کلمه جو
صفحه اصلی

محمدتقی بهار

دانشنامه عمومی

محمدتقی بهار (زادروز پنجشنبه ۱۲ ربیع الاول ۱۳۰۴ هجری قمری، برابر با ۱۸ آذر ۱۲۶۵ هجری شمسی در شهر مشهد، مطابق با ۹ دسامبر ۱۸۸۶ میلادی _ درگذشت یکشنبه ۱ اردیبهشت ۱۳۳۰، برابر با ۲۲ آوریل ۱۹۵۱ در خانه مسکونی خود در تهران و خاکسپاری ۲ اردیبهشت در آرامگاه ظهیرالدوله در شمیران) ملقب به ملک الشعرا و متخلص به «بهار»، شاعر، ادیب، نویسنده، روزنامه نگار، تاریخ نگار و سیاست مدار معاصر ایرانی بود.
منظومهٔ چهار خطابه، ۱۳۰۵
اندرزهای آذرباد ماراسپندان (ترجمهٔ منظوم از پهلوی)، ۱۳۱۲
یادگار زریران (ترجمهٔ منظوم از پهلوی)، ۱۳۱۲
زندگانی مانی، ۱۳۱۳
گلشن صبا، فتحعلی خان صبا (تصحیح)، ۱۳۱۳
احوال فردوسی، ۱۳۱۳
تاریخ سیستان (تصحیح)، ۱۳۱۴
رسالهٔ نفس ارسطو ترجمهٔ باباافضل کاشانی (تصحیح)، ۱۳۱۶
مجمل التواریخ والقصص (تصحیح)، ۱۳۱۸
منتخب جوامع الحکایات، سدیدالدین عوفی (تصحیح)، ۱۳۲۴
سبک شناسی (کتاب)، (سه جلد) ۱۳۲۱–۱۳۲۶
تاریخ مختصر احزاب سیاسی (دو جلد)، ۱۳۲۱–۱۳۶۳
دستور زبان فارسی پنج استاد (به همراهی قریب، فروزانفر، رشید یاسمی، همایی)، ۱۳۲۹
شعر در ایران، ۱۳۳۳
تاریخ تطّور در شعر فارسی، ۱۳۳۴
دیوان اشعار، تهران، ۱۳۳۵
تاریخ بلعمی، ابوعلی محمدبن محمد بلعمی (تصحیح) (به کوشش محمد پروین گنابادی)، ۱۳۴۱
فردوسی نامه بهار، (به کوشش محمد گلبن)، ۱۳۴۵
رساله در احوال محمدبن جریر طبری
بهار و ادب فارسی
سایت رسمی ملک الشعراء بهار
محمدتقی بهار پنجشنبه ۱۲ ربیع الاول ۱۳۰۴ هجری قمری، برابر با ۱۸ آذر ۱۲۶۵ هجری شمسی در مشهد زاده شد.
یحیی آرین پور در کتاب از صبا تا نیما، جلد دوم، صفحه ۱۲۳ در مورد ملک الشعرای بهار نوشته است: «میرزا محمدتقی متخلص به بهار روز پنجشنبه ۱۲ ربیع الاول از سال ۱۳۰۴ ه‍.ق در شهر مشهد به دنیا آمد. بهار ادبیات فارسی را نخست نزد پدرش آموخت و از هفت سالگی آغاز به سرودن شعر کرد. بهار از چهارده سالگی به اتفاق پدرش در مجامع آزادی خواهان حاضر شد و به واسطه انس و الفتی که با افکار جدید پیدا کرده بود به مشروطه و آزادی دل بست و دو سال پس از مرگ پدرش در سال ۱۳۲۴ ه‍.ق که مشروطیت در کشور ایران مستقر شد و بهار بیست سال داشت در جمع مشروطه خواهان خراسان درآمد.»

نقل قول ها

محمدتقی بهار با لقب ملک الشعراء (۷ نوامبر ۱۸۸۶، مشهد - ۲۲ آوریل ۱۹۵۱، تهران) روزنامه نگار، سیاستمدار دموکرات، استاد زبان و ادبیات فارسی و شاعر ایرانی بود.

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] بهار، محمدتقی، ملقب به ملک الشعرا، شاعر، نویسنده، روزنامه نگار و محقق معاصر است.
بهار، محمدتقی، ملقب به ملک الشعرا، شاعر، نویسنده، روزنامه نگار و محقق معاصر. در دوازدهم ربیع الاول ۱۳۰۴ در مشهد زاده شد.
پدرش محمد کاظم، ملک الشعرای آستان قدس رضوی بود؛ مقامی که پس از درگذشت پدر، به فرمان مظفرالدین شاه، به بهار رسید.
خاندان پدری بهار خود را از نسل میرزا احمد صبور کاشانی (متوفی ۱۲۲۹)، قصیده سرای سرشناس عهد فتحعلی شاه، می دانند و به همین جهت پدر بهار تخلص صبوری را برگزید.
← دوران تحصیل بهار
برخی را عقیده بر آن است که بعد از جامی، در انسجام کلام و روانی طبع و جامعیت، شاعری هم پایه بهار نداشته ایم.
بهار تحصیلات خود را به شیوه امروزی فرا نگرفته بود، اما با مطالعه عمیق در آثار گذشتگان به مدد حافظه پر بار و سرشار خود، این نقیصه را جبران کرد و در فنون ادبی و تحقیقی به پایه ای از جامعیت رسید که بزرگترین محققان زمان به گفته ها و نوشته های او استناد می کردند.
به زبان عربی تا آن حد که بتواند از مسیر تحقیق و تتبع به آسانی بگذرد آشنا بود و با زبانهای فرانسه و انگلیسی تا حدودی آشنایی داشت.
محمدتقی بهار، دیوانهای شاعران سلف را به دقت خوانده بود و این خود به حضور ذهن او در یافتن و به کار بردن لغات در ترکیبات شعری یاری می رساند.
بهار در بدیهه گویی و ارتجال، طبعی فراخ اندیش و زودیاب داشت و به آسانی از مضایق وزن و تنگنای قافیه بیرون می آمد.
پایه و مقام شاعری او در عنفوان جوانی در حدی بود که بعضی از حاسدان سروده های او را به پدرش یا به بهار شروانی نسبت می دادند.
حاسدان او را در معرض آزمایش نیز قرار دادند و لغاتی ناهنجار را بارها در اختیار او قرار دادند تا آن ها را در یک بیت یا یک رباعی جای دهد و او در همه موارد خوب از عهده برمی آمد، و اعجاب و تحسین حاضران را برمی انگیخت.
← اصالت کلام در شهر بهار
آثار بهار عبارت اند از: چهار خطابه، تهران (۱۳۰۵ ش)؛ زندگانی مانی، تهران (۱۳۱۳ ش)؛ احوال فردوسی، اصفهان (۱۳۱۳ ش)؛ سبک شناسی، تهران (ج ۱ و ۲، ۱۳۲۱، ج ۳، ۱۳۲۶ ش)؛ تاریخ مختصر احزاب سیاسی، تهران (ج ۱، ۱۳۲۱، ج ۲، ۱۳۶۳ ش)؛ دستور پنج استاد (به همراهی قریب، فروزانفر، رشید یاسمی، همائی)، تهران (۱۳۲۹ ش)؛ شعر در ایران، تهران (۱۳۳۳ ش)؛ تاریخ تطّور در شعر فارسی، مشهد (۱۳۳۴ ش)؛ دیوان اشعار، تهران (۱۳۳۵ ش)؛ .۱۳۴۵ ش)؛ رساله در احوال محمدبن جریر طبری.
کتابهایی نیز به تصحیح وی انتشار یافته است که اینهاست: گلشن صبا، از فتحعلی خان صبا، تهران (۱۳۱۳ ش)؛ تاریخ سیستان، تهران (۱۳۱۴ ش)؛ رساله نفس ارسطو، ترجمه باباافضل مرقی (۱۳۱۶ ش)؛ مجمل التواریخ و القصص، تهران (۱۳۱۸ ش)؛ جوامع الحکایات ِ سدیدالدین عوفی، تهران (۱۳۲۴ ش)؛ تاریخ بلعمی، از ابوعلی محمدبن محمد بلعمی، به کوشش محمد پروین گنابادی، تهران (۱۳۴۱ ش).
همچنین، بهار در ۱۳۱۲ ش متن پهلوی اندرزهای ماراسپندان را به فارسی ترجمه و به نظم کشید و در ۱۳۱۳ ش یادگار زریران را از پهلوی به فارسی برگرداند.
مجموعه صد مقاله او نیز، به کوشش محمد گلبن، در کتابی به نام بهار و ادب فارسی چاپ شده است.
متنهایی که بهار تصحیح کرده، هنوز از نظر دقت درخور ستایش است؛ از آن جمله تاریخ سیستان، نسخه منحصر به فردی بوده که بهار به طور اتفاقی به آن دست یافته و آن را معرفی کرده است.
کتاب سبک شناسی که از زمان وی تاکنون متن درسی است، برای اولین بار، مباحث جدیدی در بررسی تاریخ نثر طرح می کند.
در این اثر، بهار به شناخت ویژگیهای صرفی و نحوی زبان هر دوره و واژگان و کیفیت تعبیر هر صاحب اثر بیش تر از مضمون و محتوا و طرز ادراک، تکیه کرده است.



کلمات دیگر: