کلمه جو
صفحه اصلی

ترکمنستان

فارسی به انگلیسی

turkmenistan

فرهنگ فارسی

از جمهوریهای اتحاد جماهیر شوروی واقع در ترکستان غربی مجاور بحر خزر و مرز ایران و قسمتی از مرز افغانستان بوسعت ۴۸۸۱٠٠ کیلو متر مربع دارای ۲۱۵۹٠٠٠ تن جمعیت پایتخت آن عشق آباد در چند کیلومتری مرز ایران کنار راه آهن سراسری ترکستان قرار دارد .
یکی از جمهوریهای دولت اتحاد جماهیر شوروی که در ترکستان غربی و بر کنار دریای مازندان و شمال گرگان و خراسان و قسمتی از مرز شمالی افغانستان قرار دارد .

لغت نامه دهخدا

ترکمنستان. [ ت ُ ک َ م َ ن ِ ] ( اِخ )یکی از جمهوریهای دولت اتحاد جماهیر شوروی که در ترکستان غربی و بر کنار دریای مازندران و شمال گرگان وخراسان و قسمتی از مرز شمالی افغانستان قرار دارد. وسعت خاکش در حدود 491000 مترمربع است و بالغ بر یک میلیون تن سکنه دارد و پایتخت آن عشق آباد است که نزدیک مرز ایران واقع است.

دانشنامه عمومی

مختصات: ۳۷°۵۸′ شمالی ۵۸°۲۰′ شرقی / ۳۷٫۹۶۷°شمالی ۵۸٫۳۳۳°شرقی / 37.967; 58.333
۷۴٪ ترکمن
۱۶٪ روس
۴٪ ازبک
۶٪ دیگر
ترکمنستان (به ترکمنی: Türkmenistan) با نام رسمی جمهوری ترکمنستان کشوری در خاورمیانه و اسیا میانه است. این کشور تا سال ۱۹۹۱ با نام جمهوری شورایی ترکمنستان یکی از جمهوری های تشکیل دهندهٔ اتحاد شوروی بود.ترکمنستان از جنوب با افغانستان و ایران، از شمال با ازبکستان و قزاقستان و از مغرب با دریای کاسپین همسایه و از طریق این دریا با کشورهای جمهوری آذربایجان و روسیه نیز همسایه است.نام کشور «ترکمنستان» از دو بخش «ترکمن» و «ستان» تشکیل شده که به معنای «سرزمین ترکمن ها» است. بیشتر مردم این کشور از قوم ترکمن هستند و به زبان ترکمنی (شاخه ای از زبان های ترکی تبار) صحبت می کنند.
۸۰٪ درصد مساحت ترکمنستان را بیابان قره قوم تشکیل می دهد. در این بیابان در هر جا که آب وجود داشته است روستاها و شهرهای بزرگ و پرجمعیتی به وجود آمده است و دارای آب و هوای خشک است؛ ولی ناحیه رشته کوه کپه داغ در جنوب کشور و نزدیکی مرز ایران آب و هوای مناسبی دارد و عشق آباد، مرو و سایر شهرهای مهم در این ناحیه هستند. ترکمنستان دارای منابع بزرگ گاز است که آن را به کشورهای مختلف از جمله ایران صادر می کند.
این کشور در شمال شرقی ایران قرار دارد.

دانشنامه آزاد فارسی

تُرکَمَنستان
تُرکَمَنستان
تُرکَمَنستان
تُرکَمَنستان
موقعیت. جمهوری ترکمنستان در جنوب غربی آسیای مرکزی و در جنوب شرقی دریای خزر جا دارد. کشورهای قزاقستان از شمال، ازبکستان از شمال و شرق، افغانستان و ایران از جنوب، و دریای خزر از غرب آن را محدود کرده اند. مساحت این کشور ۴۸۸,۱۰۰ کیلومتر مربع است و پایتخت آن شهر عشق آباد است.سیمای طبیعی. کشور ترکمنستان سرزمینی عمدتاً دشت و هموار است و غیر از نواحی جنوب شرقی و باریکه ای از مرز ایران، دیگر نواحی را دشت های پهناور فراگرفته است. ۸۰ درصد از مساحت ترکمنستان را دشت پهناور قراقوم (صحرای توران) دربرگرفته است. کوه های کم ارتفاع نبیت داغ با ارتفاع ۱,۸۸۰ متر واقع در ۱۰۰کیلومتری ساحل شبه جزیرۀ چلکن و کوه های کوپت داغ در مرز ایران، و نیز ارتفاعات نه چندان مهم قره بیل در شرق مهم ترین بلندی های آن را تشکیل می دهند. کوه فیروزه با بلندی ۲,۹۴۲متر، در مرز ایران و در ۳۰کیلومتری جنوب غربی عشق آباد، مرتفع ترین نقطه آن است. علاوه بر کرانه های پست دریای خزر که ارتفاع آن به حدود ۲۸- متر می رسد، گودال آقچه قیه، در دشت توران، پست ترین نقطۀ ترکمنستان است و ۸۱ متر پایین تر از سطح دریاهای آزاد قرار دارد. رودخانۀ آمودریا (جیحون) که در نواحی شرقی این کشور جریان دارد، بخشی از مرز ازبکستان را تشکیل می دهد و کانال قراقوم، طولانی ترین کانال آب رسانی جهان، با درازای ۱,۱۲۰ کیلومتر از این رودخانه منشعب شده و دشت قراقوم را آبیاری می کند. افزون بر رودخانۀ مزبور، رودخانۀ مُرغاب، در جنوب شرقی، و نیز رودخانه های مرزی تجن و اترک مهم ترین رودهای این کشور به شمار می آیند. کرانه های دریای خزر که از نظر ارتفاع از پست ترین نواحی ترکمنستان است، از عوارض چندی، مانند خلیج های قره بغاز و ترکمن باشی و نیز شبه جزیرۀ چِلِکِن تشکیل شده است و جزیرۀ باریک و دراز اوگورچینسکی با ابعاد ۲×۴۹ کیلومتر، که در دوراب های آن قرار دارد، بخشی از این سرزمین محسوب می شود. کشور ترکمنستان به پنج استان تقسیم می شود و در حدود ۹۰ درصد از شهرها و آبادی های آن در کنار رودخانه های آمودریا، مرغاب، و کانال سراسری قراقوم واقع اند و مهم ترین آن ها عبارت اند از عشق آباد، چارجو، مرو، داش حوض، بایرام علی، تِجِن، نِبیت داغ، و ترکمن باشی. اقلیم ترکمنستان قاره ایِ خشک و بارندگی آن، جز در کوهستان های مرزی ایران، بسیار ناچیز است؛ این کشور تابستان های بسیار گرم و زمستان های سرد و نسبتاً کم باران دارد. میانگین دمای شهر عشق آباد در دی ماه ۱- درجۀ سانتی گراد و در تیرماه ۲۵ درجۀ سانتی گراد است، و میانگین بارندگی سالانۀ آن به ۳۷۵ میلی متر می رسد. پوشش گیاهی این کشور عمدتاً به درختان سپیدار و صنوبر و بیدِ کنار رودخانه ها منحصر است و علاوه بر آن، جنگل های تنک و پراکنده ای نیز در کوه های مرزی کوپت داغ وجود دارد.
اقتصاد. اقتصاد ترکمنستان مانند دیگر کشورهای آسیای میانه به کشت پنبه و گندم متکّی است و این محصولات دوسوم از فرآورده های کشاورزی آن را شامل می شوند و علاوه بر آن جو، ذرّت، برنج و میوه نیز از دیگر فرآورده های آن به حساب می آیند؛ پرورش گوسفند و بز و ماکیان و گوشت و لبنیات نیز ازجمله محصولات دامی این کشور است. صنعت شیلات ترکمنستان تقریباً به صید ماهی در دریای خزر منحصر است و مقدار آن در حدود ۸,۷۹۰ تن در سال است. تولید نفت و گاز تصفیه شده، مواد شیمیایی، ماشین آلات، کود شیمیایی، منسوجات و پوشاک، سیمان، الیاف مصنوعی و کفش نیز فعالیت های صنعتی آن را تشکیل می دهند. در حدود ۵۵ درصد از نیروی کار ترکمنستان را مردان تشکیل می دهند. ۴۴ درصد از آنان در بخش کشاورزی، ۲۱ درصد در صنعت و ۳۵ درصد در معادن و خدمات مشغول اند. این کشور از نظر ذخایر نفت و گاز طبیعی پنجمین کشور جهان است و حجم ذخایر گاز آن به ۲,۳۰۰ میلیارد متر مکعب می رسد و منابع نفت آن تا ۷۰۰میلیون تن برآورد شده است. زغال سنگ، گوگرد، منیزیوم، پتاسیم، سرب، باریت، و نمک از دیگر منابع زیرزمینی این کشورند.
حکومت و سیاست. نوع حکومت ترکمنستان جمهوری با یک نهاد قانون گذاری است. دورۀ ریاست جمهوری در این کشور پنج سال است و انتخاب نخست وزیر یا رئیس شورای وزیران برعهدۀ اوست. مجلس شورای عالی ترکمنستان دارای ۵۰ عضو است و برای مدت پنج سال انتخاب می شوند. این کشور علاوه بر مجلس مزبور، نهاد موقّت دیگری با نام مجلس خلق با ۵۰ نماینده دارد که هر پنج سال یک بار برای انتخاب رئیس جمهور تشکیل می شود. مجلس مزبور نقش قانون گذاری ندارد، ولی در همۀ امور سیاسی و اقتصادی کشور اظهار نظر می کند و تغییر در قانون اساسی نیز از وظایف آن است.
مردم و تاریخ. جمعیت ترکمنستان در حدود ۵,۰۴۲,۰۰۰ نفر است (۲۰۱۰) و تراکم نسبی آن به۱۰.۳ نفر در کیلومتر مربع می رسد. رشد سالانۀ جمعیت کشور مزبور۱.۴ درصد است و ۷۳ درصد از مردم آن را ترکمن ها تشکیل داده اند. ۸۷ درصد از مردم ترکمنستان مسلمان سُنّی اند و ۵۴ درصدشان در روستا ها به سر می برند و زبان رسمی آنان ترکمنی است. میانگین امید به زندگی در ترکمنستان ۶۶ سال است و ۹۸ درصد از جمعیت آن باسوادند. ساکنان نواحی جنوبی ترکمنستان از اقوام کهن آسیای مرکزی اند. این سرزمین در روزگار هخامنشیان، اشکانیان، و ساسانیان بخشی از خراسان بزرگ و جزئی از امپراتوری ایران بود و پس از فروپاشی ساسانیان به تصرف اعراب مسلمان درآمد. مردم این منطقه در قیام ابومسلم خراسانی شرکت کردند و نیروهای خلیفۀ اموی را در مرو درهم شکستند. ترکمنستان در حملۀ مغول به تصرف ایلخانان مغول درآمد و سپس به قلمرو تیموریان پیوست؛ چندی نیز ضمیمۀ خانات خیوه و بخارا بود. در ۱۸۸۱ به تصرف روسیۀ تزاری درآمد و پس از انقلاب اکتبر جمهوری خودمختار ترکمنستان را تشکیل داد. در ۱۹۲۴ نام آن به جمهوری شوروی سوسیالیستی ترکمنستان تغییر یافت و به یکی از جمهوری های تشکیل دهندۀ اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی مبدل شد. با مطرح شدن سیاست گلاسنوست و پرسترویکای گورباچف و درپی فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، در ۲۷ اکتبر ۱۹۹۱ به استقلال رسید و صفرمراد نیازوف در ۲۱ ژوئن ۱۹۹۲ ریاست جمهوری ترکمنستان را برعهده گرفت.

نقل قول ها

ترکمنستان کشوری در آسیای میانه.
• «جانم به قربان تو، ای خانه و کاشانه ام• -> سرود ملی ترکمنستان

دانشنامه اسلامی

[ویکی شیعه] ترکمنستان، کشوری در جنوب غربی آسیای مرکزی. این کشور سابقاً با عنوان جمهوری شوروی سوسیالیستی ترکمنستان، بخشی از اتحاد جماهیر شوروی را تشکیل می داد که پس از فروپاشی اتحاد شوروی، در ۱۳۷۰ش / ۱۹۹۱ به استقلال رسید.
بیش از ۹۰% مردم ترکمنستان مسلمان و حنفی مذهب اند. شمار شیعیان در ترکمنستان به درستی معلوم نیست؛ اما عده ای تعداد آن ها را حدود ۵۰ هزار نفر تخمین زده اند که اکثر آن ها ایرانی الاصل هستند که بیشتر در نواحی مرزی به سر می برند. مسجد امام رضا (ع) در عشق آباد، مرکز تجمع شیعیان است که به همت چند نفر آذری احداث شده است. مرکز اصلی شیعیان روستای باقر در ۳۰ کیلومتری عشق آباد است که ۲۰ هزار سکنه دارد.
شهر مرو محل اقامت امام رضا(ع)، آرامگاه بریده بن حصیب اسلمی و «حکم ابن غفاری» از اصحاب و یاران پیامبر اکرم(ص)، آرامگاه محمد بن زید و خواجه یوسف همدانی در این کشور قرار دارد.

جدول کلمات

عشق آباد

پیشنهاد کاربران

غذای معروف ترکمنستان . دووراما و مانتی وچگدمه گوشت است . دوراما شامل استخوان گوسفند کمی گوشت را ریز ومیکنند و آپ پز میشود وبعد پخت نان و پیاز را به اندازه مساوی تلیت میکنند و در کاسه ای میریزند و همراه با دوغ شتر صرف میکنند . مانتی . گوشت را خیلی ریز تیکه تیکه میکنندمانندچرخ کردن و بعد پیاز و انار خشک شده و فلفل را نیمه تفت داده میشود وبعد خمیر را به اندازه کف دست تخت میکنند و نصف قاشق غذاخوری را داخل خمیر قرار میدهند وداخل دیگ چدنی اپ پز میکنند بعد از پخت با توری در میاورند داخل بشقاب و روی ان ماست و سیر نعنا خشک قاطی کرده را میریزند و میل میکنند

ترکمنستان کشوری است با مردمانی مهربان و جمعیتی حدود پنج و نیم میلیون نفر.


کلمات دیگر: