلی الله علیه و آله آمدند و این آیه نازل شد. واحدی نیز همین شأن نزول را با اندکی تفاوت نقل کرده است.
wikiahlb: سوره توبه «آیه سقایة الحاج» می گویند.
آیه مربوطه
(ا جعلتم سقایة الحاج و عمارة المسجد الحرام کمن آمن بالله و الیوم الآخر و جاهد فی سبیل الله لا یستوون عند الله و الله لا یهدی القوم الظالمین)؛«آیا سیراب کردن حجاج و آباد ساختن مسجد الحرام را همانند (عمل) کسی قرار دادید که ایمان به خدا و روز قیامت آورده و در راه او جهاد کرده است، (این هر دو) هرگز نزد خدا مساوی نیستند، و خداوند گروه ظالمان را هدایت نمی کند».
توبه/سوره۹، آیه۱۹.
در شان نزول این آیه و دو آیه بعد از آن، روایات مختلفی در کتب اهل سنت و شیعه نقل شده است، از جمله، دانشمند معروف اهل سنت، حاکم ابو القاسم حسکانی از «بریده» نقل می کند که شیبه و عباس هر کدام بر دیگری افتخار می کردند و در این باره مشغول سخن بودند که علی علیه السّلام از کنار آنها گذشت، و پرسید به چه چیز افتخار می کنید؟ عباس گفت امتیازی به من داده شده که احدی ندارد، و آن مساله آب دادن به حجاج خانه خدا است. شیبه گفت من تعمیر کننده مسجد الحرام (و کلید دار خانه کعبه ) هستم. علی علیه السّلام گفت: با اینکه از شما حیا می کنم باید بگویم که با این سن کم افتخاری دارم که شما ندارید، آنها پرسیدند کدام افتخار؟ فرمود: من با شمشیر، جهاد کردم تا شما ایمان به خدا و پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم آوردید. عباس خشمناک برخاست و دامن کشان به سراغ پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم آمد (و به عنوان شکایت) گفت: آیا نمی بینی علی چگونه با من سخن می گوید؟پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم فرمود: علی را صدا کنید، هنگامی که به خدمت پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم آمد فرمود: چرا این گونه با عمویت (عباس) سخن گفتی؟علی علیه السّلام عرض کرد: ای رسول خدا! اگر من او را ناراحت ساختم با بیان حقیقتی بوده است، در برابر گفتار حق هر کس می خواهد ناراحت شود، و هر کس می خواهد خشنود! جبرئیل نازل شد و گفت ای محمد! پروردگارت به تو سلام می فرستد، و می گوید این آیات را بر آنها بخوان.
این روایت در کتب اهل سنت
...
آیه مربوطه
(ا جعلتم سقایة الحاج و عمارة المسجد الحرام کمن آمن بالله و الیوم الآخر و جاهد فی سبیل الله لا یستوون عند الله و الله لا یهدی القوم الظالمین)؛«آیا سیراب کردن حجاج و آباد ساختن مسجد الحرام را همانند (عمل) کسی قرار دادید که ایمان به خدا و روز قیامت آورده و در راه او جهاد کرده است، (این هر دو) هرگز نزد خدا مساوی نیستند، و خداوند گروه ظالمان را هدایت نمی کند».
توبه/سوره۹، آیه۱۹.
در شان نزول این آیه و دو آیه بعد از آن، روایات مختلفی در کتب اهل سنت و شیعه نقل شده است، از جمله، دانشمند معروف اهل سنت، حاکم ابو القاسم حسکانی از «بریده» نقل می کند که شیبه و عباس هر کدام بر دیگری افتخار می کردند و در این باره مشغول سخن بودند که علی علیه السّلام از کنار آنها گذشت، و پرسید به چه چیز افتخار می کنید؟ عباس گفت امتیازی به من داده شده که احدی ندارد، و آن مساله آب دادن به حجاج خانه خدا است. شیبه گفت من تعمیر کننده مسجد الحرام (و کلید دار خانه کعبه ) هستم. علی علیه السّلام گفت: با اینکه از شما حیا می کنم باید بگویم که با این سن کم افتخاری دارم که شما ندارید، آنها پرسیدند کدام افتخار؟ فرمود: من با شمشیر، جهاد کردم تا شما ایمان به خدا و پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم آوردید. عباس خشمناک برخاست و دامن کشان به سراغ پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم آمد (و به عنوان شکایت) گفت: آیا نمی بینی علی چگونه با من سخن می گوید؟پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم فرمود: علی را صدا کنید، هنگامی که به خدمت پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم آمد فرمود: چرا این گونه با عمویت (عباس) سخن گفتی؟علی علیه السّلام عرض کرد: ای رسول خدا! اگر من او را ناراحت ساختم با بیان حقیقتی بوده است، در برابر گفتار حق هر کس می خواهد ناراحت شود، و هر کس می خواهد خشنود! جبرئیل نازل شد و گفت ای محمد! پروردگارت به تو سلام می فرستد، و می گوید این آیات را بر آنها بخوان.
این روایت در کتب اهل سنت
...
wikifeqh: مسجدالحرام است. درباره شأن نزول این آیه، روایات مختلفی هست اما از بیشتر آنها برمی آید که آیه در شأن امام علی(ع) به سبب سبقت گرفتن در ایمان به خدا و روز جزا و جهاد در راه خدا نازل شده است. به گفته علامه طباطبایی، ذکر سقایت حاجیان و عمارت مسجدالحرام بدون هرگونه قید در برابر ایمان به خدا و قیامت و جهاد فی سبیل الله به این معناست که سقایت و عمارت تهی از ایمان هرگز با ایمان به خدا برابر نیست و خداوند آن را رد می کند.
سِقایت از ریشه «س ق ی»، مصدر و به معنای آب دادن دیگران است. از این رو آیه ۱۹ سوره توبه آیه سقایة الحاج نام گرفته که واژه سقایت در آن آمده و بیانگر آن است که ایمان به خدا و روز جزا و جهاد در راه خدا از آب دادن به حاجیان و آباد کردن مسجدالحرام برتر است:
افزون بر این معنا، واژه سقایت به معنای جای آشامیدن آب و نیز ظرف آب جَعَلَ السِّقَایةَ فِی رَحلِ أَخِیهِ نیز آمده است. سقایت و آب دادن به زائران خانه خدا از مناصب مسجدالحرام بود که اعراب جاهلی به آن مباهات می کردند. سقایت از مناصبی بود که قُصَی بن کلاب، از اجداد پیامبر گرامی(ص) بعد از خارج کردن مکه از دست قبیله خزاعه، برای اداره مسجدالحرام و زائران خانه خدا آن را پدید آورد. وی هنگام وفاتش این ِسمَت را به پسرش عبدمناف واگذار کرد و از آن به بعد این سمت در میان فرزندان عبدمناف وجود داشت تا در پایان به عباس بن عبدالمطلب رسید. سقایة العباس در مسجدالحرام بنایی داشت که گفته اند در جهت جنوبی زمزم بوده است. بر پایه روایتی، رسول خدا(ص) نیز سقایت زائران خانه خدا را برای بنی هاشم و پرده داری کعبه را برای بنی عبدالدار قرار داد.
سِقایت از ریشه «س ق ی»، مصدر و به معنای آب دادن دیگران است. از این رو آیه ۱۹ سوره توبه آیه سقایة الحاج نام گرفته که واژه سقایت در آن آمده و بیانگر آن است که ایمان به خدا و روز جزا و جهاد در راه خدا از آب دادن به حاجیان و آباد کردن مسجدالحرام برتر است:
افزون بر این معنا، واژه سقایت به معنای جای آشامیدن آب و نیز ظرف آب جَعَلَ السِّقَایةَ فِی رَحلِ أَخِیهِ نیز آمده است. سقایت و آب دادن به زائران خانه خدا از مناصب مسجدالحرام بود که اعراب جاهلی به آن مباهات می کردند. سقایت از مناصبی بود که قُصَی بن کلاب، از اجداد پیامبر گرامی(ص) بعد از خارج کردن مکه از دست قبیله خزاعه، برای اداره مسجدالحرام و زائران خانه خدا آن را پدید آورد. وی هنگام وفاتش این ِسمَت را به پسرش عبدمناف واگذار کرد و از آن به بعد این سمت در میان فرزندان عبدمناف وجود داشت تا در پایان به عباس بن عبدالمطلب رسید. سقایة العباس در مسجدالحرام بنایی داشت که گفته اند در جهت جنوبی زمزم بوده است. بر پایه روایتی، رسول خدا(ص) نیز سقایت زائران خانه خدا را برای بنی هاشم و پرده داری کعبه را برای بنی عبدالدار قرار داد.
wikihaj: آیه_سقایة_الحاج